Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği tarafından bu yıl 8.’si düzenlenen Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi 2024’te “Üçüz Dönüşümün Kesişim Noktasın”da idim. Onlarca eğitim, onlarca panel düzenlendi. Çok geniş katılımlı, büyük emek harcanmış, bir organizasyondu.
Beni en çok mutlu eden ise üniversite öğrencilerinin bu organizasyona göstermiş oldukları yoğun ilgiydi. Dikkat kesilip dinlemeleri, notlar almaları, sorular sormaları geleceğe dair beni hem çok umutlandırdı, hem çok heyecanlandırdı.
Mert Yılmaz ile birlikte katıldığımız eğitimde konu başlığımız "Bilinçli Yatırımcı Olmak”tı. Bu kongre vasıtasıyla bir kez daha hazır bu konu gündeme gelmişken yazımı da bu konuya ayırmak istedim.
En çok sorunun borsa özelinde geldiğini söylemeliyim.
Dolayısıyla ben de buradan başlayayım.
2024 yılı performansını dikkate alacak olursak bu yıl için “Kayıp Yıl” demek sanırım yanlış olmaz. Borsa, yatırımcısını çok beklettiyse de başlaması beklenen faiz indirim döngüsü ile birlikte yatırımcıların ilgisinin tekrar yoğunlaşacağı, paranın alternatif sayacağı yerlerden biri kuşkusuz borsa olacaktır.
ABD’de Kasım ayı başında yapılan seçimlerden Trump’ın kazanarak çıkması, bizdeki faiz indirim beklentisi ile birlikte endeks yaklaşık 8,500 puan seviyesinden kafayı yukarı çevirdi ve psikolojik direnç olarak tanımlanan 10,000 puan seviyesinin üzerine yükseldi. Son bir aylık getiri yaklaşık %10.
Kısa vadeli pozisyon almış yatırımcılar bu yükselişten son derece memnunlar. Ama hala zararda olan yatırımcı sayısı hiç de az değil. Her şeye rağmen onlar da zararlarının azalmış olmalarından mutlu.
Son günlerin gündemi ise açığa satış yasağının BİST-50 hisseleri için 2 Ocak 2025 tarihi itibari ile kalkıyor olmasının yanı sıra, bankaların 2025 yılında da enflasyon muhasebesine tabi tutulmayacakları da iyi haberler olarak algılandı.
Suriye’de yaşanan gelişmeler Pazartesi günü Borsa’da önemli bir yükseliş yaratsa da orta-uzun vadeli fırsat barındırdığı kadar farklı riskleri de içerdiğini unutmamak lazım.
Kongrede özellikle gençlerle “Borsa bir oyun yeri değil, yatırım yeridir” üzerine konuştuk.
Eğlenmek çok güzel ama eğlence yeri seçimi de önemli.
Yatırım, öz sermaye ile yapılmalıdır. Kredi kullanırken kredinin maliyetini iyi hesaplayın. Net bir yukarı trendin olmadığı piyasada kredi kullanmanın riski daha yüksek olacaktır. Ayrıca gün içi sizin kullanımınıza açılmış ancak gün sonu kapatmanız gereken pozisyonlarda da dikkatli olmalı. Kaldıraçlı işlemlerin tahmin ettiğinizden daha büyük sonuçları olabileceğini unutmayın.
Yatırımcı olarak kendinizi ve risk profilinizi doğru tanımlayın. Bunu yaparken de kendinize karşı dürüst olun. Ben uzun vadeciyim dedikten üç saat sonra aldığınız hisse senedini satmayın.
Yatırımcılar arasında maliyet düşürmek için kullanılan ve “paçal” olarak adlandırılan yatırımcı davranışı çoğunlukla yanlış kullanılıyor. Paçal, hisse senedi yukarı giderken yapılır. Hisse senedi aşağıya doğru giderken paçallamak düşen bıçağı tutmak gibidir. Trendin nerede döneceğini kestiremeyeceğiniz için maliyeti düşüreyim derken malın en kıymetlisine sahip olabilirsiniz.
Sağdan soldan duyduklarınızla iş yapmayın, paranızı uzmanlar dışında kimseye emanet etmeyin. Sosyal medya tuzaklarına düşmeyin, paralı gruplara para kaptırmayın.
Bir pozisyon aldığınızda zarar kes (stop-loss) ve kâr al (take-profit) seviyelerinizi belirleyin ve buna mutlaka uyun. Kâr al için belirlediğiniz marj, zarar kes için belirlediğiniz marjdan en az birkaç kat büyük olsun.
Mali tablo analizine (bilanço, gelir tablosu vs.), şirketin ne iş yaptığına bakmadan hisse senedine yatırım yapmayın. Her defasında bir hisse senedi almanın, o şirkete ortak olmak olduğunu kendinize hatırlatın.
Teknik analizden de mutlaka yararlanın. Temel analiz size hangi hisse senedini almanız gerektiğini, teknik analiz ise temel analiz yardımı ile belirlediğiniz hisse senedini hangi fiyat seviyesinden almanız gerektiğini gösterir.
Her para büyük paradır. Her büyüklükteki para ile yatırım yapılır. Önemli olan kaç para kazandığınız değil, yüzde kaç getiri elde ettiğinizdir. Damlaya damlaya göl olur, bunu asla unutmayın.
