Alaaddin Dinçer
11.Kalkınma Planının Yükseköğretim Hedefleri ve Kovid 19
Yayınlanma:
Korona virüs salgını bütün alanları olduğu gibi yükseköğretim hayatımızı da doğrudan etkileyen bir tablo ortaya çıkardı. Üniversitelerde bahar dönemi ertelendi, uzaktan öğretim uygulamasna geçildi. Sınavların ve saha uygulaması olan öğretim programlarında uygulamanın nasıl yapılacağı sorusuna değişik yanıtlar tartışılırken henüz somut bir çözüm bulunabilmiş değildir. Yaşanmakta olan salgın başka alanlardaki plan hedeflerini olumsuz etkilediği gibi yükseköğretim alanının 11.Kalkınma Planında yer alan hedeflerine ulaşılmasını da olumsuz etkileyecektir. 11.Kalkınma Planında yer alan ve bu süreçten olumsuz etkilenecek yükseköğretim hedefleri;
- Yükseköğretimde çeşitliliğinin artırılması sağlanacaktır.
560.1. Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesinin kapsamı genişletilecektir.
560.2. Japonya örneği incelenerek sadece kadın öğrencilerin kabul edildiği kadın üniversiteleri kurulacaktır. - Yükseköğretim sistemi küresel rekabet gücü olan, kalite odaklı ve dinamik bir yapıya kavuşturulacak; yükseköğretim kurumlarının niteliklerinin artırılmasına yönelik uygulamalara devam edilecektir.
561.1. Dünya akademik başarı sıralamalarında 2023 yılı itibarıyla en az 2 üniversitemizin ilk 100’e ve en az 5 üniversitemizin de ilk 500’e girmesi sağlanacaktır.
561.2. Öncelikli sektörler başta olmak üzere plan döneminde doktora mezun sayısı yıllık ortalama 15 bine çıkarılacaktır.
561.3. Üniversitelerin dijital çağa ayak uydurması ve bilgiye ulaşımda açık erişim ve açık bilim uygulamalarının hayata geçirilmesi amacıyla açık erişim altyapıları ile uyumu sağlanacaktır.
561.4. Akademik personellerin atama ve yükselme kriterleri alt sınırı merkezi olarak yükseltilecektir.
561.5. Yükseköğretim kurumlarının kontenjanları, sektörel ve bölgesel beceri ihtiyaçları, üniversitelerin kapasiteleri, arz-talep dengesi ve mevcuttaki programların asgari doluluk oranları dikkate alınarak belirlenecek; eğitim-istihdam bağlantısı güçlendirilecektir.
561.6. Mezuniyet sonrasında doğrudan meslek icra yetkisi veren yükseköğretim programlarında asgari başarı puanı şartı uygulaması genişletilecektir.
561.7. Mezunların kariyer süreçlerinin takibi ve mezun-üniversite işbirliğinin güçlendirilmesi için mezun izleme sistemi kurulacaktır. 561.8.Yükseköğretim kurumlarının eğitim, araştırma ve yenilik çıktılarına ilişkin verileri düzenli olarak takip edilecek ve raporlanacaktır.
562.1. Özel üniversite mevzuatı hazırlanacaktır.
Yapılacaktır. - Ülkemizin yükseköğretim alanında uluslararasılaşma düzeyi artırılacaktır.
563.1. Etkili tanıtım çalışmalarıyla yükseköğretim sistemine uluslararası erişim kolaylaştırılacaktır.
563.2. Yükseköğretim sistemindeki nitelikli uluslararası öğrenci sayısı artırılacaktır.
563.3. Nitelikli yabancı uyruklu akademisyenlerin toplam istihdam oranı içindeki payı artırılacaktır.
563.4. Yabancı dilde eğitim veren programların sayısı artırılacak, yükseköğretim kurumlarının uluslararası öğrencilere yönelik barınma imkânları geliştirilecek ve uluslararasılaşmada kurumsal kapasite arttırılacaktır.
Sonuç olarak, zaten çok sorunlu bir tablo ortaya koyan mevcut yükseköğretim sisteminin üzerine bir de korona virüsün yarattığı sorunlar eklenince bu sorunların ağırlığı altında çöküntünün yoğunlaşması kaçınılmaz olacaktır.Demokratikleşmeye dair pek çok değerin çürütüldüğü üniversite ortamı bırakalım yukarıda vaaz edilen hedefleri tutturmak, bulunduğu noktadan daha da geriye gitme gerçeğiyle yüzleşmek durumunda kalacaktır. Otoriter, baskıcı ve yasakçı iklimin karaekterinin pandemi gerekçe yapılarak var olan kazanılmış hakları budama yoluna gitmesi şaşırtıcı olmayacaktır. O nedenle yukarıda yer alan 11.Plan hedefleri şimdi kaf dağının arkasına giidecek bir yolculuğa çıkmış bulunmaktadır. Bu saptamada bulunmamızın dayanağını pandeminin ekonomik alana dair gelişebilecek geniş, kalıcı ve yıkıcı etkilerinin yaratacağı olay ve olgular arasındaki nedensellik ilişkisine dayanmaktadır.Bütün bu olumsuz görünüme rağmen üniversitelerin pandemi sürecinde ve ardıından özellikle ekonomi, su, tarm,gıda, hayvancılık psiko sosyal, sağlık ve eğitim, konut ve kentleşme, toplum, ekoloji, hukuk, yoksulluk, işsizlık, insan haklar ve demokratikleşme gibi alanlara odaklanmaları gerekmektedir.