Uğur Temel

Dünya Kupası sonrası adı Süper olan Ligimiz, Merkez Hakem Kurulu’nun (MHK) yapmış olduğu skandal ötesi bir hata ile başladı. MHK talimatının 44. Maddesi’nin (Fiziksel Yeterlilik Testleri) c bendinde; “Hakemlerin görev alabilmesi için sezon başında ve devre arasında olmak üzere iki atletik test yapılır” kuralı konulmuş. Yine aynı talimatın g bendi; “Sezon başında ve devre arasında gerçekleştirilecek atletik testlerde başarısız olanlar ile geçerli mazereti kabul edilen ve bu nedenle koşuya katılamayan veya atletik testler sırasında sakatlanarak başarısız olan hakemler, başarılı olacakları bir sonraki teste kadar görev alamazlar.” diyor.

Kural bu kadar net ve açık haldeyken MHK, cumartesi günü oynanan Hatayspor- Giresunspor maçına devre arası (Dünya Kupası arası, devre arası olarak kabul ediliyor.) koşusunda -hasta olduğunu raporla belgeleyen- koşmayan hakeme maç verdi.

Hatayspor-Giresunspor maçının iki numaralı (kıdemsiz) yardımcı hakemi Özgür Ertem, “influlenza” olduğu için, rapor aldı ve devre arası seminerine katılmadı. MHK, talimatının açık ve net olmasına rağmen Süper Lig Yardımcı Hakemi kadrosunda bulunan hakem Ertem’i maça atadı. Bu olay, Süper Lig maçlarını yayınlayan BeinSports kanalının, “Trio” adlı programında da dile getirildi.

Konu ile ilgili görüşünü almak istediğim MHK Başkanı Sabri Çelik, yazılı olarak ilettiğim soruma cevap vermedi. Söz konusu hakem Özgür Ertem; “MHK talimatı olmadan, bilgi veremeyeceğini” söyledi, doğal olarak. Hatayspor ve Giresunspor kulüp yöneticileri de süreci takip ettiklerini ve konu ilgili konuşmak istemediklerini belirttiler.

Böylesine skandal bir hatanın yapılması inanılır gibi değil. MHK Başkanı Sayın Çelik; siz ve Profesyonel Müsabakalar İcra Kurulu (PMİK) üyeleriniz hiç mi dikkat etmediniz bu duruma? Gözden kaçacak, unutulacak bir konu değil bu. Hakem yeterliliği elde edememiş bir hakeme maç veriyorsunuz farkında mısınız? Hadi siz bir an daldınız. Hakem Özgür Ertem de mi sizi uyarmadı? Ya da uyardı da “Çık maçına koçum. Bir şey olmaz “mı dediniz? Futbolda adalet dağıtan bir kurumun başındasınız. Arkadaşlarının mazeretli olduğu için koşuya katılmadığını bilen diğer hakemlere bundan sonra adaletli davrandığınıza nasıl inandıracaksınız? Bir fazla ya da bir eksik maç almak hakemlik klasmanında çok etkili değil mi Sabri Bey? Böylesi fahiş bir hata sonrası, siz diğer hakemlerin kaderi ile oynamış olmuyor musunuz? Sayın Başkan; bu hatayı herhangi bir il hakem kurulu yapsa görevden alırsınız. Bu skandalı yapan sizsiniz. Hatanızın bedelini nasıl ödemeyi düşünüyorsunuz?

Madem öyle benden size açık teklif; eski hakemim koşu falan koşmadım ama olur da sıkışırsanız İstanbul’da yardımcı olurum size… Yardımcı hakemliğim iyidir…

Not defterimi açmadan, performans değerlendirilmesinin nasıl olduğunu anlatalım… Herhangi bir hakemin, herhangi bir maçtaki “başlangıç” notu 8,4’tür. Hakem, verdiği doğru ya da yanlış kararlarla notunu arttırır veya düşürür. Bu sayfada da her hakem için başlangıç puanı, 8,4 olacak.

