Emre Özpeynirci

Emre Özpeynirci

Zehir Soluyoruz!

Avrupa’da 2021 yılından bu yana satılan otomobiller için uygulanan 95 gr/km emisyon sınırı Türkiye’de de uygulansaydı, markalar ilk 7 ayda yaklaşık 1.4 milyar Euro ceza öderdi. Çünkü Türkiye’de satılan otomobillerin sadece %6,7'si 100 gr/km altında emisyon değerine sahipken, ortalamaları 125 gr/km. Yani zehir solumaya devam…

AVRUPA Birliği’nin (AB) iklim değişikliğiyle mücadele konusunda attığı adımlar doğrultusunda, 2021 yılından bu yana üye ülkelerde satılan otomobillerde emisyon değeri 95 gr/km ve altında olmak zorunda. Satışlarda bu ortalamayı tutturamayan markalar araç başına her fazla gram için tam 95 Euro ceza ödüyor. Yani Avrupa’da her yıl ortalama 10 milyon otomobilin satıldığını düşünürseniz, ödenecek cezanın milyarlarca Euro'ya bulacağını hesaplayabilirsiniz. Emisyon oranın 2025’te %15 daha düşeceğini 2035 yılında ise benzinli ve dizel otomobil satışının yasaklanacağını da hatırlatalım. İşte bu cezayı ödememek ve ortalamayı düşürebilmek adına her marka son 3 yıldır çok hızlı bir şekilde birbiri ardına piyasaya sıfır emisyona sahip elektrikli ve hibrit otomobilleri sunuyor.

ORMAN YANGINLARI VE SELLER

Hem üretim hem iç pazarda Avrupa’ya göbeğinden bağlı Türkiye'de ise satılan araçlarda ne emisyon sınırı var ne de çevre konusunda bir duyarlılık. İklim değişikliğinin etkilerini son 2 yıldır orman yangınları ve sellerle derinden hissetsek de, icraat olarak pek bir şey yaptığımız söylenemez. Düşünsenize Avrupa’da hızla emisyon oranları sıfıra düşerken, Türkiye’de ilk 7 ayda satılan 516.288 otomobilin sadece 33.868 adedi yani %6,7'sinin emisyon değeri 100 gr/km'nin altında. Geri kalan 482.420 adet otomobilin ise;

  • %43,42'si 100-120 gr/km,
  • %22,3'ü 120-140 gr/km,
  • %23,4'ü 140-160 gr/km,
  • %7,8'i ise 160 gr/km ve üstü emisyon değerlerine sahip.

VERGİ VE PARA TEŞVİKİ ŞART

Yani Türkiye için Avrupa'daki gibi bir emisyon sınırı olsaydı, ortalaması 125 gr/km’yi bulan 482.420 otomobil için markalar 1.4 milyar Euro'ya yakın ceza öderdi. Eğer pazar bu performansla devam ederse ve satılan araçlardaki emisyon oranları da benzer paralelde olursa, yıl sonunda bu ceza 2.5 milyar Euro’ya yaklaşırdı. Tabi ki bu ceza Türkiye için geçerli olsa, markalar o doğrultuda ithalat yapar, ülkemizdeki fabrikalar da o doğrultuda üretim yapardı. Ama AB ülkeleri gibi hem vergisel hem de parasal teşvik olmadan satışlar o hızla artmazdı. Sonuç; şu anda Türkiye’de trafikte resmen yüksek emisyon nedeniyle zehir soluyoruz!

Avrupa’da her 2 araçtan 1’i elektrikli motora sahip

        AVRUPA’da 2021’de uygulamaya konan emisyon sınırlamasından sonra markalar ceza ödememek için büyük yatırımları devreye sokarak düşük emisyona odaklandı ve art arda elektrikli otomobilleri devreye soktu. Her markanın düşük emisyonlu hibrit aracı olmadığı için ortalamayı düşürmek için sıfır emisyonlu elektrikli otomobil tek seçenek olarak karşılarına çıktı. Tabi iş bununla da bitmedi, birçok AB ülkesi, sıfır emisyonlu elektrikli otomobilleri sattırabilmek için hem vergiden muaf tuttu hem de parasal teşvikleri devreye soktu. Bunun sonucu olarak yüzde 100 elektrikli otomobillerin payı bu yılın ilk yarısında %14’e ulaşırken, hibritlerle birlikte elektrikli motora sahip düşük emisyonlu araçların payı ise yüzde 50’ye yaklaştı. Bu sayede markaların bir çoğu AB’nin istediği emisyon ortalamasına yaklaştı. Tabi ki üstünde olan ve ceza ödeyen birçok marka var ama hızla oranlar geriliyor.

Artık emisyona göre vergilendirme gerek

        2021 yılından, yani Avrupa’da emisyon sınırının başladığı tarihten bu yana Türkiye’de satılan otomobillerin emisyon değerlerine baktığımızda;

  • 2021 yılında satılan 561.853 otomobilin sadece yüzde 7,99’u,
  • 2022 yılında satılan 592.660 otomobilin sadece yüzde 5,39’u,
  • 2023 yılı ilk 7 ayda ise satılan 516.288 otomobilin sadece yüzde 6,7'si 100 gr/km altında emisyon değerine sahip.

Hükümet bence artık AB üyesi olmasak da Türkiye’de emisyon sınırlamasını uygulayıp, çevre konusunda duyarlılığını devreye sokmalı. En azından vergilendirmeyi emisyona göre yapsa, büyük yol alırız.

   

Avrupa’da dizel yerine elektrikli, bizde benzinli

    AVRUPA’da emisyon sınırına bağlı olarak artık dizel motorlu otomobil üretiminde sona yaklaşırken, Türkiye’de de arza bağlı satışlarda son 3 yıldır düşüş yaşanıyor. Ama Avrupa’da dizel satışı düşerken elektrikliler artıyor, bizde ise dizel düşerken benzinli otomobil satışları yükseliyor. Bugün Avrupa’da sıfır emisyonlu elektrikli otomobillerin payı yüzde 13’ü aşarken, Türkiye’de ilk 7 ay sonunda ciddi büyüme yaşanmasına rağmen henüz yüzde 2,61 paya sahip. Yani 516.288 otomobil satılırken, bunun sadece 13.482 adedi yüzde 100 elektrikli.  

Marvel geliyor!

İlk 7 ayda gerçekleştirdiği 1697 adetlik toplam satışla resmi olarak elektrikli araç pazarının zirvesinde yer alan MG, bu ay sonunda yeni elektrikli modeli Marvel R’ı Türkiye’de satışa sunup, yerini sağlamlaştırmak istiyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Emre Özpeynirci Arşivi