Emre Özpeynirci
Otomobil satışları tarihi rekorlar kırarken, yerli üretim iç talebe yetişemiyor
Otomobil satışları hem mayısta hem de ilk 5 ayda tarihi satış rekorları kırarken, kapasite kullanımı yüzde 75’lere çıksa da üretim cephesinden benzer büyüme ve rekorlar gelmiyor. Bunun sonucu olarak da otomobil satışlarında ithalatın payı mayıs ayında %68,3’e, 5 ay sonunda ise yüzde 66’e ulaştı. Avrupa’nın üretim üssü olduğumuz hafif ticari araçlarda bile ithalatın payı mayısta yüzde 55’e yaklaştı.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) 2023 yılının ilk 5 aylık dönemine ilişkin verileri açıkladı. Geçen yılın aynı dönemine göre toplam otomotiv üretimi yüzde 20 artarak 616 bin 342 adede ulaşırken, otomobil üretimi ise yüzde 30 artışla 386 bin 427 adet oldu. Ticari araç üretimindeki artış ise yüzde 9’da kaldı. 2023’ün ilk beş ayında toplam pazar ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 60 artarak 466 bin 379 adet olurken, otomobil pazarı ise yüzde 59 oranında artış sağladı ve 340 bin 37 adet oldu.
İthal satışları yüzde 66 arttı
Sonuç olarak ilk 5 ayda otomotiv pazarındaki büyüme, üretimdeki büyümenin 3 katı olunca, ithalatın payında ciddi yükselme oldu. Hem de otomotiv üretimindeki kapasite kullanım oranı yüzde 75’e ulaşmasına rağmen. Mayısta otomobil pazarında ithalatın payı yüzde 68,3’e ulaşırken, Ocak-Mayıs döneminde ise ortalamada yüzde 66 olarak gerçekleşti. Ocak-Mayıs döneminde otomobil satışları yüzde 59 artarken, ithal otomobil satışları yüzde 66, yerli otomobil satışları ise yüzde 47 oranında arttı.
Yeni yatırımlar gelmiyor
Hatırlatmak gerekirse 2022 yılında otomobil satışlarında ithalatın payı yüzde 61, 2021 yılında yüzde 59,8, 2020 yılında ise yüzde 59,1 olmuştu. Bu durumu şöyle okumak gerek; Türkiye’de otomobil satışları artıkça, yeterli üretim olmadığı, yeni yatırımlar gelmediği için ithalatın payı artıyor. Düşünün 2013-2017 yıllarında ithalatın payı neredeyse yüzde 80’lere kadar çıkmış, cari açık için ciddi sıkıntı yaratmıştı.
Güya üretim üssüyüz
İlk 5 ayda ithalat riski sadece otomobil için değil, hafif ticari araçlar için de geçerli. Bu konuda Avrupa’nın üretim üssü olan Türkiye’de mayıs ayında hafif ticari araç (minibüs + kamyonet) pazarında ithalatın payı yüzde 54,5 olurken, 5 ay sonunda ise yüzde 50 olarak gerçekleşti. 5 ay sonunda yerli hafif ticari araç satışları yüzde 42, ithal hafif ticari araç satışları yüzde 101 oranında arttı. Düşünün 2022’de hafif ticari araç satışlarında ithalatın payı yüzde 41,1’di.
5 ayda ihracatın payı yüzde 68 oldu
Bu yılın ilk 5 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 9 oranında artarken, otomobil ihracatındaki artış yüzde 22 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, toplam ihracat 415 bin 276 adet, otomobil ihracatı ise 263 bin 854 adet düzeyinde gerçekleşti. 5 ay sonunda Türkiye’de hem toplam otomotiv üretiminin hem de otomobil üretiminin yüzde 68’i ihraç edildi. Bu da zaten iç pazarda ithalattaki artışı açıklıyor.