13 yıl boyunca amatör- profesyonel birçok maça çıktım. Kurallar çerçevesinde gördüğümü, inandığım kararları verdim… Bu satırları yazarken de yine aynı mantıkla, kurallar çerçevesinde gördüğümü inandığımı yazacağım ve puanlama yapacağım. “Uğur Hoca’nın Not Defterine” hoş geldiniz…

ADANA DEMİRSPOR - KARAGÜMRÜK
Hakem: Erkan ÖZDAMAR(8.4) Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Mustafa Emre EYİSOY (8.4)
İkinci Yardımcı Hakem: Kemal YILMAZ (8.4) Dördüncü Hakem: Turgut DOMAN (8.4)
VAR: Koray GENÇERLER (8.5) AVAR: Emre MALOK (8.5)

Çiçeği burnunda FIFA Hakemimizin ilk maçı. Hayırlı olsun. Umarım daha önceki hatalarından ders çıkartır ve FIFA Klasmanında, Zorbay Küçük gibi, asansör olmaz. Maçı sorunsuz yönetti. Adana Demirspor’un penaltı beklediği iki pozisyonda da devam kararı doğruydu. Onyekuru’nun60. Dakikada attığı gol, VAR yardımı ile iptal edildi. Günahı AVAR’ın, sicim ofsayt… Gizli vurmalara biraz daha dikkat etmeli. Ve bir de serbest vuruşlarda ki duruşu… Sprinte kalkacak atlet gibi, bu nasıl duruş hocam? Niye kalçanızı dışarıya çıkararak, öne doğru eğilirsiniz ki?

ANTALYASPOR-ANKARAGÜCÜ
Hakem: Ali ŞANSALAN (8.4)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Bilal GÖLEN (8.4)
İkinci Yardımcı Hakem: Murat ALTAN (8.4)
Dördüncü Hakem: Oğuzhan AKSU (8.4)
VAR: Özgür YANKAYA (8,4) AVAR: Erkan ENGİN (8.4).

Kontrollü, sakin bir maç yönetti. Kararlarını, açık ve anlaşılır şekilde anlattı. Maçın 87. dakikasında Antalya’nın penaltı beklediği pozisyonda, Ankaragücü
oyuncusunun kolu kapalıydı, devam kararı doğruyu.

ÜMRANİYESPOR - BAŞAKŞEHİR
Hakem: Arda KARDEŞLER (8,2)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Erdem BAYIK (8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Kamil ÇETİN (8.4)
Dördüncü Hakem: Yiğit ARSLAN (8.4).
VAR: Hakan CEYLAN (8.2) AVAR: Alper ULUSOY (8.4).

Bir hakemin FIFA kokartı takıyor olması iyi hakem olması anlamına gelmez. Arda Kardeşler de FIFA kokartı takıyor ve iyi bir hakem değil. Maç, maç kararları değişiyor. Standart sağlayamıyor. Bir maç gerçekten çok iyi (Fenerbahçe- Giresun maçında olduğu gibi) takip eden maçta çok kötü (bu maçta olduğu gibi) Beden dili çok kötü kullanıyor. İtirazlarda gerekli reaksiyonu gösteremedi bu maçta da. Gözünün önündeki pozisyona, yanlış faul vererek başladı maça. Karıştırılacak bir pozisyon olur anlarım. Ancak pozisyon o kadar net ki, ters tarafa faul vermesi imkânsız. Ama başarıyor Arda Hoca. 40. Dakikada, Umut Nayir’in, Mahmut Tekdemir’in ayağına bastığı pozisyona sarı kart çıkartması da hatalı. Umut’un basması, zamanlama hatasından değil. Ciddi faullü oyun. VAR hakeminin de pozisyonu seyretmesi ayrı bir konu ya… Bu seviyeye gelmiş bir hakemin bu tip pozisyonlarda standart karar vermesi gerekir. Umarım bir gün Arda Hoca da standart kararlar verebilir.

HATAYSPOR - GİRESUNSPOR
Hakem: Mete KALKAVAN (8,4)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Samet ÇİÇEK (8.3)
İkinci Yardımcı Hakem: Özgür ERTEM (8.4)
Dördüncü Hakem: Oğuzhan ÇAKIR (8.4)
VAR: Erkan ENGİN(8.4). AVAR: Özgür YANKAYA (8.5)

Tecrübesiyle maçı yönetti. İlk yarıda Hatayspor’un iptal edilen golünde iptal kararı doğru. Ancak, yardımcı hakem Samet Çiçek, yer alma sıkıntısı yaşamış. Çözebileceği bir pozisyonu, VAR’a bırakmasının sebebi, doğru yer alamamış olması. Giresunspor’un beraberlik golünde, yine aynı yardımcı hakem, ofsayt tespiti yaptı. Oysaki Sergıo pasını verdiği anda, Bajiç topun gerisinde ve ofsayt pozisyonunda değildi. AVAR hakemi, doğru tespit yaptı.

