Uğur Temel

“İbrahim Tokmak kim?” dediğinizi duyar gibiyim? İbrahim Tokmak, İstanbul bölgesi B Klasmanı Yardımcı hakemi. Yani, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) ve Merkez Hakem Kurulu’nun (MHK) 2. Lig maçlarında, yardımcı hakem olarak görevlendirebileceği bir hakem kardeşimiz… Diyebilirsiniz ki; “ne var bunda?” Olayı daha da bilmece haline getirmeden anlatayım.

Efendim; İbrahim Hoca bundan 7 yıl önce sosyal medya üzerinden bir paylaşımda bulunuyor. Paylaşımın; futbolla, futbol bileşenleriyle uzaktan yakından alakası yok. Bu paylaşımın ardından, 2016 yılının Şubat ayında, Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK), söz konusu hakemin lisansının iptal edilmesine karar veriyor ve Tahkim de bu karar onanıyor… Bir sosyal medya paylaşımından… Hakem Tokmak, önce iç hukuk yollarını tüketiyor ve ardından da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) gidiyor. AİHM hakemin haklı olduğuna karar veriyor ve TFF’yi “kural dışı” uygulaması nedeniyle tazminata mahkûm ediyor. TFF ve MHK, İbrahim Hoca’yı, eski klasmanına alıyor. Alıyor da, “mutlu son gelmiyor.”…

MHK, 01.10.2022 günü İbrahim Tokmak’a Nazilli Belediye – Ankaraspor maçına yardımcı hakem olarak atıyor. Ardından geçen 40 günlük süreçte bu yana ise ne Profesyonel ne de Amatör maç alamıyor bu kardeşimiz… Bu durum, hakemliğin tabiatına ters bir durum… Hakem kardeşimiz, kötü maç yönetip cezaya bile girmiş olsa, cezanın bu güne bitmiş olması gerekirdi. MHK ve İstanbul İl Hakem Kurulu’na (İHK) başvuran Hakem İbrahim Tokmak’a, “ maç alamaması konusunda net cevaplar” verilemiyor…

Bu konuyu biraz kurcaladım ve birbirinden saçma iki iddia duydum. İlki iddia şu; Cumhurbaşkanlığı TFF’ye, bu hakeme maç verilmemesi iletmiş… Akıl var, mantık var… Ülkeyi yöneten ve sporcu olan Sayın Cumhurbaşkanı niçin böyle bir emir versin? Eminim ki; Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın bu olaydan haberi dâhi yoktur… Birileri; “kraldan çok, kralcılık yapıyor.” çok net. İkinci iddia ise daha vahim; İbrahim Hoca’ya arkadaşları, ilk maçında sürpriz yapıp soyunma odasına pasta getiriyorlar. Hoca da bunu sosyal medya hesabından paylaşıyor. Bu paylaşımdan dolayı da, tekrardan cezaya girdiği söyleniyor… İbrahim Hoca’yı aradım, haklı olarak, MHK Talimatı olmadan konuşamayacağını ve maç beklediğini söyledi.

Neresinden bakarsanız bakın, tutarsız bir olay… İbrahim Tokmak’a, altı yıl boyunca keyfi olarak maç verilmedi. Hoca, hakkın AİHM’de aldı. Bir maç verildi ve şimdi yine keyfi olarak maç verilmiyor. MHK Başkanı Sabri Çelik hocam; bir dönem MHK’de benim de yöneticiliğimi yaptınız. Adaletli davrandığınıza inanırım. Var mı bu konu hakkında bir açıklamanız? İbrahim Hoca niye maç alamıyor?

Not defterimi açmadan, performans değerlendirilmesinin nasıl olduğunu anlatalım… Her hangi bir hakem, her hangi bir maçtaki “baz” notu 8,4’tür. Hakem, verdiği doğru ya da yanlış kararlarla notunu arttırır veya düşürür. Bu sayfada da, her hakem için başlangıç puanı, 8,4 olacak.

13 yıl boyunca amatör- profesyonel birçok maça çıktım. Kurallar çerçevesinde gördüğüm, inandığım kararlar verdim… Bu satırları yazarken de, yine aynı mantıkla, kurallar çerçevesinde gördüğümü inandığımı yazacağım ve puanlama yapacağım. “Uğur Hoca’nın Not Defterine” hoş geldiniz…

İSTANBULSPOR - HATAYSPOR
Hakem: Mert GÜZENGE(8,0)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Mehmet Salim MAZLUM(8,0)
İkinci Yardımcı Hakem: Selahattin ALTAY(8,4)
Dördüncü Hakem: Tarık GÜLDAL(8,2)
VAR: Alper ÇETİN(7,8) AVAR: Özgür YANKAYA(8,4)