23 yıl Türkiye’de üretildi yenisi İspanya’dan geldi
Dünya pazarları için 2000 yılında Tofaş Fabrikası’nda üretilmeye başlanan ve 23 yılda 2,3 milyon adet üretilerek pek çok başarıya imza atan Doblo’nun beşinci nesli İspanya’dan ithal edilerek ülkemizde satışa sunuldu.
Yeni nesil Doblo, manuel şanzımanlı 100 HP gücünde 1,5 litrelik dizel motor seçeneği ve yine aynı motor seçeneğinde hem manuel hem de 8 ileri otomatik şanzımanlı 130 HP gücündeki iki motorla satışa sunuluyor.
Doblo Cargo lansmana özel 509 bin 900 TL’den, Doblo Combi ise 644 bin 900 TL’den başlayan fiyatlarla sahiplerini bekliyor. Tamamen elektrikli E-Doblo ise ülkemizde 2023 yılının son çeyreğinde satışa sunulacak.
2024 başında ek vergiye rağmen gelecek!
TÜRKİYE’de uzun süredir sessiz olan Volvo’nun ürettiği premium ilk B-SUV modeli olan doğuştan elektrikli EX30, geçen hafta İtalya'nın Milano kentinde dünyaya tanıtıldı. Şu anda sadece belirli pazarlarda sipariş edilebilen EX30 ile birlikte markanın tam elektrikli model sayısı dörde çıktı. Volvo’nun şu ana kadar ürettiği en küçük SUV olan EX30, üç ayrı motor seçeneği ve iki farklı pil tipi sunuyor. Tek motorlu, genişletilmiş menzil seçeneği 480 km'ye kadar menzil sağlarken, performans odaklı kullanıcılar için ise çift motorlu versiyon var.
En hızlı Volvo oldu
EX30'un bu dört teker çekişli versiyonu 315kW (428hp) güç sağlarken, 0'dan 100 km/s’ye 3,6 saniyede çıkıyor. Bu da EX30’u bugüne kadar ki en hızlı Volvo yapıyor. Bu seçenek 460 km menzil sunuyor. Tek motorlu versiyonları %10’luk ÖTV diliminde yer almasına rağmen Çin'de üretildiği için ek vergiye takılan EX30, buna rağmen 2024 yılında Türkiye'ye gelecek. Tam bir tarih yok ama 4 haneli rakamlarda getirilmesi hedefleniyor. Yani en az 1000 adet. Aracın dış tasarımı kadar yalın iç tasarımı da uluslararası basın tarafından büyük beğeni topladı. Özellikle iç tasarımına hayran kaldım. Aracın Avrupa fiyatının yaklaşık 36 bin Euro’dan başlayacağı söyleniyor. Türkiye fiyatını varın siz hesaplayın…
İspanya’da C4 X üretimini Türkiye için artıracağız!
İstanbul'u ziyaret eden Citroen CEO’su Thierry Koskas, Türkiye’de 4 yılda büyük ilerleme kaydettiklerini ve çok iyi algılandıklarını belirterek şunları söyledi:
“Elbette biliyoruz ki Türkiye pazarı dalgalanmalarla dolu olabiliyor ve burada biz çok güzel bir pazarın keyfini sürüyoruz. Her halükarda bizim elbette üretimi buna adapte etmemiz gerekiyor. Özellikle çok başarılı birtakım otomobil hatlarında, mesela C4 X bizim yeni modelimiz ya da hafif ticari araçlarda çok yüksek talep var. İşte benim işim, benim görevim, Citroën’in Türkiye’de daha fazla otomobile kavuşmasını sağlamak. Senenin ikinci kısmında, daha fazla otomobilin Türkiye’ye tahsis edileceğini göreceksiniz. Aslında bazı kararlar da verdik; örneğin C4 X’in üretildiği İspanya fabrikasında. Orada üretimi artıracağız ve bu doğrudan Türkiye’ye yarar sağlayacak. Ülkeler arasındaki hacim bölüştürmesini yaptığımızda her zaman Türkiye’ye öncelik tanıyacağız. Bunu yapacağız.”