Emre Özpeynirci

Ekonomik konjonktür premium segment müşterilerinin otomobil tercihlerini değiştirmeye başladı. Lüks müşterisi aynı donanım özelliklerine sahip orta segmente kayarken, 1 fiyatına 2 otomobil almaya başladı. Son dönemde ellerindeki 2.el premium modeli satıp aynı donanıma ve özelliklere sahip orta sınıf otomobil alanlar, üstüne ciddi para kalmasından mutlu olmaya başladı.

Lüks müşterisi hızla orta segmente kayıyor, 1 yerine 2 otomobil alıyor

Bu yılın ilk 7 ayında satışlarını yüzde 16 artırarak 23 bin 678 adede çıkartan ve en çok satan ilk 10 marka arasında yer alan Skoda, her geçen gün premium segmentten daha fazla müşteri çekmeye başladı. Türkiye’de alım gücünün düşüp, otomobil fiyatlarının yükselmesi, premium müşterisini hızla orta segmente kaydırmaya başladı. Skoda Türkiye Genel Müdürü Zafer Başar, haziran ayında satışa sundukları yeni Superb modelinin müşterilerinin yüzde 92’sinin daha üst sınıflardan geldiğini söyleyerek, “Bu tabi ki ilk partide yaşandı, oran düşecektir. Ama Superb modelinde daha önce yüzde 25’lerde olan bu oran yenisiyle birlikte çok daha hızlı yükseliyor. Premium markalardan SUV modelimiz Kodiaq’ı tercih eden müşteri oranı ise yüzde 40 civarındaydı. Bu oldukça iddialı bir rakam ve markamızın geldiği noktayı açıkça gözler önüne seriyor. Bunun yeni nesilde çok daha yukarılarına çıkacağını düşünüyoruz” dedi.

%87’si yine alırım diyor

Yeni Kodiaq’ın Kaz Dağları-Bozcaada rotasında gerçekleşen test sürüşünde görüştüğümüz Zafer Başar şunları söyledi: “İşin daha ilginç tarafı bunun geçici bir durum olmaması. Çünkü yaptığımız çalışmalarda kullanıcıların %87'si Kodiaq deneyimlerinin sonucunda bir sonraki araçlarının da Skoda olacağını söylüyor. Bu müşterilerimizin %55'i ise sonraki alımlarında Skoda tercih etmezse sadece premium marka alternatiflerini değerlendireceklerini söylüyor. Son dönemde ellerindeki 2.el premium modeli satıp aynı donanıma ve özelliklere sahip yeni Skoda alanların, üstüne ciddi para kalmasından çok mutlu olduklarını görüyoruz. Bazıları ise premium fiyatına bizden eşi ve kendi için 2 model alıyor. Superb ve Kodiaq tamamen kendine özel bir müşteri kitlesi oluşturmasının yanı sıra, farklı markalardan ve segmentlerden de müşteriler kazanmamızı sağlıyor.

Kadın oranı %31’e çıktı

Skoda satın alan kadın müşteri sayısının da hızla yükseldiğinin altını çizen Zafer Başar, “2014-2019 yılları arasında ruhsat sahipliğine göre bu oran yüzde 27 iken, 2021-2022 yıllarında yüzde 30, 2023 ile 2024’ün ilk 6 ayına göre yüzde 31 olarak gerçekleşmiştir. Müşterilerimizin ortalama yaş seviyesi 2015 yılında 50, 2023 yılında 46 iken 2024 yılında 42 olarak gerçekleşti. Yapılan son araştırmalara göre müşteri memnuniyetinde ilk sırada yer aldık. Tek sorudan oluşan ölçümde "ürün ve hizmetlerimizin kalitesine güveniyor musunuz?" sorusunda %90 oranında rekor başarı elde ettik. Net tavsiye skoru ise satış bölümünde %98, servis bölümünde ise %93. Bunu da her geçen gün daha ileriye taşımayacağız” yorumunu yaptı.