Üç hafta önce, Ümraniye – Karagümrük maçındaki performansını, çok beğenmiş ve yazmıştım. Dilimi ısırmam lazımmış… Çok kötüydü bu maçta… Maçın tek golü penaltıdan geldi ancak bu pozisyonun, penaltı ile uzaktan yakından alakası yok. Mert hoca, pozisyona çok uzaktı (İstanbulspor, defanstan topu çıkaramadığı için uzak kaldı.) ve yaklaşmak için koşuyordu. Affedilmeyecek bir hata… Ceza alanı içindeki pozisyonların, durarak ya da çok hafif koşarak izlenmesi tavsiye edilir. Mert Güzenge’nin atladığı pozisyonu, VAR Hakemi Alper Çetin’in yakalayamaması ayrı bir skandal… 14 haftada, 34 kez VAR hakemi olmuş bu arkadaş! 34 kez… Ve bu pozisyonu yakalamadı… Hakem Güzenge, maç boyunca bu pozisyonun etkisinde kaldı bu yüzden hatalı kararlar verdi ve futbolculara karşı yanlış yaklaşımlarda bulundu. Mert hocam; tanırız birbirimizi, her hakemin kötü maçı olmuştur, olacaktır. Dünya Kupası arasında, seyret bu maçı lütfen. Daha güçlü döneceğine eminim. Hakemlik kumaşı sen de var çünkü…

KAYSERİSPOR - KONYASPOR
Hakem: Kadir SAĞLAM(?)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Candaş ELBİL (8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Furkan ÜRÜN (8,2)
Dördüncü Hakem: Onur ÖZÜTOPRAK (8,4)
VAR: Serkan TOKAT(7,8) AVAR: Hakan CEYLAN (8,0)

Haftanın en kötü hakem performansı Kadir Sağlam’dan geldi. Maç yönetmek için sahaya çıkan hiçbir hakem, bu performansı sergileyemez. Hakkı yok buna… Kadir Sağlam’ın maç içindeki hatalı kararlarını bir kenara bıraktım. Kadir Hoca, sahada yer almayı bilmiyor… Korner atışını, ceza alanı yayı içinden izleyen bir hakemin, hangi kararını yorumlayabilirim ki? Maçın son anlarında, Konyaspor’lu oyuncu, Kayseri tribünü önünden taç kullanmayı geciktiriyor. Kayserili oyuncular müdahale ediyor, saha karışıyor. Olayları yatıştıramadığı gibi, olaya sebep olan oyuncuya, sarı kart vermiyor. Akabinde Konyalı oyuncu, değişiklik için çok yavaş hareket ediyor. Oyuncuyu uyaracağına, daha yakın olduğu, Kayseri tribünü tarafından çıkmasını istiyor. Hocam; saat sende, kart da sende… Yavaş hareket ediyorsa göster sarı kartını, saatini işaret et ekle dakikayı… Sana mı kaldı, oyuncunun hangi taraftan çıkacağını belirtmek? Bir not da VAR hakemi Serkan Tokat’a… Kayseri’nin penaltısını yedin.. Futbolu bilmediğini anladık ama birazcık fizik bilsen, kol müdahalesi olmadan topun o noktaya gidemeyeceğini anlardın.

ANKARAGÜCÜ -TRABZONSPOR
Hakem: Mete KALKAVAN(8,5)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Aleks TAŞÇIOĞLU (8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Kemal YILMAZ (8,4)
Dördüncü Hakem: Sarper Barış SAKA (8,4)
VAR: Mustafa ÖĞRETMENOĞLU(8,4) AVAR: Alper ULUSOY(8,4)

Mete Kalkavan, maçı tecrübesiyle- benzetmede hata olmaz- tereyağından kıl çeker gibi yönetti. Birkaç faul hatası yapsa da, saha içindeki hâkimiyetini hissettirdi. 72. Dakikada, Ankaragücü’nün kazandığı penaltı, maçın en kritik pozisyonuydu. Hava topu mücadelesinde Larsen’in kolu, doğal konumunda değildi. Savunma oyuncusunun kolu, yukarıya doğru kalktı ve topun geçmesine set oluyordu. Mete Hoca’nın tereddüt etmeden verdiği karar, doğruydu.

ALANYASPOR – ADANA DEMİRSPOR
Hakem: Çağdaş ALTAY (7,9)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Samet ÇİÇEK (8,1)
İkinci Yardımcı Hakem: Ömer Tevfik ÖZKOÇ (8,4)
Dördüncü Hakem: Oğuzhan ÇAKIR (8,1)
VAR: Hakan CEYLAN (8,1) AVAR: Koray GENÇERLER (8,4)

Merkez Hakem Kurulu(MHK) Çağdaş Altay’a ısrarla maç veriyor ama Altay; “Benim kumaşım bu kadar, çabalama MHK ben daha ileriye gidemem.” diyor. 43. Dakikada, Belhanda’ya gösterdiği kırmızı kart, doğru. Ancak; 59. Dakika’ da Ndıaye’nin, yaklaşık bir iki dakika boyunca, hem sözlü hem de beden dili ile ısrarla sürdürdüğü itirazını, mutlaka ihtar (sarı kart) ile cezalandırmalıydı, yapamadı. 87. Dakikada da Efecan’ın itirazına da kayıtsız kaldı. Her iki pozisyonda da, otoritesini yitirdi. Maçın son anlarında, Alanya ceza alanı içinde Stamboli, adeta “dövüldü.”. Sahada yanlış yer aldığı için, görmedi. İşin tuhaf yanı ise olayın, yardımcı hakem ve dördüncü hakemin bakış açısı içinde olmasıydı. Her iki hakem de bu pozisyonda, Çağdaş Altay’ı uyarmalıydılar.

