Ayşe Naz Hazal Sezen

Yeni yılda değişim kararları kendi zamanlamamıza aitmiş gibi kamufle olsa da çevrelendiğimiz insan yuvarının ahval-i ruhiyesinden etkilenir. Zihnimizde tasarladığımız imajlara ulaşmak için yeni yılla birlikte attığımız değişim adımları, iyi niyetli girişimler olmalarına rağmen umut yıkıcı riskler barındırır. Değişim kararları duygusal ve bilişsel harmoniyi yakalayamazlarsa, sadece karar almış olmak için alınan, gönülsüz ve motivasyonu kısa sürede buharlaşmış eylemlere dönüşürler. Gönülle seselimi tutmayan kararlar, istenilen sonuca ulaşmayı sağlayamadığından tekrar eden başarısızlık duygusu benlik saygımızı aşındırır.

Yeni yıl kararlarının verimliliği ancak içsel seselimimizle tuttuğu zaman artacaktır. Gönül ve biliş eş zamanlı karar aldığında gerçek bir değişimden bahsedilebilir.

Süratli ve büyük bir değişim, maksadını ve gerçekçiliğini aynı hızla kaybetme riski taşır. İtinayla verilmemiş bir kararı kalıcı tutmaya çalışmak, bedensel ve ruhsal zarara dönüşebilir.

Yeni yıl, bohçasında yeni ihtimaller barındırdığındandır ki dünyanın birçok yerinde heyecan ve cümbüşle karşılanıyor. Numaraların değişimi herkes için yenilenme şansı sunuyor. Yeni bir yıla başlamak senaryosunu yazıp, yönetebileceğimiz nev filme başlamak gibi. Hayalini kurduğumuz ideal ben’lere dair istediğimiz filmi çekebilmemiz için gerekli yatırımın yeni yılda yapılabileceğine inanıyoruz. Dönüşmeyi arzuladığımız ideal ben’lerimizi çevremizdeki seyircilere sunabilme heyecanıyla yanıp tutuşuyoruz. Ancak yeni yıl atmosferi etrafımızı sardığında hazır olmadan, kendimizi değişim kararları almak zorunda hissettiğimiz için yeni yılda yapılacaklar listesi oluşturabiliyoruz.

Yeni kararları neden sadece yeni yılda alıyoruz?

Kültürel atmosfer, yeni yılda yeni başlangıçlar yapılması gerektiğini, zihnimizdeki fantezilere ulaşmamız için yeni fırsatlar mevsiminin geldiğini, tasarladığımız ideal ben’lere ulaşmak için en yeni vesilenin geldiğini söylüyor. Bu atmosfer, yeni yılı değişim için kullanmamızı tembihliyor. Lakin bu değişim kararları kendi zamanlamamıza aitmiş gibi kamufle olsa da çevrelendiğimiz insan yuvarının ahval-i ruhiyesinden etkilenir. Zihnimizde tasarladığımız imajlara ulaşmak için yeni yılla birlikte attığımız değişim adımları, iyi niyetli girişimler olmalarına rağmen umut yıkıcı riskler barındırır.

Değişim kararı

Değişim kararları duygusal ve bilişsel harmoniyi yakalayamazlarsa, sadece karar almış olmak için alınan, gönülsüz ve motivasyonu kısa sürede buharlaşmış eylemlere dönüşürler. Gönülle seselimi tutmayan kararlar, istenilen sonuca ulaşmayı sağlayamadığından tekrar eden başarısızlık duygusu benlik saygımızı aşındırır. Yeterli olmadığımızı düşündüren bu başarısız girişimler, değişmeye dair becerilerimizin körelmesine yol açabilir. Tüm bu iyi niyetli ve başarısız teşebbüslerin indirgendiği gerçekse; kendimizi değiştirmenin, yapabileceğimiz en zor şeylerden birinin olduğu farkındalığı. Şu an olduğumuz halimiz ve ideal benliğimiz arasındaki alışkanlık engelinin aşılması, rotasını bilmediğimiz, nereye gittiğimizden emin olamadığımız, gücümüzü işaretli okumaya harcarken, devam etmeye takatimizin kalmadığı bir dağ yürüyüşüne benzer. Yeni yılda kültürel atmosferin getirisiyle karar almaya çalışmaksa zorlu yolculuğa hazırlıksız çıkmak gibi düşünülebilir. İhtiyatlı olmayan bu girişim gelecekteki girişimleri meşakkatli hale getirecektir.

