Emre Özpeynirci
GÜCÜMÜZ ANCAK HURDAYA YETİYOR
Türkiye’de sıfır otomobil satışları rekor kırsa da, halkın gerçek alım gücünü görmek için 2.el otomobil satışlarına bakmakta fayda var. İlk çeyrekte Türkiye’de satılan 2.el otomobillerin yüzde 83’ü 5 yaş ve üzeri, yüzde 58’i ise 10 yaş ve üzeri yani eski ve hurda araçlardan oluştu.
TÜRKİYE’de mart ayında yüzde 91.4 artışla 76 bin 357 adet sıfır otomobil satılırken, ilk 3 ayda satılan sıfır otomobil sayısı ise yüzde 57 artarak 156 bin 464 adet oldu. Böylece hem mart ayı hem de ilk çeyrekte Türkiye’de rekor otomobil satılmış oldu. Ancak Türkiye’nin ekonomik durumunu, gelir makasının her gün nasıl açıldığını görmek için sıfır otomobil satışlarından ziyade 2.ele bakmakta fayda var. Çünkü vatandaşın alım gücünü ortaya koyan asıl gerçek 2.el otomobil satışlarında saklı.
6 AYDIR GERİLİYOR
EBS Danışmanlık’ın raporuna göre 2.el otomobil pazarı mart ayıyla birlikte üst üste 6’ncı ayını da düşüşle geçirdi. Ekimde yüzde 13,40, Kasımda yüzde 32,84, Aralıkta yüzde 53,37, Ocakta yüzde 52,96 ve Şubatta yüzde 48,19 gerileyen 2.el otomobil pazarı mart ayında ise yüzde 9.95 düştü. Mart ayında yüzde 9,95 kayıpla 452 bin adede gerileyen pazar, ilk çeyreği ise yüzde 38,9 kayıpla 1 milyon 64 bin adetle geçti. İlk çeyrekte satılan her sıfır otomobile karşılık 5.3 adet 2.el otomobil satılırken, bu oran 2020’de 11.7, 2021’de ise 14.2’ydi.
YÜZDE 83’Ü 5 YAŞ ÜZERİ
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, mart ayı ile birlikte 2.el pazarındaki daralmanın azaldığını belirterek, “Nisan ayında baz etkisiyle birlikte yukarı yönlü hareketlilik bekleniyor” dedi. Türkiye’de 2.el otomobil pazarında yaşanılan daralmanın yanı sıra, yaş gruplarının seyri vatandaşın alım gücünü ortaya koyuyor. İlk çeyrekte satılan 1 milyon 64 bin adet 2.el otomobilin yüzde 82,27’si 5 yaş üzerinde, yüzde 57,51’i ise 10 yaş ve üzerindeki araçlardan oluştu. Yani Türkiye’de her satılan 100 adet 2.el otomobilin 58’i 10 yaş üzerinde oldu.
VATANDAŞ GEÇİM DERDİNDE
Erol Şahin, bu durumu, “Alım gücünün net göstergesi” olarak tanımlayarak, “Toplumun büyük bir kısmı geçim derdinde, alabilirse ancak 10 yaş üzeri araç alabiliyor. Olayı komple sıfır araç pazarı olarak görenlerin asıl bu tabloya bakmasında fayda var. Gelir makası her gün daha fazla açılıyor” yorumunu yaptı.
Marmara sıfır oto alıyor Karadeniz 2.ele biniyor
OCAK-Mart döneminde tescil edilen her sıfır otomobile karşılık 5.4 adet 2.el otomobil satılırken, bu bölgelere göre değişiklik gösteriyor. Karadeniz bölgesinde bu oran 9.1’e çıkarken, Akdeniz’de 8.4, İç Anadolu’da ise 8.1 adet olarak gerçekleşti. Yani bu bölgelerde ilk çeyrekte sıfır otomobil satışında daha az büyüme yaşanmış, buna karşı ikinci el satışları artmış. Marmara bölgesine geldiğimizde ise her sıfır otomobile karşı sadece 3.6 adet 2.el satılmış. Bu da bu bölgede sıfır otomobil satışlarının yüksek olduğunu, buna karşı 2.elde hareketliliğin düşük olduğunu gösteriyor.