Emre Özpeynirci

İlk çeyrekte 2.el satışları yüzde 10,3 düştü

Türkiye’de sıfır otomobil satışlarında tempo düşerken, 2.elde ise daralma artarak devam ediyor. Yüksek fiyat, enflasyon ve kredi almada ki zorluk vatandaşın alım gücünü de sıfırlayınca, daralma kaçınılmaz oldu. Bugün 2.el otomobil pazarında satılan her 100 otomobilin 56 adedi 10 yaş ve üzeri modellerden oluşurken, bu rakamın da yarısı 21 yaş üzeri hurda niteliğinde ki otomobillerde. 1000 kişiye düşen 178 adet otomobil ile Avrupa’nın açık ara son sırasında bulunan 85 milyonluk ülkede nüfusun %90’ı için artık otomobil almak hayalden de öte.

Sıfır otomobil satışlarında tempo düşerken, 2. elde ise kayıplar artıyor!

Türkiye’de sıfır otomobil satışlarında 2023 yılına damgasını vuran canlılık, hem piyasa koşullarının etkisi hem de talepte yaşanan doymayla birlikte bu yıl ilk çeyrekte görece hız kesti. İlk 3 ayda rekor satış yapılmasına rağmen, yüzdeki 36,3’lük büyüme, geçen yılın ilk çeyreğindeki yüzde 62,3’lük büyümenin gerisinde kaldı. Mart sonunda tempo düşmeye devam ederken, nisan ayında sıfır otomobil satışlarının Ağustos 2022’den bu yana yani 20 ay sonra ilk kez düşmesi bekleniyor. Bu da artık otomotiv sektörü için rüyanın bittiğini ve zor günlerin geldiğini gösteriyor.

KAYIPLAR EYLÜLDE BAŞLADI

Sıfır otomobil satışlarında resim tersine dönerken, ikinci el piyasada ise özellikle geçen yılın son çeyreğinde belirginleşen kan kaybı artarak devam ediyor. 2023’ü dışarıda bırakıp, ülkemizde yılda ortalama 600-700 bin adet sıfır otomobilin satıldığını düşünürsek, son yıllarda insanlar mobilite ihtiyacını ağırlıkta olarak 2. el otomobille sağlamaya çalışıyor. Ama orada da büyük sıkıntılar var. EBS Danışmanlık’ın hazırladığı verilere göre, geçen sene eylül ayından itibaren 2.elde ciddi düşüşler yaşanıyor. Bunda da en büyük etken alım gücünün azalması, kredi yollarının kapanması, yüksek fiyatlar ve tabi ki yüksek vergiler.

2.EL MARTTA %22 DÜŞTÜ

Türkiye’de 2.el otomobil satışları son 1 yılda yüzde 5 düşerken, 2024’ün ilk çeyreğinde ise yüzde 10,30 kayıpla 1 milyon 684 bin adede kadar geriledi. Yani ilk 3 ayda sıfır otomobil satışlarında tempo düşüklüğüne rağmen rekor satış yapılırken, 2.elde kayıplar artmaya devam etti. Düşünün Mart 2023’te 737 bin 2.el otomobil satılırken, Mart 2024’te bu sayı yüzde 22 düşerek 580 bin adede geriledi. Bu da artık insanların bırakın sıfırı 2.el bile alamadığını net olarak ortaya koyuyor.

%26’SI 21 YAŞ VE ÜZERİ

2024’ün ilk 3 ayında %10 düşen 2.el otomobil pazarındaki daralma mart ayında %22’ye kadar yükseldi. Daralan 2.el otomobil pazarında satılan otomobillerin yüzde 56,29’u 10 yaş ve üzeri, yüzde 26,45’i ise 21 yaş ve üzeri otomobillerden oluşuyor. 2.el otomobil pazarında satışların sadece yüzde 20’si 0-4 yaş arası otomobillerden oluşurken, yüzde 80’i ise 5 yaş ve üzerinde.

Otomobil almak hiç bu kadar zor olmamıştı!

Türkiye’de tarihte sıfır veya ikinci el bir otomobil almak hiç bu kadar zor olmamıştı. Bir taraftan satın alma gücümüz hızla erirken diğer taraftan otomobil fiyatları kurlara, artan üretim maliyetlerine ve yüksek vergilere bağlı olarak durmadan yükseliyor. Bunların üstüne krediye ulaşmak da imkânsız hale gelince, ne yazık ki nüfusun büyük kısmı ne sıfır ne de ikinci el bir otomobil alamıyor. Ama barınmadan sonra en büyük ihtiyacımız olan otomobillere (mobilite) sahip olmak bu kadar zor olmamalı, bir çözüm yolu bulunmalı.

2.el Fiat satışlarının %71’i 10 yaş ve üzeri

Türkiye’de ilk 3 ayda 1.684.744 adet 2.el otomobil satılırken, bunun 948.332 adedi, yani yüzde 56,29’u 10 yaş ve üzeri otomobillerden oluştu. Renault, 307.556 adetle, en çok satılan 2.el otomobil olurken, satışlarının yüzde 62’si ise 10 yaş ve üzeri otomobillerden oluştu. 266.1159 adetle 2.elde en çok satılan ikinci marka Fiat olurken, bu satışın yüzde 71’i 10 yaş ve üzeri otomobillerden oluştu. 2.elde Volkswagen üçüncü sırada yer alırken, Opel dördüncü, Ford ise 5.sırada yer alıyor. Ama aynı Renault ve Fiat gibi bu 3 markanın da satışlarının yarıdan fazlası 10 yaş ve üzeri otomobillerden oluşuyor.

Akdeniz, 2.elde sıfırı 10’a katladı

Türkiye’de ilk 3 ay sonunda satılan her sıfır otomobil başına 6,1 adet 2.el otomobil satılırken, bu durum bölgelere göre değişiklik gösteriyor. Örneğin Doğu Anadolu’da her sıfır otomobile karşı sadece 4 adet 2.el otomobil satılırken, Akdeniz’de bu oran 10’a yükseliyor. En çok sıfır ve 2.el otomobilin satıldığı Marmara Bölgesi’nde ise sıfıra karşı 2.el oranı 4.5 adet gibi düşük seviyelerde.