Uğur Temel

Geçtiğimiz hafta içinde Galatasaray - Alanyaspor maçının hakemi Ali Palabıyık hakkında bazı Ulusal Gazetelerde ve Sosyal Medya üzerinden bir takım iddialar ortaya atıldı. İddiaya göre; Boey’in kırmızı kart gördüğü pozisyonda maçın dördüncü hakemi Erkan Özdamar, Ali Palabıyık ‘ı, pozisyonun “bariz gol şansı” olmadığı yönünde uyardı ve ihtar ( sarı kart) ile cezalandırılması gerektiğini söyledi. Ancak Palabıyık, Boey’i ihraç ( kırmızı kart) etti. Yıllarca hakemlik yaptım ve bu iddia bana saçma geldi. Bazı etkili dostlarımı arayarak “gerçeği” öğrenmek istediğimi söyledim. Bir kaç günlük beklemenin ardından, olayın aslını öğrendim. İddia edildiği gibi, hakem Palabıyık ile Dördüncü Hakem Özdamar arasında böyle bir konuşma geçmemiş. Kaynaklarım, bu iddianın tamamen uydurma olduğunu söylediler bana. Yine aynı iddiaya göre, Ali Palabıyık’ın, sezon sonuna kadar Süper Lig ‘de maç yönetmesi mümkün değildi. Bunu da sorduğumda aldığım yanıt şu oldu; “Yıllarca hakemlik yaptın, bilirsin. Kötü maç yöneten, cezaya mutlaka girer. Ali Palabıyık da cezada.”

NE OLMUŞTU?
Galatasaray - Alanyaspor maçının 32. Dakikasında Sacha Boey, Candeias ile girdiği ikili mücadelede sonrası, “bariz gol şansını” önlemekten dolayı kırmızı kart görmüştü. İki hafta önce ki “Uğur Hoca’nın Not Defteri” köşemde, pozisyonu şu şekilde anlatmıştım:
“…Sacha Boey’e gösterilen kırmızı kart tam bir fiyasko. Bariz gol şansı desen değil, şiddetli hareket desen değil, hele ki ciddi faullü oyun hiç değil… Boey niye atıldı, bilen yok. Ali Hoca’nın raporunu görmek isterdim doğrusu. Bariz gol şansından ihraç yazacağını az çok tahmin ediyorum rapora.

Ancak;
Bariz gol şansı olabilmesi için 5 kriter olması lazım.

a-)Topun hızı, b-) Atağın yönü, c-) Top kontrolü ya da kontrol olasılığı, d-) Kaleye olan mesafe e-) Rakip oyuncuların konumu.

Atağın yönü kaleye değil, top kontrolü ya da olasılığı yok (Candeias, topu ayağından bir hayli açmıştı.), top hızlı değil, Muslera ve Kazımcan’ın yetişme şansı var ve kaleye olan mesafe 60 metre… Bu nasıl bariz gol şansı… Hadi Ali Palabıyık bu pozisyonda uyudu. VAR Hakemi Koray Gençerler niye müdahale etmiyor? Oyunun kaderini etkileyecek hata bu, monitör başında çekirdek mi çitliyorsun Koray Hoca?…”

Not defterimi açmadan, performans değerlendirilmesinin nasıl olduğunu anlatalım… Her hangi bir hakem, her hangi bir maçtaki “baz” notu 8,4’tür. Hakem, verdiği doğru ya da yanlış kararlarla notunu arttırır veya düşürür. Bu sayfada da, her hakem için başlangıç puanı, 8,4 olacak.

13 yıl boyunca amatör- profesyonel birçok maça çıktım. Kurallar çerçevesinde gördüğümü, inandığım kararlar verdim… Bu satırları yazarken de, yine aynı mantıkla, kurallar çerçevesinde gördüğümü inandığımı yazacağım ve puanlama yapacağım.“Uğur Hoca’nın Not Defterine” hoş geldiniz…

GALATASARAY-BEŞİKTAŞ
Hakem: Halil Umut MELER(8.3) Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Mustafa Emre EYİSOY(8.4) İkinci Yardımcı Hakem: İbrahim Çağlar UYARCAN(8.4) Dördüncü Hakem: Kadir SAĞLAM(8.2) VAR: Alper ULUSOY(8.4) AVAR: Hakan CEYLAN(8.4)

Halil Umut Meler, akıllarda kalan pozisyonlara mahal vermeden, derbi maçını bitirdi. Buna rağmen, vermesi gerekip vermediği, sarı kartlar var.

Maçın 4. Dakikasında, Weghorst dirseği ile Nelsson’a vuruyor. Erken sarı kart kullanmaktan kaçınan Umut Meler, faul bile çalmıyor ki; sarı kart vermesin… 9.Dakikada bu kez Barış Alper’in sarı kart görmesi gereken bir pozisyon var, bunu da “es geçerek”, durumu eşitliyor.

