2022 yılının ilk faiz indirimini geçtiğimiz ay yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dün yapılan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında da beklentilere paralel olarak 100 baz puan faiz indirimine gitti ve faiz oranını %13’ten %12’ye indirdi. Bu arada beklentilere paralel derken piyasanın genel bakış açısı geçen ay için de bu ay için de faiz indirilmemesi yönünde idi ama geçen ay indirilen faizden sonra bu ay da devamının geleceği beklentisi oluşmuştu piyasalarda.
Görünen o ki; Türkiye seçimlere tek haneli politika faizi ile gidecek.
Bilindiği üzere 2021 yılının Eylül ayında faiz indirim döngüsüne girilmiş ve tam bir yıl önce %19 seviyesinde olan faiz, önce %18’e sonrasında ise devam eden faiz indirimleri ile 2021 yıl sonunda %14’e çekilmişti.
2022 yılının ilk yedi toplantısında faize dokunmayan, %14’te sabit bırakan TCMB, geçtiğimiz ay sürpriz bir kararla faiz indirimine başlamıştı. Dün de devam etti.
Özetle bir yıl önce %19 olan TCMB politika faizi dün itibari ile artık %12.
Yazının geri kalan bölümünde 700 baz puan inen faizlerin çeşitli göstergelere nasıl yansıdığını görmeye çalışalım.
Bu yola çıkılırken neler söylenmişti?
Merkez Bankası faizleri düşürünce;
• Kredi faizleri düşecek,
• Üretim artacak,
• İhracat artacak,
• Cari denge sağlanacak,
• Enflasyon düşecek.
Peki bir yılın sonunda öyle mi oldu? Beklentiler karşılandı mı?
• TCMB politika faizi yedi puan düşürmesine rağmen ticari kredi faizi 2021 Eylül ayı ile aynı seviyede. Düzenlemelerle baskılanmış hali bugün %21,2. Geçtiğimiz aylarda %35’ler görüldü.
• Aynı dönemde tüketici kredi faizleri %22’den %31’e, taşıt kredi faizleri %22’den %32’ye, konut kredi faizleri %18’den %20’ye yükselmiş durumda.
• 33,2 milyar USD olan Dış Ticaret Açığı, 62,5 milyar USD’ye yükselmiş.
• 13,6 milyar USD olan Cari Açık, 36,7 milyar USD’ye yükselmiş durumda.
• 2021 yılı Eylül ayında %19,58 olan TÜFE bugün %80,21.
• 2021 yılı Eylül ayında %43,96 olan ÜFE, bugün %143,75.
• 8,30 olan Dolar kuru 18,36.
• 10,30 olan Euro kuru 18,14.
• 366 olan CDS primi 735.
Görüldüğü faizler düşmemiş, kur ve buna bağlı olarak enflasyon patlamış.
Bunların olacağını da piyasadaki insanların tamamına yakını söyledi ama kimse bizi dinlemedi.
O zaman şu soruyu soralım. Bu faiz indirimi neye yaradı?