Mine Uzun
Tek Dişi Kalmış Emekli
İnsan neden çalışır? Hem de dişini tırnağına taka taka… Evini geçindirmek, çocuklarını okutmak için, üçü beşe eklemeye çalışıp, yıllarını verdikten sonra tek hayali emekli olmak değil mi bunca insanın?
Emekli olduktan sonra ne olur bir insanın hayali?
Mesela sizin hayaliniz nedir?
Reklam filmlerinde mutlu mutlu yaşlılar görüyorum emeklilik hayatı yaşayan. Torun torba peşinde gezip, bisiklete biniyorlar. Yaşlı amca ve teyzelerimizin hepsinin giyim kuşamları yerinde, kalabalık sofraları zengin menülerle dolu. Hepsi spor yapıyor. Kimi emekli amcalarımız yelkenlisiyle denize açılıyor, kimi teyzelerimiz yurt dışı tur seçiyor. Bembeyaz spor kıyafetler, sırta atılmış havalı bir kazakla orman yürüyüşünü yaparken saçtığı gülümsemeyle porselen inci tanesi dişlerinden sanki çıııııın sesi geliyor kulağımıza…
Arkadaş şaka mı yapıyorsunuz? Bu ülkenin emeklisi ne halde hiç mi farkında değiliz Allah aşkına. Pantolonu kim bilir kaçıncı yamayı yedi bizim emeklimizin, sağda solda semt pazarlarının dağılma saatinde, akşam pazarından evime ne götürebilirim derdinde bizim emeklimiz. Sağlık sıhhat bakacak hali mi kalmış? Geçtim porselen diş yaptırmayı, ağzında diş kalmamış, gözünde fer.
Elbette istisnalar vardır ama bizim emeklimiz hayal mayal kuramaz. Emeklilikten sonraki tek hayali işine devam etmek ya da yeniden iş bulmak maalesef. Çünkü ekmek aslanın ağzında değil midesinde artık. Bir emeklinin bugünün koşullarında hayat standartlarını düşürmeden yola devam edebilmesi bir hayal başlı başına ki hemen belirtmeliyim çocuğu çalışan için bile geçim koşulları oldukça zor.
Bir insan neden emekli olduktan sonra çalışmak zorunda kalır?
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılan, çalışmayan emeklilere bir defalık 5.000 TL ödenmesine ilişkin açıklamayı duymuşsunuzdur. Bu açıklamayı duyar duymaz aklıma ilk gelen soru şu oldu? Bir insan neden emekli olduktan sonra çalışmak zorunda kalır? Elbette ihtiyaç duyduğu için. O zaman özellikle asgari ücretin bile altında emekli maaşı alan, geçinemediği için hala çalışan emekliler neden bu kapsamın dışında bırakıldı? Asıl daha fazla ihtiyaç sahibi olan bu grup değil mi? Ve hatta sosyal devlet ilkesi gereği devlet her vatandaşına eşit davranmak zorunda değil mi? Çalışan emekli 5.000 TL’yi alamazken, çalışmayan emekli alabilecek. Hatta daha acısı kayıt dışı çalışan 5.000 TL ikramiyeyi alacakken, devlete hala prim ödeyen ve bu primden de yararlanamayacak olan çalışan emeklinin alamayacak olması.
Bir sahil kasabasına yerleşmek, gezemediğiniz yerleri görmek, daha çok kitap okumak, sinemaya gitmek, belki bir hobi edinmek… Nasıl da güzel emeklilik hayalleri değil mi? Bey emekli olunca güneye inelim, hanım hep ertelediğimiz şu dünya seyahatine çıkıverelim emekli olunca diyemez bizim emeklimiz.
Bunların hepsi para. Hem de çok para. Ve bizim emeklimizin böyle bir hayal kurmasına imkân ihtimal yok.
Hani kendimizi sürekli kıyasladığımız o diğer ülke emeklileri neler yapıyor/yapabiliyor biraz da onlara bakalım mı?
En düşük emekli aylığı, bizi şu çok kıskanan ülkelerde 1250 Euro civarında. En yükseğini yazıp can sıkmak istemiyorum. O ülkelerde emeklilere ayrıca kira yardımı, sağlık yardımı, tatil yardımı ve hatta eğer bir evcil hayvan besliyorsa kedi-köpek yardımı bile yapılıyor. Bizim emeklilerimiz maalesef seçimden seçime hatırlanıyor. Bazen seyyanen zamlarla, bazen bir defaya mahsus ikramiyelerle, bazen bayram harçlıklarıyla ağızlarına bir parmak bal çalınarak avutuluyor. İktidarı, muhalefeti emekliyi kullanıyor.
Avrupalı emekliler, emekli maaşı ile dünyayı geziyor. Bizimkiler emeklilikten sonra 70 yaşında hala üç kuruş kazanmak için ayakkabı boyacılığı yapmaya boya sandığı bakıyor. Boya sandığı da deyip geçmeyin bilindik bir ilan sitesine baktım, 1 Lostra fırçası ve 6 cam boya şişesi ile 1.250 TL. Çalıştığı için 5.000 TL emekli ikramiyesinden yararlanamayan, eline 7.500 TL geçen emeklinin maaşının altıda biri.