Emre Özpeynirci
OTOMOTİVDE BU YÜZYILIN ADI ÇİN
Bu yılın ilk 9 ayında dünyada otomobil üretimi yüzde 9 artarak 49.8 milyon adede yükselirken, bunda en büyük pay Çin başta olmak üzere Asya bölgesine ait. Toplam otomobil üretiminin yüzde 58’i Asya’da gerçekleşirken, Çin’in üretimdeki payı yüzde 33’ü, satıştaki payı ise %32’yi buldu. Elektrikli otomobillerle bu pay kısa sürede %50’yi aşacak.
PANDEMİYLE birlikte zorlu bir süreç yaşayan global otomotiv endüstrisi, özellikle Asya ve Çin’deki toparlanmayla birlikte bu yılın ilk 9 ayı sonunda yeniden yükselişe geçti. EBS Danışmanlık’ın ACEA (Avrupa Otomobil Üreticileri Derneği) ve S&P Global Mobility verilerinden yararlanarak hazırladığı tabloya göre bu yılın ilk 9 ayında dünyada otomobil üretimi yüzde 9 artarak 49 milyon 817 bin 598 adede yükselirken, tek kayıp yaşayan bölge Avrupa oldu.
AVRUPA’DA RUSYA ETKİSİ
• Avrupa’da otomobil üretimi ilk 9 ayda Rusya’nın da etkisiyle yüzde 2,4 düşerek 9 milyon 733 bin adede inerken, Asya’daki yüzde 11.6’lık artış ise global büyümede etkili oldu.
• Dünyada otomobil üretiminde Asya’nın etkisiyle yüzde 9’lık artış yaşanırken, satış adetleri ise Avrupa ve Amerika’daki kayıplarla yüzde 2,9 düştü. 9 ay sonunda 48 milyon 43 bin adet otomobil satışı yapılırken Avrupa’da satışlar yüzde 15,4, Amerika’da ise yüzde 13,3 geriledi.
ÇİN’İN
• Asya bölgesi üretimde olduğu gibi satışlarda da büyüyerek 9 ayda yüzde 7,1 artışla 24 milyon 572 bin adetlik satışa ulaştı.
• Asya dünyadaki toplam otomobil üretiminin yüzde 58,4’üne ulaşırken, satışların ise yüzde 51,1’ine sahip.
• Kuşkusuz Asya bölgesinde bu artış Çin sayesinde oluyor. Çin bugün dünyada otomobil üretiminin yüzde 33’üne satışların ise yüzde 32’sini elinde bulunduruyor. 9 ay sonunda Çin’de 15.3 milyon adet otomobil satıldı. Özellikle elektrikli araçlarda kısa sürede Avrupa ve ABD’nin toplamını yakalayacak gibi duruyor.
ASYA’DA TEDARİK SORUNU BİTTİ
• 9 ay sonunda dünyada satılandan 1 milyon 774 bin 491 adet fazla otomobil üretildi. Avrupa’da hemen hemen satılan kadar otomobil üretilirken, Amerika’da ise üretilenden 2.7 milyon adet fazla satıldı. Yani ithalatın payı bu dönemde çok arttı.
• ABD’ye rağmen dünyada üretimin satıştan fazla olmasını Asya bölgesi sağladı. Asya’da satılan otomobilden 4.5 milyon adet fazla otomobil üretildi. Bu da özellikle Amerika’ya ihracatta etkili olduklarını gösteriyor. Tabi bir de tedarik sorununun özellikle Çin ve Asya’da bittiğini ortaya koyuyor.