Beşiktaş’ın golü öncesi, faul kararı doğru. 82.Dakikada, Tayfur Bingöl Rashıca’ya bir faulü var ama Galatasaray atağı kalkıyor. Avantaj kararı doğru, dönüşünde sarı kartı vermesi gerekirdi.

Bütün bunlara rağmen Halil Hoca, sakindi ve otoritesini ezdirmedi. Ancak Dördüncü Hakemi Kadir Sağlam, teknik ekibin yaptığı itirazlarda, çok pasif kaldı. Umut Meler, Allah göstermesin, sakatlansa maçı Kadir Sağlam yönetecekti ama nasıl? Böylesi bir maça, bu kadar tecrübesiz bir hakem atamak ancak, yapay zekâya yakışır zaten…

TRABZONSPOR-KONYASPOR
Hakem: Zorbay KÜÇÜK (8,2)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Serkan ÇİMEN (8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Kamil ÇETİN (8,4)
Dördüncü Hakem: Mustafa Kürşad FİLİZ(8,4)
VAR: Koray GENÇERLER (8,6) AVAR: Bülent BİRİNCİOĞLU(8,5)

FIFA Kokartına çok yakında veda edecek olan Zorbay Küçük’ün maç içindeki performansı inişli çıkılıydı. Trabzonspor’a verdiği iki penaltıda doğru karadı. İlkinde; Adil zamanlama hatası yapıyor, Trezeguet’in kramponunun üst tarafına vuruyor. VAR’a bile gitmeden vermesi gerekirdi bu penaltıyı. İkinci penaltıda, Michalak’ın kolu doğal konumda değil uzuyor. Konya’nın beraberlik golünde; Denswil’in müdahalesiyle Diouf, dengesini bulmaya çalışırken, top oyuncunun koluna geliyor, bence gol kararı doğru. Trabzon’un 70. Dakikada penaltı beklediği pozisyonda Hugo, Soner’in formasına dokunduğunu hissetti anda kendini yere bırakıyor, karar doğru. 82.Dakikada Konyasporlu İkpeazu’nun ikinci sarı kartında, direkt kırmızı kart verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bileğe basarken, güç transferi yapıyor. 87. Dakikada, Trabzon lehine verilen penaltı öncesi Bartra, elle oynuyordu, Zorbay Hoca göremedi, VAR uyarısı ile hatadan döndü.

FENERBAHÇE-SİVASSPOR
Hakem: Hüseyin GÖÇEK(7,9)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Bahtiyar BİRİNCİ(7,9)
İkinci Yardımcı Hakem: Mehmet Emin TUĞRAL(7,9)
Dördüncü Hakem: Burak ŞEKER(8,0)
VAR: Özgüç TÜRKALP(7,8) AVAR: Hakan CEYLAN(8,0)

Defalarca yardımcı hakemliğini yaptığım, iki hafta önce Adana Demirspor- Konyaspor maçını mükemmel yöneten Hüseyin Göçek’in performansı çok şaşırttı beni. 12.Kural değerlendirmesi hatalı, Sarı kart uygulamaları sıkıntılı, itirazları önlemede başarısız… Hüseyin Hoca bu değil…

Sivasspor’un penaltı beklediği pozisyon, net penaltı. Merkez Hakem Kurulu (MHK) verdiği talimatta, vücuttan seken toplarda, bilerek oynamayı, vuruşun net olmasını şart koşuyor. Serdar Aziz ise, topa vurmayı başaramıyor ve eli de omuz hizasının yukarısında. VAR’ın da müdahale etmesi gerekirdi.

Batshuayi’nin ihracı ise tam bir fiyasko. Her iki sarı kartın faulü bile tartışılır. İkinci sarı kartta ise Hüseyin Hoca, kıdemli yardımcısı, Bahtiyar Birinci’nin hatasına kurban gidiyor. Çünkü pozisyona uzak, faulü çaldıktan sonra bekliyor, yardımcı hakeminin yönlendirmesi ile gidiyor.

Fenerbahçe’nin kazandığı penaltıda ise, aksiyon dışarıda başlıyor ve çizgi üzerine kadar devam ediyor. Çizgiler sınırladıkları alana dâhil olduğu için karar doğru. Ancak Hüseyin Göçek’in yeri yanlış… Pozisyonun dibinde olmalıydı.

Her iki yardımcı hakem de çok kötüydü. Yanlış ofsayt tespitlerinde bulundular. Yukarıda da yazdığım gibi, Bahtiyar Birinci, Batshuayi’nin yanlış olan ihracının, baş sorumlusu.

