Emre Özpeynirci

Ekonomik gerileme ve alım gücündeki büyük düşüşle birlikte bugün Türkiye’de trafikteki araçların ne yazık ki yaklaşık yüzde 20,3’ünde zorunlu trafik sigortası, yüzde 75’inde ise kasko yok.

BUGÜN ülkemizde 25 milyon 920 bin motorlu kara taşıtı bulunuyor. Bu araçların trafiğe çıkabilmesi için mecburi olan ‘Zorunlu Trafik Sigortası’na sahip olmayan araç sayısı ise tam 5 milyon 277 bin adet yani her 5 motorlu kara taşıtından 1 tanesi sigortasız geziyor, artan fiyatlardan dolayı yaptıramıyor. 2022 yılının ilk 7 ayında Türkiye’de trafiğe kayıtlı resmi araç parkı 671 bin adet artmasına rağmen, ‘Zorunlu Trafik Sigortası’ 425 bin, kasko ise sadece 290 bin adet arttı.

TABLO ÇOK VAHİM
EBS Danışmanlık’ın Türkiye Sigorta Birliği’nin verilerinden yararlanarak hazırladığı analize göre 2022’de Türkiye’de trafikteki tüm araçların yüzde 20,3’ü sigortasız, yüzde 75’ü ise kaskosuz. Bu sonuçlara göre Türkiye’de otomobil araç parkının sadece 3’te 1’i kaskolu iken, toplam araç parkında ise bu oran yaklaşık 4’te 1 seviyesinde. Türkiye’de ne yazık ki sigortasızlık oranı ekonomide yaşanan gerileme, alım gücünün düşmesi ve artan prim fiyatlarıyla her geçen gün daha da vahim hale geliyor.

ZAMLARLA ORAN ARTACAK
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, yaşanan ekonomik gerileme ve alım gücündeki büyük düşüş sonucu vatandaşın artık sigorta yaptırmadığını daha doğrusu yaptıramadığını belirtiyor. Şahin, “En son 12 Ağustos tarihinde yapılan düzenleme ile de 1 Eylül itibari ile sigorta fiyatları önce %20 zamlandı, bundan sonra ki her ay da %4,75 oranında zamlanmaya devam edecek. Bu değişimde ilerleyen zamanda sigortasız araç sayısının daha da artmasına neden olacak” dedi.

KREDİ YOK KASKO YOK
Kaskonun ise zaten ülkemizde ağırlıklı olarak kredili araç alımlarında yapıldığını hatırlatan Şahin şu yorumu yapıyor: “Bugün artan astronomik fiyatlar ve kredili araç satışlarında ki düşüş ile bu oranda artık %25 seviyesine gerilemiş durumda. Alım gücü artmadan, enflasyon ve kur makul seviyelere düşmeden bu sonuçların değişme ihtimalide görünmüyor.”

SİGORTA PRİMLERİ %161 YÜKSELDİ
2022’in ilk 7 ayında hem Zorunlu Trafik Sigortası hem de Kasko pazarında prim miktarlarında astronomik artışlar yaşanmış.

● Trafik sigortasında teminat adedi yalnızca yüzde 3,69 artarken, prim miktarı ise tam yüzde 107,98 artmış. Geçen sene aynı dönemde yaklaşık 11.5 milyon adet sigorta teminatı için 9.1 milyar TL ödenirken, bu yıl 11.9 milyon sigorta teminatı için 19 milyar TL ödenmiş. Otomobil sigortalarındaki prim miktarı ise geçtiğimiz yıla göre tam yüzde 134,9 artmış.

● Kaskodaki durum ise daha vahim. Toplam sigorta teminat adedi yüzde 7 artarken, prim miktarı ise yüzde 157 yükselmiş. Otomobildeki prim miktarındaki artış ise yüzde 161’i bulmuş.

FİYATLAR UÇTU, MATRAH UNUTULDU
ÖTV matrahlarında en son kapsamlı güncelleme Ağustos 2021’de yapılmıştı. Ocak ayında yapılan ise güncellemeden çok bir düzenlemeydi. Çünkü asıl amaç yüzde 50 ile 80’lik ÖTV dilimi arasına yüzde 60-70’lik yeni dilim eklenmesiydi. Alt dilimlerde ise çok az bir güncelleme yapılmıştı. Gelin görün ki geçen ağustos ayından bu yana otomobil fiyatları yüzde 150’den fazla artarken, ocak ayından bu yana ise yüzde 70’i bulan zamlar gördü. Bunun sonucu olarak yüzde 45-50-60 ve hatta 70’lik dilimlerde hiç otomobil kalmadı. Pazardaki otomobillerin yüzde 91’i yüzde 80’lik ÖTV diliminde yer alırken, sadece yüzde 2.8’i yüzde 70’lik dilimde, geri kalanı ise yüzde 150 ve 220’lik ÖTV dilimlerinde yer alıyor.

Diğer taraftan haziran ayından bu yana otomobil satışları %45 düşerken, fiyatlar bir o kadar artmış, kredi kapıları tamamen kapanmış durumda. Eğer matrah güncellemesi yapılmazsa son çeyrek otomotiv sektörü için çok zor geçeceğe benziyor. Tüketiciler için de yeni bir otomobil hayali tamamen ortadan kalkmış olacak. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, artık bu fiyatlardan araç alacak perakende müşterisinin azaldığını belirterek durumun vehametini ortaya koyuyor. Bozkurt, “Krediye ulaşımda bir rahatlama olmazsa ve matrah güncellemesi yapılmazsa önümüzdeki aylarda da pazarın bu şekilde düşük seyredeceğini tahmin ediyoruz” dedi.