İkinci Öğretim

9 Temmuz 2024’te YÖK devlet üniversitelerinde ikinci öğretimi kaldırdığını duyurdu. Hem öğrenci hem de akademisyenlerden tepki çekme ihtimali olan bu cesur kararı doğru buluyorum.

Nedir? Nedendir?

İkinci öğretim akşam saatlerinde yapılır. 30 yıl kadar önce gündüz saatlerinde derslere giremeyecek öğrencilerin üniversiteye erişimini sağlamak amacıyla başlatıldı. Hedef kitle, çalışan, belki de bir üniversite diploması olan kişiler idi. Fakat zaman içinde liseyi bitiren hemen herkesin tercih edebildiği bir programa dönüştü.

Avantajları

İkinci öğretim adaylara daha yüksek kontenjan sayesinde daha fazla erişim sağladı (dört yıllık programlar için %8,4’lük bir ek kontenjan). Akademisyenler için de bir ek gelir kaynağı oldu. Az sayıda da olsa çalışan öğrencilerin üniversiteye ulaşabilmesini sağladı.

Dezavantajları

Sistemde zaten yüksek olan kontenjanları daha da yükseltti. Akşam saatlerinde alınan eğitimde öğrencilerin kampüs hayatını deneyimleme fırsatları daha düşük oldu. Fazla ders veren akademisyenlerin araştırma programları sekteye uğradı. Daha düşük puanla aynı programa ulaşılabilmesi adalet duygusunu zedeledi.

Sürpriz mi?

İkinci öğretim kontenjanlarında yıllardır ciddi bir azalma görülüyordu (2018’den 2023’e bu kontenjanların yarısı ortadan kalkmıştı). Bu negatif trend YÖK yöneticilerinin ikinci öğretim konusunda olumlu düşünmediklerinin bir işareti idi. Fakat YÖK’ün böylesine kapsamlı kararlarına alışık olmadığımızdan birçokları için bu karar sürpriz oldu.

Gerekçe?

YÖK Başkanı’nın sunduğu gerekçe “üniversitelerimizdeki program kalitesini artırmak” ve “istihdama duyarlı ve geleceğin mesleklerine uygun programlara” daha fazla yer vermek. Kanımca YÖK Başkanı’nın kastı kontenjan dağılımının istihdam piyasalarına daha uygun bir hale getirilmesi. Bunu önemli bir gelişme olarak görüyorum ve kararı desteklememin temel nedeni bu.

İdeal karar mı?

Kesinlikle değil. 1) Böylesine önemli bir karar tercih döneminden birkaç gün önce açıklanmamalı. 2) Eğer ikinci öğretimden çıkılıyorsa, sadece devlette değil tüm üniversitelerde çıkılmalı. 3) Tümden çıkmak yerine hiç olmazsa birkaç büyük şehirde sadece üniversite mezunlarının başvurabileceği programlar olmalı. 4) İkinci öğretimde bilgisayar ve endüstri mühendisliği gibi mesleğe götüren ve talebi yüksek programlar kapatılmamalı.

Yaşayıp göreceğiz

İkinci öğretimden kaldırılan kontenjanların istihdama götüren programlara aktarılıp aktarılmadığını çok yakında (tüm kontenjanlar açıklandığında) öğreneceğiz. Bakalım bu kontenjanlar nerelere eklenmiş. Taban sıralamalar kontenjanlara duyarlı olduğundan bu tercih döneminde adayların kontenjan değişikliklerine çok dikkat etmesi gerek. Tercih dönemi boyunca MEF Üniversitesi ve Şişli Belediyesinde adaylara destek vermeye çalışacağım.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Erhan Erkut Arşivi