Emre Özpeynirci
YA YERLİ YA YAŞLI
Kurlardaki artış ÖTV’deki matrah sistemi nedeniyle her ay fiyatlara gizli zam olarak yansıyınca, Türkiye’de sıfır otomobil fiyatları ulaşılamaz seviyeye geldi. Bu yüzden tüketiciler sıfır otomobilde daha ulaşılabilir olan yerli modellere yönelirken, ikinci elde ise güçleri 50 ila 100 bin TL arasında 10 yaş üzerine yetiyor.
OTOMOBİLLERDE hızla yükselen kura bağlı fiyat artışları kamuoyuna ‘zam’ olarak yansıtılsa bile, aslında altında örtülü ÖTV artışının yattığını tekrar hatırlatmak lazım. Çünkü ÖTV’deki matrah dilimleri güncellenmediği için kurlardaki her artış fiyatları otomatik yükseltiyor. Yani kurdan dolayı otomobilin matrah fiyatındaki (vergisiz) 1 TL’lik artış bile nihai fiyatının 46 bin TL artmasını sağlıyor.
İLK 10’DA 7 YERLİ
İşte bu durum Türkiye’de otomobil tercihlerini de hızla değiştirmeye başladı. Sıfır otomobilde alım gücüne bağlı talep yüzde 50’lik ÖTV diliminde yer alan 230 bin TL ve altındaki modellere kayarken, bu noktada Türkiye’de üretilen otomobiller ön plana çıkıyor. İlk 5 ay sonunda baktığımızda Türkiye’de en çok satan ilk 5 modelin yerli olduğunu görüyoruz. İlk 10’da ise bu sayı 7’e çıkıyor. Bu otomobillerin tercih edilme sebebi ise ekonomik ve ulaşılabilir olmaları.
261 FARKLI MODEL VAR
Bugün Türkiye’de 261 farklı model otomobil satılıyor. İlk 5 ay sonunda satılan 247 bin 977 otomobilin yüzde 38’i 7 yerli modelden oluştu. Yani artan kurlar ve otomatik olarak yükselen vergiler nedeniyle, tüketicinin seçenekleri 261 model içinde 7 ile sınırlanmış durumda. Kurlardaki artışın devam etmesi halinde bu 7 modelin de çoğu bir üst ÖTV dilimine girip ulaşılabilir olmaktan çıkacak gibi görünüyor.
2.ELDE 50-100 BİN TL
Sıfır otomobilde bu yaşanırken, ikinci el otomobil pazarında da alım gücünün düşmesiyle insanlar ancak fiyatları 50 ila 100 bin TL arasında değişen yaşlı araç alabiliyorlar. Yılın ilk 4 ayında 2.elde satışların yüzde 83’ü 5 yaş ve üzeri araçlardan, yüzde 56’sı ise 10 yaş ve üzeri hurda tabir edilen otomobillerden oluştu. Türkiye’nin önde gelen 2.el otomobil ilan platformu arabam.com’un verilerine göre mayısta verilen 2.el ilanlarında en büyük pay 50 bin ila 100 bin TL aralığındaki fiyatı daha makul araçlardan oluşuyor.
Yerli payı otomobilde arttı hafif ticaride ise azaldı
TÜRKİYE’de ilk 5 ay sonunda 314 bin 882 adet otomobil ve hafif ticari araç satılırken, yerlinin payı yüzde 42,37’e yükseldi. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde yerlinin payı yüzde 40,68’di. Bu artış yerli otomobiller etkili oldu. Toplam otomobil satışlarında yerlinin payı yüzde 36,37’den 39,56’ya çıkarken, hafif ticari araçların payı ise yüzde 57,95’ten 52,76’ya geriledi. Fiat, en çok yerlilik oranına sahip markalar arasında yüzde 96,12 ile birinci sırada yer alırken, Honda yüzde 89,42 ile ikinci Toyota ise yüzde 85,71’lik payla üçüncü sırada yer aldı.