KASIMPAŞA - SİVASSPOR
Hakem: Sarper Barış SAKA (8.4)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Furkan ÜRÜN (8.4)
İkinci Yardımcı Hakem: Cemil TUNÇ(8.4)
Dördüncü Hakem: Mehmet TÜRKMEN(8.4) VAR: Bülent BİRİNCİOĞLU (8.4) AVAR: Özgüç TÜRKALP (8.4)

Zor maçı, kolay aldı. Tebrik etmek gerekiyor kendisini. 90+10’da Kasımpaşa’nın penaltı beklediği pozisyonda, devam kararı doğruydu. Maçı ben yönetsem, ben de aynı kararı verirdim. Tek eleştirim, bu pozisyon sonrası etrafını itiraz için saran oyunculara, sarı kart göstermediği için olur. Bu kadar yoğun itiraz, kartsız geçiştirmek olmazdı…

TRABZONSPOR - FENERBAHÇE
Hakem: Halil Umut Meler (8.5)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Ceyhun SESİGÜZEL (8.5)
İkinci Yardımcı Hakem: Serkan ÇİMEN (8.5)
Dördüncü Hakem: Suat ARSLANBOĞA (8.5)
VAR: Alper ULUSOY (8.5) AVAR: Serkan TOKAT (8.5)

Zor ve sert geçmesini beklediğim maçı, tecrübesi ve kural bilgisi ile rahat bir şekilde bitirdi. Faul ve disiplin uygulamalarında hata yapmadı. Maç boyunca, standart kararlar verdi. Maça mental açıdan çok iyi hazırlandığını göstergesiydi bu. Sarı kartlar, Crespo’nun ikinci sarı karttan ihracı, hepsi doğru. Tek hatası, Batshuayi-Bakasetas didişmesinde, Trabzonspor kalecisi Uğurcan da o kalesini terk edip o kalabalığın içerisine gelmişti. Kurala göre, Uğurcan’ın da sarı kart görmesi gerekirdi. Trabzonspor’un ilk golünde Trezeguet’in ofsayt pozisyonunda olması, bir ihlal değil. Çünkü Trezeguet hiçbir şekilde atağa dâhil değildi.

GAZİANTEP - BEŞİKTAŞ
Hakem: Atilla KARAOĞLAN (?)
Birinci (kıdemli) Yardımcı
Hakem: Cevdet KÖMÜRCÜOĞLU (8.4)
İkinci Yardımcı Hakem: Serkan OK (8.4)
Dördüncü Hakem: Tugay Kaan NUMANOĞLU (8.4)
VAR: Serkan TOKAT (8.4) AVAR: Özgür YANKAYA (8.4)

Rakibine kafa atan oyuncuyu sarı kart gösteren, VAR uyarısıyla pozisyonu 4 farklı açıdan seyrettiği halde, yanlış olan kararında ısrar eden hakemi yorumlamayı zül sayarım… Bir de bu arkadaş yeni FIFA oldu…

GALATASARAY - İSTANBULSPOR
Hakem: Abdülkadir BİTİGEN (8.5)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Serkan OLGUNCAN (8.4)
İkinci Yardımcı Hakem: Aleks TAŞÇIOĞLU (8.4)
Dördüncü Hakem: Kadir SAĞLAM (8.4)
VAR: Mustafa ÖĞRETMENOĞLU (8.4)
AVAR: Hakan CEYLAN (8.4)

Abdülkadir Bitigen, sezon başındaki dağınık görüntüsünden çabuk kurtuldu. Performansı hızla yükseliyor. Bu maçta, zaman zaman faul yorumlarında hata yapsa da, maç geneli itibariyle başarılı bir yönetim gösterdi. Bir tek Abdülkerim’e gösterdiği sarı kart’ın ağır olduğunu düşünüyorum. Mertens’in iptal edilen golünde, yorumu çok doğruydu. Seyirci baskısına rağmen, gördüğünü çaldı. Bu performansı ile derbiye göz kırpıyor.