BİR NUMARA ARTIK ASYA VE ÇİN OLDU
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin de otomotivde bu yüzyılın adının Çin ve Asya olacağını belirterek şu yorumu yaptı: “Otomobil üretiminde artık bir numara Asya kıtası ve Çin. Bugün dünya otomobil üretiminin %58'i Çin başta olmak üzere (%32,8) Asya kıtasında gerçekleşmekte. Asya kıtasının satışta ki payı ise %51. Bu da kıtayı ilk 9 ayda yarattığı 4,5 milyon adetlik üretim-satış fazlası ile aslında en büyük otomobil ihracatçısı konumuna getiriyor. Otomobilin kalbi olarak görülen Avrupa kıtası ise üretim ve satışta yaklaşık aynı paya yani %19,5 oranına sahip. Amerika’nın üretimdeki payı ise hızla düşüyor.”
Elektrikli modellerin payı %10’a ulaşacak
ANTAKYA’da elektrikli EQ ailesinin 5 üyesi; EQC, EQS, EQE, EQA ve EQB ile test sürüşü gerçekleştiren Mercedes-Benz, araç deneyiminin yanı sıra doğaya ve sürdürülebilirliğe verdiği önemi göstermek ve farkındalığı artırmak için farklı etkinlikler de gerçekleştirdi. Mercedes-Benz Otomotiv Otomobil Grubu Başkanı Şükrü Bekdikhan, “Ekim ayı sonu itibarıyla 1.179 adet satışla elektrikli EQ modellerimizin toplam satışımızdaki payı yüzde 8’e ulaştı. Bu seneki satışlarımızın yüzde 10’luk diliminin elektrik araçlarımıza ait olacağını öngörüyoruz. 2025’ten itibaren ise tüm yeni araç platformlarımız yalnızca elektrikli olacak ve müşteriler her model için tamamen elektrikli bir alternatif seçebilecek” dedi.
Otomotivde çok MATRAH işler oluyor!
HAZİNE ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin önceki akşam, Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) temsilcileriyle yaptığı görüşmenin hemen sonrasında devletin resmi kurumu Anadolu Ajansı, sıfır otomobil almak isteyenlerin beklediği matrah düzenlemesinin 1 Aralık tarihinde yürürlüğe gireceğini haber olarak yayınlandı. Herkes 2023 yılı başında bir matrah düzenlemesi beklerken, ilk kez bu konuda bir tarih açıklanması sektörde büyük şok etkisi yarattı. Çünkü bu haber 1 Aralık’a kadar sıfır veya 2.el tüm pazarın durması anlamına geliyordu.
OYDER’DEN YAZILI AÇIKLAMA
Bu gelişmeler üzerine dün OYDER Başkanı Altuğ Erciş’in yaptığı yazılı açıklamada, “Matrah güncellemesinin bir zaruret haline geldiğini bildiklerini, bu konuda çalışma yapıldığını ve mümkün olan en kısa sürede konunun sonuca bağlanacağını ilettiler” cümlesi ise kafaları iyice karıştırdı. Çünkü ‘1 Aralık’ yerine ‘en kısa süre’ demesi, toplantıda kesin bir tarih verilmediğini ortaya koydu. Sonuç olarak 1 Aralık’ta matrah güncellenir mi güncellenmez mi bilinmez ama o süreye kadar sektörde yaprak kıpırdamayacağı net ortada.
TARİH VERİLMESİ ŞAŞIRTTI
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt da kesin tarih açıklanmasına şaşırdıklarını belirterek, “Detayları bilmemekle birlikte, bugüne kadar yapılan matrah güncellemelerinde önceden bir tarih verilmemişti, uygulamanın başlayacağı günün akşamı duyurulmuştu. O nedenle biz de haberleri okuyunca şaşırdık. Önceden tarih verildiği durumlarda, araç almayı düşünen vatandaşların bir beklenti içerisine girme durumu söz konusu olacağından, bugüne kadar bu şekilde önceden tarih verilerek bir güncelleme yapılmamıştı. Umarız ki uzun zamandır beklenen matrah güncellemesi bir an önce uygulamaya alınır" açıklamasını yaptı. Sonuçta gözler 1 Aralık’a çevrildi, bakalım matrahlar beklenildiği gibi güncellenecek mi, yoksa dağ fare mi doğuracak.