Ölçülü ve küçük adımlar

Yeni yıl kararlarının verimliliği ancak içsel seselimimizle tuttuğu zaman artacaktır. Gönül ve biliş eş zamanlı karar aldığında gerçek bir değişimden bahsedilebilir. Lakin değişim başlı başına satvet bir süreçken, büyük değişim kararları almak da hakiki bir yeniliğin önündeki engele dönüşebilir. Aldığımız kararlar zorlu olabilir ancak imkânsız olmamalıdır. Yeni karar kendi içimizdeki güçlü yanlardan hız almalıdır. Kararlarımız zayıf kısımlarımıza yönelik değişimler içeriyorsa, hamlamış kaslarımızdan yüksek performans beklemek yerine günlük alıştırmalarla güçlenmelidir. Aksi durumda yoğun ağrı ve acıyla tökezleyen benlik değişim motivasyonunu kaybedebilir. Büyük değişimler hedeflense dahi kararlar ölçülü, hedefler küçük adımlar içermelidir.

Motive ve kalıcı eylemler

Değişim hedeflerinin istenilen sonuca ulaşmasının ardındaki diğer bir mutena noktaysa, değişimin hızlı etkisi ve geçiciliği değil, kalıcılığının amaçlanmasıdır. Süratli ve büyük bir değişim, maksadını ve gerçekçiliğini aynı hızla kaybetme riski taşır. İtinayla verilmemiş bir kararı kalıcı tutmaya çalışmak, bedensel ve ruhsal zarara dönüşebilir. Kilo vermek için soma ve ruhiyatla uyumlu tercihler yapılmamasına rağmen kalıcı olması adına sürdürülen bir diyet, en sonunda yetersiz beslenme ve gelecek için düşük motivasyonla sonuçlanabilir. Değişim için önemli olan kişi için anlamlı, kişiye uyumlu, ölçülebilir ve bireyin içsel zamanlamasına uygun bir hedef belirlenmesidir. Verilen kararın kalıcı eyleme dönüşmesi için, küçük galibiyetlerle ilerlenen ve büyük zafere ulaştıracak yolun sadık takibi gerekir. Fransız atasözünde dendiği gibi: Bir şey ne kadar çok değişirse, o kadar çok aynı kalır.

Her gün yılbaşı, her saat başı pazartesi

Yeni yılda değişim kararı almak külfetsizdir. Uygulamak ise meşakkatli. Yeni yıl kararları almak ideal benliklerimize ulaşmada teşvik edici gibi görünse de öngörülü ve planlı davranılmazsa benlik saygımıza zarar verme ihtimali taşıyor. Değişim kararları başarıyla neticelenebilmek için, üzerine düşülmüş ve özen gösterilerek değerlendirilmiş olmayı şart koşuyor. Uygulamaya geçmeden önce iyi değerlendirilmiş bir karar, küçük hedeflerle ödüllendirildiğinde eski alışkanlıklar, yeni motivasyonlara sahip oluyor. Hedeflere ulaşmak için kişisel ortamımızda amaca yönelik yapacağımız küçük değişimler, kendimiz için büyük değişimlerin niyetleri olacaktır. Lakin tüm bu değişim kararları için yeni yılı beklemeye gerek yok. Değişim, değişime hazır olmakla başlıyor; 1 Ocak’ta ya da pazartesi günleri değil… Değişim kararı almak isteyene ise her gün yılbaşı, her saat başı pazartesi oluyor.