Emre Özpeynirci

Ekim ayında çip krizine bağlı otomobil üretimi yüzde 32 düşerken, üretimin yüzde 84’ü ihraç edildi. Bu oran eylül ayında yüzde 60’tı. Bir başka değişle ekimde üretilen her 100 otomobilin 84’ü ihraç edildi.

Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan otomotiv sektörü eylülden sonra ekim ayında da her cephede büyük darbe yedi. Eylüldeki yüzde 25’lk kaybın ardından ekim ayında da toplam otomotiv üretimi %28,3 düşerken, otomobil üretimindeki kayıp ise %32,6 oldu. Çip krizine bağlı yaşanan üretim araları üretimdeki büyük kaybı oluşturdu. Kuşkusuz ekimde ihracatta yaşanan %16,4’lük gerileme de üretime olumsuz yansıdı. Bunların hepsi toplandığında ekim ayında sadece 108 bin adet araç üretilirken bunun 64 bin 637 adedi otomobilden oluştu.

ÖNCELİK ARTIK İHRACAT
Ekimde düşen toplam üretimin yüzde 80’i, otomobil üretiminin ise yüzde 84’ü ihraç edilirken, bu aslında iç pazarda araç bulunurluğunun da sebebini ortaya koyuyor. Çünkü eylül ayında toplam otomobil üretiminin yüzde 60’ı ihraç edilirken, bu oran ekimde yüzde 84’ü buldu. Yani Türkiye’de üretilen her 100 otomobilin 84’ü ihraç edilirken, sadece 16’sı iç pazarda satıldı. Yüksek kura ve kârlılığa bağlı önceliğin ihracat olduğu ortada. Yüzde 16’lık iç pazar satışlarının büyük kısmı ise ihracatı kısmen düşük olan Tofaş’ın ürettiği Egea modelinden oluştu.

BÜYÜME %3’E KADAR İNDİ
Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) verilerine göre yılın 10 ayında (Ocak-Ekim) ise otomotiv üretimindeki büyüme yüzde 3’e kadar geriledi. 8 ay sonunda yüzde 14,9, 9 ay sonunda yüzde 7.9 olan büyüme yüzde 3’e kadar inmiş oldu. Bu dönemde, toplam üretim 1 milyon 29 bin 733 adet, otomobil üretimi ise 635 bin 745 adet düzeyinde gerçekleşti. 10 ayda otomobil üretimindeki kayıp ise yüzde 5.5’e yükseldi. 9 ay sonunda kayıp sadece yüzde 0.8’di. 10 ay sonunda toplam ihracattaki büyüme ise yüzde 5’e kadar geriledi. 9 ay sonunda toplam büyüme yüzde 9’un üzerindeydi.

OTOMOTİV SANAYİNİ TİCARET KURTARDI

10 ay sonunda toplam otomotiv üretimindeki olası kaybı ticari araçlar önledi. Ticari araç üretimi ocak-ekim döneminde yüzde 18 artarken, bu artış toplam üretimin en azından yüzde 3 büyümesini sağladı. Bu dönemde, hafif ticari araç grubunda üretim yüzde 17, kamyon üretimi yüzde 66 artarken, otobüs-midibüs üretimi yüzde 24 azaldı. Yılın ilk on ayında, toplam ticari araç üretimi 393 bin 988 adet olarak gerçekleşti. Pazara bakıldığında ise, Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla ticari araç pazarı yüzde 19, hafif ticari araç pazarı
yüzde 13, kamyon pazarı yüzde 66 ve otobüs-midibüs pazarı yüzde 8 arttı.

SAKARYA'DA 27 YILDA 3 MİLYON OTOMOBİL ÜRETTİ

Türk otomotiv sanayinin önde gelen kuruluşlarından Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye, 1994’ten bu yana ürettiği 3 milyonuncu araç olan C-HR modelini banttan indirdi. Üretim bandından inen 3 milyonuncu araç olan 2.0 hibrit Toyota C-HR, İngiltere’ye ihraç edilecek. 5 bin 500 kişilik istihdamı ve 3.6 milyar dolar değerindeki ihracatı ile katma değer sağlamaya devam eden Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye, Sakarya Arifiye’de bulunan üretim tesislerinde C-HR ve  Corolla olmak üzere 2 modelin aynı hat üzerinde üretimini gerçekleştiriyor. Üretiminin yüzde 90’ını dünyanın 150’yi aşkın ülkesine ihraç eden Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye, 2021 yılı için 230 bin adet araç üreterek bunun 187 bini ihraç etmeyi planlıyor.