Emre Özpeynirci

AB Komisyonu, Çin’den gelen elektrikli araçlara yönelik soruşturma başlatırken, atladığı çok önemli bazı gerçekler var. İlki Çin’in henüz elektrikli araç ihracatına tam olarak başlamadığı, ağırlıklı olarak içten yanmalı araç ihraç ettiği. İkincisi ve en önemlisi ise Çin’in Avrupa’ya yaptığı elektrikli araç ihracatının 3’den 2’den fazlasının Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla olduğu gerçeği.

AVRUPA Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 13 Eylül’de Strazburg'da gerçekleştirilen Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurul oturumunda, küresel pazarların artık daha ucuz Çin elektrikli otomobilleriyle dolup taştığını belirterek gündeme damgasını vuran şu açıklamayı yaptı: “Çin elektrikli otomobillerinin fiyatları devasa devlet sübvansiyonlarıyla yapay olarak düşük tutuluyor. Pazarımızın işleyişini bozan bu durumu kabul etmiyoruz. Bugün Komisyon Çin'den gelen elektrikli araçlara yönelik sübvansiyon karşıtı bir soruşturma başlattı."

İHRACATIN %75’İ İÇTEN YANMA

Kuşkusuz bugün tüm dünya Çin'in elektrikli araçlar konusundaki gücünü görüp, hızlı yükselişini giderek daha fazla fark ediyor. Ama AB Komisyonu dâhil herkesin atladığı en önemli ayrıntı, bugün Çin’deki toplam üretimin sadece yüzde 15’inin ihraç edildiği ve bu ihracatın da yüzde 75’inin içten yanmalı motora sahip araçlardan oluştuğu. Sebebi ise çok açık; Çin’de elektrikli araç satışları hızla artarken, içten yanmalı araçların payı ise aynı hızda düşüyor. Bu nedenle Çin de içten yanmalı araçlarda oluşan fazla kapasiteyi ihraç ederek eritmeye çalışıyor.

ELEKTRİKLİ ARACIN  PAYI %25

Ama daha da önemlisi 2023 yılının ilk 8 ayında Çin, 2.94 milyon adet araç ihraç ederken bunun 2.22 milyon adedi içten yanmalı, 730 bin adedi yani yüzde 24,8’i ise elektrikli araçlardan oluştu. İçten yanmalı araçların ağırlıklı olarak Rusya ve gelişmekte olan pazarlara ihraç edildiği görülürken, elektrikli araçlar ise çoğunlukla Avrupa ve Asya-Pasifik bölgesindeki pazarlara gidiyor. İhraç edilen elektrikli araçlara baktığımızda ise yüzde 32,2’sinin Tesla, yüzde 17,1’inin ise BYD modellerinden oluştuğu görülüyor.

DİĞER ÜLKELER İÇİN DE GEREKİR

Evet Çin kesinlikle elektrikli araç çağında küresel bir oyuncu olmayı hedeflemiş ama AB’nin atladığı en önemli nokta Çin'den yapılan tüm elektrikli araç ihracatının yaklaşık üçte biri Tesla’nın Şangay’daki fabrikasından geliyor olması. Tesla’nın ilk 8 ayda Çin’den ihraç ettiği 235 bin aracın neredeyse tamamı da Avrupa’da satılmış.

Yani AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, soruşturma başlatacaklarını açıklarken, Tesla’nın Çin’den Avrupa’ya en fazla elektrikli araç ihraç eden şirket konumunda olduğunu ya dikkate almadığı, ya da bilmediği sonucu ortaya çıkıyor. Çünkü aksi takdirde yetkililerin Avrupa'ya giren ve çoğu tarihsel süreçte kendi hükümetleri tarafından desteklenmiş diğer ülkelerin otomobil üreticileri için neden böyle önlemler alınmadığını açıklaması gerekecek.

