Besim Güçtenkorkmaz

Yunan ordusu Polatlı’ya kadar gelmiş ve Ankara’ya doğru ilerliyordu. Polatlı düşerse, Ankara’nın da düşmesi kesindi ve yeni kurulan meclisin Ankara’dan Kayseri’ye taşınması için gizlice hazırlıklara başlanmıştı.

Sayıca üç kat fazla Yunan ordusu Sakarya Nehrini geçip 23 Ağustos 1921’de Ankara kapılarına dayandığında, 40 bin askerimiz savunma için son hazırlıklarını yaptı. Atatürk ve silah arkadaşları orduyu Polatlı’ya kadar çekip beklemeye başladı. 

SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ

Kurtuluş Savaşı’nın en önemli kahramanlığının yaşandığı Polatlı yakınındaki Duatepe’de 22 gün süren Sakarya Meydan Muharebesinde, 25 binin üzerinde askerimiz, vatanı için kahramanca şehit oldu. Hemen yanındaki Karatepe 7 defa el değiştirdi ama Duatepe, Ankara yolundaki Yunan ordusuna bir kez bile geçit vermedi. Kahramanca savunuldu. Atatürk’ün “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O sathı bütün vatandır” diyerek 23 Ağustos’ta ülke savunmasını başlattığı bu savaş, 13 Eylül’de Yunan ordusunun Afyon’a çekilmesi ile son buldu. 

BÜYÜK TAARRUZ

Yunan ordusu, Afyon’da her geçen gün güç kaybediyordu. Düşmanın Ankara kapısında durdurulduğu Sakarya Meydan Muharebesinden tam bir yıl sonra, Afyon Kocatepe’de, Başkomutan Atatürk’ün “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri” diyen ses yükseldi. 26 Ağustos 1922’de Kocatepe’den başlayan taarruz Kurtuluş Savaşı’nın son evresini oluşturuyordu. 9 Eylül’de İzmir’e girildi. Yunan ordusunun denizden başka kaçacak yeri kalmamıştı.

Kurtuluş Savaşı’nın yaşandığı Ankara İzmir güzergâhı üzerinde, şimdi çok sayıda birbirinden anlamlı müzeler yer alıyor. 

ALAGÖZ KARARGÂH MÜZESİ

Atatürk, Sakarya Meydan Muharebesi sırasında karargâh olarak Polatlı’ya bağlı Alagöz’de Türkoğlu Ali Ağa’ya ait çiftlik evini kullanıyordu. Savunma planları bu evde bir kopyası da duvarda aslını duran haritalar üzerinde kurmaylarla planlandı. İki katlı binanın alt katındaki odalar mutfak, sağlık odası, iletişim odası görevini görürken, Atatürk ve yaverleri üst katta kalıyorlardı. Bugün Anıtkabir komutanlığının denetiminde olan ve müze olarak kullanılan karargâh evinde masa ve sandalyeler ilk günkü gibi korunuyor. Tavanı ahşap oymalarla süslü bina, Kurtuluş Savaşı’nın en kritik noktalarından birisi olan Malıköy tren istasyonuna 9 kilometre, karayoluna ise 4 kilometre uzaklıkta. Müze olarak ücretsiz ziyaret edilebiliyor.

MALIKÖY TREN İSTASYONU

Kurtuluş Savaşı’nın en önemli noktalarından birisi de Malıköy’deki bir küçük tren istasyonuydu. Ankara ile demiryolu bağlantısı olması nedeniyle, İstanbul’dan kaçırılarak, Karadeniz üzerinden Ankara’ya getirilen cephane ile Rusya’nın gönderdiği yardımlar, Ankara’dan trenle, cephenin hemen gerisindeki Malıköy istasyonuna kadar ulaştırılabiliyordu. Ayrıca, cephede yaralanan askerlerin de Malıköy istasyonundan Ankara’daki hastanelere trenle sevk ediliyor olması savaş şartlarında çok önemliydi. Demiryolu bağlantısı olmasaydı, atlar için her gün yüzlerce ton yem, askerler için yiyecek ve cephaneyi Ankara’dan 90 kilometre uzaklıktaki cepheye ulaştırmak için binlerce kağnı gerekecekti.

DUATEPE

Dünya harp tarihinin en uzun muhaberesi olan Sakarya Savaşı’nın en stratejik yeri Duatepe’de, ölen askerlerimizin anısını yaşatmak için yapılan dev bir şehitlik abidesi yer alıyor. Sakarya Ovasının hakimi olan Duatepe’de bugün dev şehitlik abidesinin yanında, elinde dürbünü ile savaş alanını izleyen Atatürk ve yanından bir an bile ayrılmayan Salih Bozok’un heykeli de o günü yaşatıyor.  

KOCATEPE

Atatürk’ün 26 Ağustos’ta Kurtuluş Savaşı’nı başlattığı ve o tarihi emri verdiği 1874 rakımlı Kocatepe’de, 7.5 metre uzunluğunda ve 4 ton ağırlığında, hepimizin kalbine kazınan bronzdan yapılmış bir heykeli ve kitabesi bulunuyor. Kocatepe’de her yıl 26 Ağustos’ta yapılan törenler, büyük zaferin yaşandığı 30 Ağustos’a kadar çeşitli etkinliklerle sürüyor.