2 milyar Euro’luk tarihi yatırım için düğmeye basan Ford Otosan, 2022 başında elektrikli Transit, 2023 ilk yarısında ise elektrikli Transit Custom üreterek, tamamını ihraç edecek. Elektrikli olduğu için fiyatları mevcut ticari araçlardan 2 kat daha pahalı olacak bu modeller Avrupa’daki gibi teşvik edilmediği için Türkiye’de satılamayacak.
FORD Otosan, kısa bir süre önce Kocaeli’de elektrikli ve bağlantılı yeni nesil ticari araç projeleri ile batarya montaj tesisleri için 2 milyar Euro (20.5 milyar TL) yatırım yapacağını açıkladı. Bu tutar Türkiye’de otomotiv alanında bugüne kadar yapılan en büyük yatırım olarak kayıtlara geçti. Yatırımın 600 milyon Euro tutarındaki ilk fazıyla 2022 başından itibaren tam elektrikli Transit, 1.4 milyar Euro’luk ikinci ve en önemli fazıyla ise 2023’ün ilk yarısı itibarıyla tam elektrikli, şarjlı hibrit, hibrit ve dizelden oluşan yeni nesil Transit Custom ve aynı platformda Volkswagen Transporter üretilecek.
200 BİN EK KAPASİTE
Bu tarihi yatırımla birlikte Kocaeli Fabrikaları’ndaki (Gölcük ve Yeniköy) çoğunluğu ihracata yönelik olan ticari araç üretim kapasitesi 450 binden 650 bin adede çıkacak. Ama geleceğe yönelik böylesine önemli yatırımın sonucunda Kocaeli’de üretilecek elektrikli ticari araçlar, hem mevcut içten yanmalı versiyonlara göre maliyet açısından daha pahalı hem de ÖTV oranları yüksek diye Türkiye’de satılamayacak.
ELEKTRİKLİ 2 KAT PAHALI
Bu noktada Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün’e, “Türkiye’de üretilen elektrikli ticari araçlara Türkler binemeyecek mi?” diye sorduğumda şu cevabı verdi: “Ben böyle bir şey söyleyemem. Ama Türkiye’de ticari araç satışlarında fiyat yani parası çok önemlidir. Dolayısıyla maliyet açısından iki kat daha pahalı olacak elektrikli ticari araçların bu yüzden tercih edilmeyeceğini aktarabilirim. Avrupa’da emisyon sınırlamasına bağlı elektrikli araçlara yönelik ciddi teşvikler olduğunu, bu yüzden bu maliyetlerin düştüğünü söyleyebilirim. Biz de hem maliyetler yüksek hem de vergiler var.”
Elektrikli ticarilerde de ÖTV teşviki olacak mı?
FORD Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün’ün yukarıdaki cevabı sonrasında şu noktanın da altını çizmek gerekebilir;
Türkiye’de ticari araçlara uzun süredir otomobillere oranla ciddi vergi teşviki veriliyor. Ticaretin işlemesinde önemli saç ayaklarından biri olduğu için de çok normal.
Bugün otomobillerin ÖTV oranları yüzde 45 ila 220 arasında değişirken, ticari araçlarda bu oran yüzde 1 ila 15 arasında. Bu sayede Türkiye yıllardır Avrupa’nın ticari araç üretim üssü konumunda.
Ama bu vergi desteğinin elektrikli araçlarda devam edip etmeyeceği ise henüz belli değil. 2 Şubat’ta gerçekleşen düzenleme sonrası tüm elektrikli otomobillerde ÖTV oranları motor gücüne göre yüzde 10 ila 60 arasında belirlendi.
Hafif ticari araçlar ki birçoğu otomobil ruhsatına sahip, bu kapsama alınırsa, motor gücüne bağlı olarak ÖTV oranları otomatik olarak yüzde 60’a çıkar. Yani bir anda %15 ÖTV yüzde 60’a yükselmiş olur.
Bakalım mevcut durumda ÖTV teşvikine sahip ticariler yüzde 100 elektrikli olunca da bu destekten yararlanabilecek mi?
10 milyon dolar bütçeyle ‘Melek Yatırımcı’ da oldu
AVRUPA’nın en büyük ticari araç üreticisi konumundaki Ford Otosan, bir taraftan 2 milyar Euro’luk dev yatırımla elektrifikasyon sürecinde otomotiv sanayinin dönüşümünde kilit rol üstlenirken, diğer taraftan yeni nesil teknolojileri Türkiye girişim ekosistemi ile hayata geçirmek üzere kurumsal girişim sermayesi şirketi ‘Driventure’u kurdu. Yani bir nevi melek yatırımcı olan Ford Otosan, tüm dünyada startup avına başladı. 5 yıl için 10 milyon dolarlık bir toplam bütçeyle yol alan Ford Otosan iştiraki Driventure, bütçesinin yüzde 25’ini iç yapısındaki araştırma hizmetlerine ayıracak. 300 civarında ilk başvuru alan şirketin ilk can suyu yatırımları ise 250 bin dolarla yeni nesil rota optimizasyon platformu ‘Optiyol’ ve 100 bin dolarla elektrikli araçlar için akıllı mobilite çözümü ‘Bluedot’ oldu. Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün, “Driventure ile yatırım yapacağımız girişimlerin sadece büyümelerini değil bizimle birlikte yenilikçi projeleri hayata geçirmelerini hedefliyoruz”
Usulsüzlük davasının sonuna yaklaşıldı!
FORD Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün, şirket içinde yaşanan ve hukuksal sürecin devam ettiği 247.8 milyon TL’lik usulsüzlük davasıyla ilgili olarak da, “Bu konunun hemen hemen sonuna yaklaştık. Çok kısa sürede KAP’a açıklama yapacağız. Sadece 1 bayiliği iptal ettik” dedi. Bilmeyenler için Ford Otosan, şubat ayında KAP’a açıklama yaparak, şirket bünyesinde iki çalışanın usulsüzlük yaptığının tespit edildiğini ve 247,8 milyon TL’lik tazminat davası açıldığını belirtmişti.