2.5 milyon TL’ye geldi 2 bin kişiyi hedefledi

Skoda, 2016 yılında tanıttığı D-SUV sınıfındaki başarılı modeli Kodiaq’ın ikinci neslini Türkiye’de lansmana özel 2.499.900 TL’den başlayan fiyatlarla satışa sundu. Dört farklı donanım seviyesi ve üç farklı motor seçeneğine sahip yeni Kodiaq’ın mild hibrit teknolojili 150 beygir güce sahip 1.5 litre TSI benzinli motor ve 193 beygir güç üreten 2.0 TDI dizel motor bulunuyor. Bununla birlikte 2025 yılından itibaren Kodiaq RS ile birlikte 265 beygirli 2.0 TSI benzinli motora seçeneğini de gelecek. Skoda Türkiye Genel Müdürü Zafer Başar, Türkiye'de bugüne kadar 16 bin adet Kodiaq satıldığını belirterek, “2 yıl üst üste segmentinin lideri olan Kodiaq’ın yenisinden yıl sonuna kadar 2 bin adet satmayı hedefliyoruz. Kodiaq kullanıcı memnuniyeti açısından en beğenilen otomobil oldu” dedi. Hem dışı hem içi tamamen yenilenen Kodiaq’ın özellikle köşeli çamurlukları, TOP LED Matrix farları, ön panjur ile bütünleşen yatay ışık şeritleri dikkat çekiyor. Yeni nesil Kodiaq’ın uzunluğu 61 mm artarak 4.758 mm, aks aralığı 3 mm artarak 2.788 mm ve genişliği 2 mm artarak 1.864 mm olmuş. Aracın yüksekliği ise 13 mm azaltılarak 1.668 mm olarak tasarlanmış. Önceki nesle göre 75 litre artan bagaj hacmi ise 910 litreye çıkmış.

2025’te 2 elektrikli gelecek 512 şarj soketine ulaşılacak

“Kullanıcılarımız bizi müşteri memnuniyetinde ilk sıraya taşıdı. Bu başarıyı elektrikli araçlarda da devam ettireceğiz” diye konuşan Zafer Başar şöyle devam etti; “Bu memnuniyeti sürdürecek şekilde elektrikli araçlar açısından alt yapımızı tamamıyla müşterilerimizi mutlu edecek seviyeye ulaştırdıktan sonra ürünlerimizi sunma kararı almıştık. Bu kapsamda tüm bayilerimizde DC hızlı şarj istasyonları için yatırımlar yapılıyor ve istasyonlarımız en kısa zamanda entegre ediliyor. Kısa sürede toplam soket adetimiz 512’ye ulaşacak. Elektrikli araç kullanıcılarımız için ihtiyaç duydukları alt yapıyı tamamladıktan sonra tam elektrikli modellerimizi Türkiye’de sunmaya başlayacağız. 2025’in ikinci çeyreğinde önce Enyaq ardından Elroq’u satışa sunacağız. Bütün bu elektrikli araçlar Türkiye’ye geldiğinde kullanıcılarımız araçlarını tesislerimizde ve belirlediğimiz kamuya açık alanlarda 7/24 DC şarj hızıyla şarj edebilecekler. Böylece elektrikli araçların şarj kaygısını ve şarj süresi endişesini en aza indireceğiz. Kısa sürede satışlarımızın yüzde 10’unun elektrikli olmasını hedefliyoruz.”

Hem Arazi Hem Vergileri Aşacak

Türkiye’de en çok satan ilk 3 marka arasına adını yazdıran Çinli Chery, sofistike off-road SUV markası Jaecoo’yu yüzde 40’lık ek gümrük vergisine rağmen getirmekten vazgeçmedi. Bu premium markanın satışa sunulacak ilk modeli olan Jaecoo 7, Çin’den yola çıkarak geçen hafta Türkiye limanına ulaştı. 7 Ağustos’taki tanıtımın ardından satışa sunulacak bu arazi aracın fiyatı merak ediliyor.