Çin’e olası bir ambargo maliyetleri ciddi yükseltir

ÇİNLİ elektrikli araç üreticileri tarafından küresel olarak sunulan ‘uygun fiyat’ teklifinin tüketici talebini ve farkındalığını artırması sonucu Avrupa Birliği'nin (AB) rekabet kaybına karşı korumacı bir takım önlemler alma olasılığı artmış görülüyor. Ancak, bu tür önlemlerin genellikle dünya çapında rekabetle karşılaşmayan yerel üreticileri zayıflatma yan etkisine sahip olduğunu da unutmamak lazım. Ayrıca, tüketicilerin benzer ürünler için daha fazla ödeme yapmasına da sebep olur.  Aynı zamanda, Çin'deki Avrupalı otomobil üreticilerinin işini daha da zayıflatabilecek misillemelere davetiye çıkarır. Birçok uzman bu tür korumacı önlemlerin, uluslararası ticaret ve rekabeti karmaşık bir şekilde etkileyebileceğini belirterek, “Özellikle otomobil endüstrisi gibi büyük ve karmaşık bir sektörde, bu tür önlemler genellikle karşılıklı tepkilere yol açabilir. Bu da hem üreticilere hem de tüketicilere yüksek maliyetler getirebilir” yorumunu yapıyor. Ayrıca, dünya genelinde rekabeti teşvik etmek ve inovasyonu teşvik etmek için hep serbest ticaretin ve açık pazarların önemi vurgulanır. Bu nedenle, korumacılık yerine rekabetçi bir yaklaşım genellikle daha sürdürülebilir sonuçlar doğurabilir.

Çin’de yerel markalar ilk kez yabancı markaları geçecek

ÇİN’de elektrikli araç çağında marka hakimiyetinin ani ve dramatik bir yeniden yapılanma sürecine de tanıklık ediyoruz. Açıkçası Çin pazarında VW, Toyota, Honda, Nissan, Mercedes ve BMW gibi köklü yabancı otomotiv üreticileri için içten yanmalı motora sahip araçları hâlâ satışlarının büyük bir bölümünü oluşturuyor. Bu üreticilerin elektrikli araç teknolojilerine daha yavaş adapte olması, onları şu anda Çinli markaların satış rakamlarının çok gerisine itmiş durumda. BYD liderliğindeki Çinli markalar, uygun elektrik araçlarla pazarı domine etmeye başladı. Örneğin bugün satışları hızla düşen içten yanmalı araç pazarında yüzde 20 paya sahip Volkswagen’in elektrikli araç pazarındaki payı ise yalnızca yüzde 3. VW, Çin’deki liderliğini ilk 8 ayda sürdürüyor olsa da BYD ve diğer Çinli markalar hızla yaklaşıyor. Belki de Çin, yabancı yatırıma kapılarını açtığından bu yana ilk kez bu yıl yerel markalarıyla yabancı markaları geçecek.

Ek vergi dinlemedi Türkiye pazarına güçlü girdi!

         BUGÜN tartışmasız dünyanın en büyük elektrikli otomobil üreticisi pozisyonunda olan Çinli BYD, Toyota ve Lexus’un da distribütörü olan ALJ Grubu ile Türkiye pazarına giriş yaptı. Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yönelik yüzde 50’lik ek vergiye rağmen, “Bugün, Yarın, Daima” mottosuyla Türkiye’ye “merhaba” diyen Çinli marka,  kasım ayından itibaren C segmentindeki SUV modeli BYD ATTO 3 ile satışlarına başlayacak. BYD Türkiye, 2024 yılının ilk çeyreğinde de tasarım ödüllü Seal ve HAN modellerini Türk kullanıcısıyla buluşturacak. Bununla birlikte Seal U, Tang ve Dolphin gibi markanın diğer modellerinin de gelecek yıl sunulması planlanıyor.

8  YIL/200 BİN KM GARANTİ

BYD Türkiye Genel Müdürü İsmail Ergun, bu yıl için başta büyük şehirlerde olmak üzere bayi yapılanmasını yoğun bir şekilde başlatarak 2024 yılında 20’nin üzerinde bayi adedine ulaşmayı planladıklarını söyledi. Ergun, “2024 yılında bayi ağımızı Türkiye pazarının yüzde 82’sini kapsayacak şekilde yapılandıracağız. Kasım ayında satışların başlamasıyla birlikte ‘ BYD Dijital Bayi’ sistemini de devreye alacağız. Bu sayede 81 ilimizdeki müşterilerimize ulaşacağız. BYD modellerini tercih edenler ‘BYD Dijital Bayi’ üzerinden satın alma işlemini başlatmış olacaklar. Ayrıca BYD, tüm modellerinde 8 yıl/200.000 km garanti sunan tek marka olarak öne çıkacak” dedi.