Mine Uzun

Fazla ciddiye alıyoruz her şeyi son zamanlarda. Bu nedenle bir karikatür paylaşıp başlamak istedim yazıya. 

Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada gördüğüm bir haberdi. Yeni Merkez Bankası Başkanı, adının “Hafize Gaye” yerine sadece “Gaye” denmesine üzülüyormuş, babaannesinin ismiymiş. Bir süre cidden arkama yaslandım ve bunun üzerine düşündüm. Ve Merkez Bankası Başkanı ile ilgili ilk okumamız gereken haber bu mu olmalıydı? 

Yarın toplanacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısından ne çıkar? Piyasa buna hazırlandı mı? Metnin içeriği nasıl olmalı vs. üzerine tartışmalıydık hâlbuki. 

Ekonomist olmayan kişilerin televizyon programlarında, gazete köşelerinde yorum yapması bizi bu hale getirdi diye düşünüyorum bir yandan. Konudan bihaber olunca haliyle neyin önem arz edeceğini kaçırıyor ve doğru soruyu soramadıklarından böyle oluyor kanımca. 

Bu köşede defalarca yazdım. Sordum. Hatta cevapladım. Enflasyonist ortamlarda bireyler tasarruflarının enflasyon karşısında ezilmemesi için enflasyondan fazla getiri sunan ya da en azından ihtimalini ortaya koyan yatırım araçlarına yönlenir. Rasyonel olan bireyler için tabii ki. 

Rasyonel bireyler negatif faiz ile karşılaşırsa döviz gibi, hisse senedi gibi enstrümanlara hatta konut, otomobil, beyaz eşya, zeytinyağı, tuvalet kâğıdı gibi ürünlere yönelir. Ne aldığının hiçbir önemi yoktur. Yani bugün, yarından daha ucuza alacağı her şeyi alır. Tıpkı son yıllarda yaşadığımız gibi. 

Rasyonel olan yabancı yatırımcı ise getiri bulamadığı ülkeye gelmez. Kendini güvende hissetmediği yerde durmaz. Yürütülecek politikanın “gözlerdeki ışıltı”dan daha fazlası olmasını ister. İlgili bakanı, kurumların başındaki insanları görev süreleri boyunca görevlerinde görmek ister. Değişmeyen mevzuatlar, esnetilmeyen kurallar bütününü tercih eder. Hukuk olmazsa olmazıdır. Ve herkese karşı da aynı olmalıdır. 

Bir önceki yazımı Mehmet Şimşek ve görevi devir alır almaz söylediği “rasyonel zemin” sözleri üzerine kurmuştum. 

Bu hafta Sayın Cumhurbaşkanı’nın "Ben burada aynıyım. Hazine ve Maliye Bakanımızın atacağı adımları süratle, rahatlıkla Merkez Bankası’yla beraber atmasını kabullendik"  sözlerinden Merkez Bankası’nın yarınki toplantıda rasyonel adım atacak bir yeri olduğunu anlıyorum. Bu yer, bazı kurumların paylaştığı beklentiler gibi uçuk kaçık bir alan değil bence ve olmamalı da. Yarınki toplantıda zaten pozitif getiriye dönecek bir adım atılmayacak. Enflasyon beklentisinin yüzde 35-40’larda olduğu yerde faiziniz 20 olsa ne olur 15 olsa ne olur. Yarınki toplantı bir niyet beyanıdır. Piyasaya barış çubuğu uzatma toplantısıdır. 

Valla ben erkek olana Bakan, kadın olana Merkez Bankası Başkanı derim. Rasyonel olsunlar da...