Emre Özpeynirci
İlk yarı üretim %29 ihracat %37 düştü
Ocak-Haziran döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 29 azalarak 518 bin 727 adet, ihracat ise yüzde 37 azalarak 402 bin 179 adet olarak gerçekleşti. Kapasite kullanımı yüzde 52’ye kadar geriledi.
TÜRKİYE’de ilk 6 ay sonunda pandemiye rağmen otomotiv pazarının yüzde 30 büyümesi sonrası ortaya konulan ve sergilenen pozitif tablo kuşkusuz tüm sektörü kapsamıyor. Çünkü üretim ve ihracat cephesinde işler hiç de yolunda gitmiyor. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD), yılın ilk yarısına ilişkin açıkladığı verilere göre, Ocak-Haziran döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 29 azalarak 518 bin 727 adede inerken, ihracat ise yüzde 37 azalarak 402 bin 179 olarak gerçekleşti.
İHRACATTA BÜYÜK KAYIP
OSD’nin raporuna göre ilk 6 ayda pandeminin de etkisiyle toplam üretimde 200 bin adetlik kayıp yaşanırken, yıl sonunda kaybın 260 bin adede ulaşması öngörülüyor. İhracattaki toplam kaybın ise 300 bin adedin üzerinde olması bekleniyor. Aslında nisan ayında yapılan öngörüler bu kayıpların çok çok üzerindeyken, iç pazardaki hareketlilikle planlar revize edilmiş durumda. OSD Başkanı Haydar Yenigün, ilk 6 ayda otomotiv sanayinde kapasite kullanımının yüzde 52’lere kadar düştüğünü belirterek şunları söyledi:
MALİYETLER YANSITILMADI
“Üretim ve ihracattaki kayıpların parasal olarak telaffuz etmemiz çok zor. Ama ana firmalar olarak çok zorlu bir dönemden geçiyoruz. Bugün bir ana sanayi firması üretim yapabilmek için çok ciddi iki maliyetle karşı karşıya. Bunlardan bir tanesi çalışanların Covid-19’dan etkilenmemesi için yapılan harcamalar, (Klimalar, personel servisleri, hijyen ürünleri vs.) diğeri ise kapasite kullanım oranları. Örneğin 100 birimlik bir fabrikada 20 birimlik, 40 birimlik üretim yapabiliyorsunuz. Bu maliyetleri aracın satış fiyatı üzerine koyabilir misini; mümkün değil, hiç kimse almaz o aracı. Bunların hepsi firmaların cebinden çıkıyor. Önümüzdeki dönem de çıkmaya devam edecek. Türkiye’de üreticiler kâr beklentisinden çok uzak. Şunun altını çizmek isterim ki, maliyetler araç fiyatlarına yansıtılmadı. Döviz kurlarının yükselmesi nedeniyle fiyat artışı dışında bir zam olmadı.”
VW’nin fabrikadan vazgeçmesi üzücü
OSD Başkanı Haydar Yenigün, Türkiye’de Manisa’da yapılması planlanan Volkswagen yatırımının yapılmamasının gerçekten çok üzücü olduğunu belirterek, “Türkiye için bence çok büyük bir kayıp. Yıllardır beklediğimiz bir fırsattı, hep ne zaman gelecek diye soruluyordu, tam geldi bağlandı derken vazgeçildi. Ama tabi pandeminin bu boyutlara ulaşacağını hiçbirimiz öngörmüyorduk. Neticede benim her iki taraftan da bildiğim kadarıyla hem Ankara tarafından hem VW tarafından esasında her iki tarafında bu işi halen çok istediği ancak son dönemdeki mali mecburiyetler nedeniyle bundan vazgeçildiği şeklinde” diye konuştu.