Emre Özpeynirci

Türkiye’de ilk 2 ayda otomobil satışları rekor kırıyor ama hâlâ 1000 kişiye yapılan satışlarda Avrupa’da sondan ikinci sıradayız. Yani rekor kıran halimiz bile fakir…

BU yıl ilk 2 ayda Türkiye’de %44,30 artışla 96 bin 195 adet yeni otomobil satıldı. 85 milyonluk nüfusa sahip bir ülkede elde edilen bu sonuç 1000 kişiye sadece 1,1 adet otomobil satıldığını gösteriyor. Yani ilk 2 ayda satışlarda rekor kırmış gibi görünsek bile bu oranla Avrupa'da 32 ülke içinde ancak 31.sırada yer alıyoruz. Yani kırılan rekorlarla bile ancak sondan ikinci sıradayız.

AVRUPA ORTALAMASI 3,1
İlk 2 ay sonunda Avrupa ortalamasına baktığımızda 1000 kişiye satılan otomobil sayısı 3,1 adet olurken, Lüksemburg 12,6 adetle zirvede yer aldı. Türkiye ile aynı nüfusa sahip Almanya’da 1000 kişide satılan otomobil sayısı 4,6 adet olurken, İrlanda’da 8,1, Belçika’da ise 6,9 adet. Türkiye’den daha kötü durumda yani son sırada ise ise 0,7 adetle Bulgaristan yer alıyor. Ama Bulgaristan’da otomobil satışlarının büyük kısmı 2.elden oluşuyor.

ALIM GÜCÜMÜZ YAYA KALDI
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, ocak ayında 37 bin 288 adet, Şubat ayında 58 bin 907 adet olmak üzere 2 ayın sonunda 96 bin 195 adet ile satış rekorları kırıldığını hatırlatarak şunları söyledi: “Ama bu dönemde dâhi, Avrupa ile karşılaştırdığımızda alım gücümüz ne yazık ki yaya kalıyor. Ekonomide her geçen gün artan belirsizlik, tüm baskılara rağmen her an beklenen kur artışı ve her geçen gün düşen alım gücünün etkisi ile vatandaşın parasını koruma iç güdüsü ile araç almaya yönelmesi bile yetmiyor.”

Fiyat açıklandı ama ortada araç yok!

10 yıl sonra yeniden Türkiye pazarına giren Çinli Chery, 21 Mart’ta geniş katılımlı bir lansman yaparak 3 SUV modelini satışa sunduğunu açıkladı. Elektrikli modellerin ise yılsonundan itibaren geleceği açıklandı. Omada5 modeli 810 bin TL’den, Tiggo7 825 bin TL’den, Tiggo8 ise 1 milyon 50 bin TL’den başlayan fiyatlarla satışa sunuldu, bu yıl için 15 bin adetlik satış hedefi açıklandı. Ama gelin görün ki, yoğun talebe rağmen bayilere gidenler bırakın satın alınacak aracı, yakından görmek için test aracı bile bulamadı. Bazı bayiler ise henüz inşaat aşamasındaydı. 4 bine yakın aracın gümrükte olduğuna dair görseller paylaşan Chery’nin bu araçları neden çekemediği ise bilinmiyor. Herkes, araçlar çekilmeden ve en önemlisi bayilere verilmeden neden lansman yapıldığını merak ediyor.

ANALİZ

Ya sıra bekleyeceksin ya çok para vereceksin

TÜRKİYE’de seçim öncesinde herkes panik halde araç almaya çalışıyor çünkü seçimin sonucu ne olursa olsun her şartta kurlarda bir artış beklentisi söz konusu. Düşünsenize bu düşünceyle yaşanan her şeye rağmen mart ayında otomotiv satışları 100 bin adedi aşacak. Yani tedarik problemleri sürerken, talep arzın çok üstündeyken, şubat ayından sonra yine bir tarihi rekordan bahsediyoruz. Depremde bir kez daha otomobilin ihtiyaç olduğunu anlamamıza rağmen son yıllarda yatırım amaçlı tercih edildiği de ortada. Sebebi de çok açık;

1) Mevduat faizi enflasyonun çok altında.
2) Daha fazla getirisi olan bir emtia yok.
3) Hem kullanıyorsunuz hem de çok hızlı nakde dönebiliyorsunuz.

Seçime doğru tansiyonun daha da artacağı kesin. Aslında tam anlamıyla 'Kim ne otomobil getirirse satıyor' durumu söz konusu. Bu sonuçlarla bugün perakende (bireysel) olarak satın alınan araçların minimum yüzde 40'ı 2.el olarak satışa çıkıyor. Yani sıfır alan hemen üstüne yüksek kâr koyup satmaya çalışıyor. Bunların arasında tüketiciler de var, bireysel olarak alıp satan galeri veya diğer esnafta. Markaya göre bu oran artarken, premium markalar için bu oran daha da yüksek. Sonuçta borçlar kanunu gereği indirimsiz alınan mal istenildiği gibi satıldığı için markaların, distribütörlerin, bayilerin müdahale şansı da yok. Durum bu olunca gerçekten ihtiyaçtan dolayı otomobil almak isteyen tüketiciler ya aylarca sıra bekliyor ya da fahiş fiyatla ilan sitelerinden 2.el olarak almak zorunda kalıyor.