SİVASSPOR- ÜMRANİYESPOR
Hakem: Yaşar Kemal UĞURLU (8,3)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: İbrahim BOZBEY (8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Ali TUNA (8,4)
Dördüncü Hakem: Ramazan KELEŞ (8,4)
VAR: Mustafa İlker ÇOŞKUN (8,6) AVAR: Hakan CEYLAN (8,4)

Tek pozisyon haricinde, kötü maç yönetmedi. 80. Dakikada Sivassporlu Ziya’nın, ceza alanı içinde kol ile oynaması penaltı idi. Ziya’nın kolu uzuyor ve topun geçmesini engelliyordu. Hakem, Yaşar Kemal Uğurlu’nun önü açık ve doğru yer almasına rağmen, VAR kararını bekledi. Hocam, FIFA Kokartı takıyorsun. Sırtını VAR’a dayamaktan ne zaman vazgeçeceksin?

FENERBAHÇE- GİRESUNSPOR
Hakem: Arda KARDEŞLER (8,7)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Serkan OLGUNCAN (8,5)
İkinci Yardımcı Hakem: Cevdet KÖMÜRCÜOĞLU (8,5)
Dördüncü Hakem: Suat ARSLANBOĞA (8,5)
VAR:Koray GENÇERLER (8,5) AVAR: Serkan TOKAT (8,5)

Arda Kardeşler’i çok uzun zamandır, bu kadar iyi seyretmemiştim. Harika maç yönetti. Fenerbahçe’nin iptal edilen golünde, Pedro’nun rakibine yaptığı hareket fauldü. Gol iptali ve sarı kart doğruydu. 18.Dakikada Ferdi, Giresunspor ceza alanına girerken, yerde kaldı. Penaltı, doğru karardı. Arda Hoca, bu pozisyonu çok doğru açıdan ve koşu hızını yavaşlatarak izledi ve bu sayede olayı çözdü. 40.Dakikada, Pedro, ilk sarı kartında olduğu gibi, yine kontrolsüz hareket yaparak, ikinci sarı kartı gördü ve ihraç edildi. Kardeşler’in bu kararı da doğruydu.

KARAGÜMRÜK – GAZİANTEP
Hakem: Mustafa Kürşad FİLİZ (8,5)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Abdullah Bora ÖZKARA (8,5)
İkinci Yardımcı Hakem: Murat ALTAN (8,5)
Dördüncü Hakem: Direnç TONUSLUOĞLU (8,4)
VAR: Alper ULUSOY (8,4) AVAR: Koray GENÇERLER (8,7)

Ufak tefek yanlışlar haricinde – ki kadı oğlunda bile olur- başarılı bir maç çıkardı. Kendisini tebrik ediyorum. Yolun açık olsun hocam.

BAŞAKŞEHİR-GALATASARAY
Hakem: Atilla KARAOĞLAN (8,5)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Ceyhun SESİGÜZEL (8,3)
İkinci Yardımcı Hakem: Serkan OK (8,4)
Dördüncü Hakem: Ali ŞANSALAN (8,4)
VAR:Özgür YANKAYA (8,5) AVAR: Özgüç TÜRKALP (8,5)

Zor maçı, Galatasaray’ın da maçı erken koparması sayesinde, kolay bitirdi. İtiraz edilecek kararlar vermedi. İki hafta önceki dağılmış görüntüsünden çok çok uzaktı. Galatasaray lehine verdiği penaltı kararı doğruydu, Ndayishimiye rakibinin geçmesini engellemek için bacağını kaldırıyordu. Galatasaray’ın VAR kararı ile verilen golünde de, ofsayt yoktu. Kerem, kendisine pas atıldığı sırada, topun arkasında olduğu için ofsayt değildi. Bu pozisyonda, yardımcı hakem Ceyhun Sesizgüzel, pozisyonu kaçırdı. Ceyhun ile çok maça çıktık beraber, iyi yardımcı hakemdir. Bu aralar, bir parça kilo problemi gözlemliyorum kendisine… 45 günlük arada, biraz diyet biraz da antrenman ile fazla kilosunu vereceğine eminim…

Uğur Hoca’nın Not Defteri