Yerli payı 11 yılın dibinde!

Temmuz ayında otomobil satışlarında yerli payı yüzde 24 ile son 11 yılın en düşük seviyesine geriledi. Yerli payı en son 2013 yılında yüzde 22 ile dip yapmıştı. Eğer ÖTV matrahları güncellenmezse yıl sonunda yüzde 22’nin bile altına gerileyebilir.

Temmuz ayında satılan her 100 otomobilden 76’sı ithal oldu

Temmuz ayında otomobil ve hafif ticari pazarı geçen yılın aynı dönemine göre %17,5 azalarak 94 bin 37 adet olurken, yerli payı son 11 yılın en düşük seviyesine geriledi. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) raporuna göre temmuzda otomobil satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre %16,04 azalarak 73.396 adet olurken, hafif ticari araç pazarı %22,2 azalarak 20.641 adet oldu. Ocak-Temmuz döneminde ise pazar %0,1 oranında artarak 672.018 adet olarak gerçekleşti. 7 aylık sonuç kayıtlara rekor olarak yazılsa da, pazarda ikinci yarının çok zor geçeceğinin sinyalini de verdi. Ağustos ayında pazarın 80 bin adedi aşması beklenirken, markaların kendilerine faturalandırdığı stokların akıbeti de merak ediliyor.

2013’TE %22’YE GERİLEDİ

Temmuz ayında en dikkat çeken gelişme ise toplam satışlarda ve otomobil satışlarında yerli payının yüzde 24 ile son 11 yılın en düşük seviyesine gerilemesiydi. Hatırlatmak gerekirse otomobil satışlarında yerli payının en düşük olduğu dönem yüzde 22,14 ile 2013 yılında gerçekleşti. O tarihten sonra özellikle 2019-2021 arasında yerli payı yüzde 40’ı aşmıştı. Ama son 2 yıldır ÖTV matrahları güncellenmediği için yerli payı hızla düşerken, temmuzda yüzde 24’e kadar geriledi. Yılın ilk 7 ayında ise yerli payı yüzde 29,60’a düştü.

YERLİ KATKI PAYI ÖNEMLİ

Temmuz ayında hafif ticari araç satışlarında yerli payı yüzde 26,73’e inerken, toplam satışlarda ise yüzde 24,67 oldu. 7 ay sonunda ise toplam satışlarda yüzde 30’un altına inerek yüzde 29,88 olarak gerçekleşti. Eğer matrahlar güncellenmez yeni yatırımlar için ithal araçlara teşvikler verilmeye devam ederse yerli payı yıl sonunda 2013’ün bile altına gerileyebilir.

Bu noktada otomotiv analiz şirketi EBS Danışmanlık’ın Genel Müdürü Erol Şahin’in; “Yatırım önemli, ancak yerlilik payını artıracak nitelikte olması çok daha önemli. O nedenle gelecek yatırımlara verilecek tüm destek ve muafiyetlerin yerli katkı payına göre düzenlenmesi önem arz ediyor” yorumu çok önemli.

Otomobil ihracatı %36,7 yükseldi

Türk otomotiv sanayinin temmuz ihracatı yüzde 14,7 artarak 3 milyar 123 milyon dolar oldu. Ülke ihracatında yine ilk sırada yer alan endüstrinin aldığı pay da yüzde 13,9 olarak gerçekleşti. Temmuz ayında Tedarik Endüstrisi ihracatı %15,5 artarak 1 milyar 233 milyon dolar olurken, otomobil ihracatı %36,7 artarak 1 milyar 160 milyon dolar, ticari araç ihracatı %26,8 artışla 497 milyon dolar, otobüs-minibüs-midibüs ihracatı %16,4 azalışla 141 milyon dolar oldu. Yılın ilk yedi ayında otomotiv ihracatı ise %3,9 artarak 20 milyar 818 milyon dolar oldu.