Emre Özpeynirci

Fiat’ın Türkiye’de sattığı otomobillerin yüzde 99,09’u Tofaş tarafından Bursa’da üretilen Egea’dan oluşurken, bu modelin üretiminin 2025 sonunda bitecek olması, ‘Ya yerine yeni bir model gelmezse’ endişelerini artırıyor. Çünkü süre hızla daralırken henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

2025 yılı sonunda üretimi sona erecek Egea’nın yerine yeni bir model gelecek mi?

Türkiye’de yılın ilk 8 ayında toplam satışlarda zirvede, otomobil satışlarında ise ikinci sırada yer alan Fiat’ın özellikle otomobil satışlarındaki ‘yerli’ oranı dikkat çekici boyutta. İlk 8 ayda sattığı 56.997 adet otomobilin 56.478 adedi Tofaş tarafından Bursa’da üretilen Egea modelinden oluşurken, bu sayı iç pazardaki satışlarının yüzde 99,09’una ulaşmış durumda. Yani Egea olmadan Fiat ancak 519 ithal otomobil satabilmiş. Türkiye’de diğer yerli üretim yapan markalara baktığımızda ise hiçbirinin tek bir yerli modele bağlı olmadığını görüyoruz;

• Otomobil satışlarında lider olan Renault’un ilk 8 ayda sattığı otomobillerin yüzde 79’u Bursa’da üretilen Clio ve Megane’den oluşurken, bu modeller dışında 14.834 adet ithal otomobil satmış.
• Toyota’nın otomobil satışlarının yüzde 77’i Adapazarı’nda ürettiği Corolla ve CH-R modellerinden oluşurken,
• Hyundai’nin ise İzmit’te ürettiği i10, i20 ve Bayon modellerin toplam satışlarının yüzde 68’ine ulaşıyor.

DOBLO ÖRNEĞİ ORTADA

Renault, Toyota ve Hyundai, Türkiye’de yerli üretimin büyük desteğiyle satışlarını artırsa da, tek bir yerli modelin üretiminin sona ermesinin bu markalara dramatik bir düşüş yaşatmayacağı ortada. Sonuçta hem birden fazla yerli model üretiyorlar hem de ellerindeki ithal model sayıları çok daha fazla. Ama Fiat, Bursa’da Egea üretiminin sona ermesi ve yerine muadil bir aracın gelmemesiyle Türkiye’de hem otomobil hem de toplam satışlarda tam bir çöküş yaşar. Buna aslında en iyi örnek Doblo üretimi gösterilebilir. 2023 yılında Doblo üretiminin Bursa’da sona ermesinden önce Fiat’ın hafif ticari araç satışlarındaki yerli payı da otomobile yakın yani yüzde 98’ler civarındaydı. Yeni Doblo üretiminin İspanya’ya kaymasıyla birlikte Fiat’ın hem hafif ticari araç satışında ciddi bir düşüş yaşandı hem de yerli payı yüzde 64’e kadar indi. Hafif ticarinin otomobilden farkı, Bursa’da Doblo ile birlikte Fiorino’nun da üretilmesiydi. Çok net bir şekilde satışlarda daha dramatik düşüş yaşanmasını bu yıl sonunda üretimi sona erecek Bursalı Fiorino engelledi.

4 MARKA İÇİN HAFİF TİCARİ

Stellantis ve Tofaş’tan yapılan resmi açıklamalara göre 2025 yılı sonunda Bursa’da Egea üretimi sona erecek ve Tofaş, 2025’ten itibaren 4 marka için yeni bir hafif ticari model üretecek. Avrupa’ya Tipo markasıyla ihraç edilen ama son dönemde ihracat rakamları oldukça geçen Egea’nın yerine yeni bir modelin üretilip üretilmeyeceği ise henüz kesinlik kazanmış değil. Eğer Tofaş, 450 bin adetlik Bursa fabrikasının kapasitesini sadece yeni hafif ticari modelle dolduracaksa ki bu zor görünüyor, o zaman otomobil satışlarında ciddi kayıp yaşayacağı ortada. Bu yüzden son dönemde Tofaş bir tarafta Rekabet Kurulu’ndan Türkiye’de Stellantis markalarının bünyesine geçmesine ilişkin onayı, diğer tarafta ise Stellantis’ten Egea/Tipo’nun yerini alacak olası yeni bir model kararını bekliyor. Bu 2 beklenti Tofaş’ın geleceği açısından hayati öneme sahip.

%10’LUK VERSİYONU OCAKTA GELECEK

Volkswagen’in bir döneme damgasını vurmuş, 'Çiçek çocuklar'ın sembol aracı olan hippi minibüsü Camper (T1) 2022 yılında elektrikli olarak geri dönmüştü. ID.Buzz isimli bu yeni retro model Avrupa'dan yaklaşık 2 yıl rötarlı olarak 1 Ekim'de Türkiye'de satışa sunulacak. Ama ilk gelen araçlardan binek versiyon olan 286 bg gücündeki ID.Buzz Pro (4+1) 210 kW motor gücü ve matrah fiyat sebebiyle %60'lık ÖTV dilimine girdiğinden liste fiyatı 3.6 milyon TL olarak açıklandı. Yine aynı güçteki ID.Buzz Cargo (2+1) ise ticari araç olduğu için %4 ÖTV ile geliyor ve o yüzden 1 milyon 950 bin TL fiyata sahip. (Ticarilerde binek gibi ÖTV'de elektrik ayrımı yok) Sonuçta VW Ticari, son 3 ayda her iki versiyondan 100 adedin üzerinde satmayı hedefliyor.

460 KM MENZİL

Bu model aslında VW markasının Türkiye'de ilk sattığı elektrikli model de oluyor. Ekim sonuda ikinci model binek sınıfta yer alan ID.4 olacak. ID.Buzz'un ocak ayında ise düşük kW gücüne ve matraha sahip Pure ismli versiyonu gelecek. Yani bu model %10'luk ÖTV dilimine gireceği için fiyatı ticari araca yakın olacak. Zaten bu versiyonun da etkisiyle 2025'te 1500-2000 adetlik satış hedefi konmuş.

WLTP standartlarına göre 1 Ekim’de satışa sunulacak ID.Buzz’ın menzili 460 km'ye kadar çıkıyor. Maksimum hız, elektronik olarak 160 km/s ile sınırlandırılmış. Aracın 0’dan 100 km hızlanması ise, Pro modelinde 7.6 saniye, Cargo modelinde ise 10.2 saniye olarak gerçekleşiyor. Aracın elektrikli motoru 560 Nm'lik maksimum tork üretiyor.

LİDER OLMAK İÇİN GELDİ

Fransız Renault'un D-SUV segmentindeki yeni modeli Rafale, Türkiye'de lansmana özel 2.650.000 TL’den başlayan fiyatla satışa sunuldu. 200 beygir gücünde E-Tech tam hibrit benzinli motora sahip aracın yakıt tüketimi ise 100 km'de 5 litre. Renault, ürün gamının en üst noktasını oluşturan bu modelle Türkiye'de D-SUV segmentinde liderlik hedefliyor. Bu arada yeni modelin ismi Renault’nun 1934 yılında 445 km/s hıza ulaşan Caudron-Renault Rafale uçağından geliyor.