ÜMRANİYE- ALANYASPOR
Hakem: Ali ŞANSALAN(8,4)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Özgür ERTEM(8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Cemil TUNÇ(8,4)
Dördüncü Hakem: Abdullah Buğra TAŞKINSOY(8,4)
VAR: Bülent BİRİNCİOĞLU(8,3) AVAR: Serkan TOKAT(8,5)

Ümraniye’nin, 3 puanla tanışma maçında Ali Şansalan çok fazla zorlanmadı. Maçta akıllarda kalan iki pozisyon var.12.Dakikada, Ümraniyespor’un iptal edilen bir golü var. Umut Nayir, topu kafa ile indirmeye çalışırken, rakibinin çok fazla sıçramıyor ve Umut Nayir yere düşerken top, koluna geliyor. Pozisyonda top, her ne kadar ağlara gitse de maçın hakemi Şansalan, bu pozisyonu “elle oynama” olarak yorumladı. Bu pozisyonda ben, gol kararı verilmesinin daha doğru olduğunu düşünüyorum. Skandal bir hata olmadığı için VAR karışamazdı. 20. Dakikada Umut Nayir’in attığı golde, yardımcı hakem ofsayt tespiti yaptı. Çok çok çok ince bir pozisyondu, VAR kararı ile düzeltildi.

KASIMPAŞA-ANKARAGÜCÜ
Hakem: Ümit ÖZTÜRK(8,6)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Samet ÇAVUŞ(8,5)
İkinci Yardımcı Hakem: İlker TAKPAK(8,5)
Dördüncü Hakem: Caner AK(8,4)
VAR: Alper ÇETİN(8,5) AVAR: Alper ULUSOY(8,5)

Ümit Öztürk’ün bu maçtaki kararları doğruydu, kendisini tebrik ederim. Maçın hemen başında, Kasımpaşa’nın penaltı beklediği pozisyonda, devam kararı doğruydu. Kasımpaşalı Fall, penaltı alabilmek için ayağını sokmuştu ve temas yoktu.

48.Dakikada Ali Sowe’nin golü “sicim” kadar ince bir karardı, iptal doğruydu.

Kasımpaşa’nın golünde ise, Koita hava topu mücadelesinde, Ankaragücü kalecisi Gökhan’a faul yapmıyor, zaten Gökhan da topa tam olarak hâkim değildi. Gol doğru karardı.

Ümit Öztürk’ün tek hatası, maçın ilk yarısını bitirirken yaptı. Kasımpaşa, atakta idi. Bu pozisyonun bitmesini beklemeliydi.

GİRESUNSPOR-İSTANBULSPOR
Hakem: Sarper Barış SAKA(8,2)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Bilal GÖLEN(8,4)
İkinci Yardımcı Hakem: Ata YILDIRIM(8,4)
Dördüncü Hakem: Emre KARGIN (8,2)
VAR: Mustafa İlker ÇOŞKUN(8,2) AVAR: Serkan TOKAT(8,2)

Sarper Barış Saka, bu maçta 11 kilometre koşmuş. Hakemin koşması tabi ki önemlidir ama çok koşmak iyi hakem olduğun anlamına gelmez. Maçın en önemli pozisyon, İstanbulsor’lu Mehremiç’in ikinci sarı karttan ihraç olduğu pozisyon. Mehremiç’in ilk sarı kartı doğru ancak ikinci sarı kartı yanlış. Kırmızı kart öncesi hem, taç çizgisi kenarında, İstanbulspor’lu Okan’ın yapmış olduğu bir faul var (dördüncü hakem bunu nasıl görmez hayret!) hem de pozisyonun devamında Mehmeriç’in rakibine yapmış olduğu bir faul yok, Sergio –rakibinin sarı kartı olduğunu bildiği için- kendini yere atıyor. Sarper Hoca, bu pozisyonu süzemedi. İstanbulsporlu oyuncu, yapmadığı ihlal yüzünden ihraç edildiğinden dolayı VAR Hakeminin de inceleme tavsiyesinde bulunması gerekirdi.

ANTALYA- KARAGÜMRÜK
Hakem: Abdülkadir BİTİGEN(8,5)
Birinci (kıdemli) Yardımcı Hakem: Serkan ÇİMEN(8,5)
İkinci Yardımcı Hakem: Kamil ÇETİN(8,3)
Dördüncü Hakem: Ozan ERGÜN(8,3)
VAR: Hakan CEYLAN(8,3) AVAR: Bülent BİRİNCİOĞLU(8,3)

Neredeyse hatasız yönettiği maçta, bir tek pozisyonda iş birliği sıkıntısı yaşadılar. Antalya’nın kendi sahasından taç kullanacağı sırada, Karagümrük kalecisi Viviano’nun önünde de top vardı. Yardımcı hakem uyarmadı. Taç kullanıldı. Viviano da topu saha içine doğru gönderdi. Karagümrük kalecisinin gönderdiği top, oyunun akışını etkilemiyordu. Oyun durdu, Karagümrük kalecisi, sarı kart gördü. Oysa, oyun başlamadan, yardımcı hakem Abdülkadir Hoca’yı uyarmalıydı.
Öte yandan; bir de Antalyaspor kulübesindeki dev ekran televizyon için ne yapılacak merak ediyorum ? Kural, taşınabilir elektronik eşyalara izin veriyor, dev ekran televizyona değil…