Kent uzlaşısı üzerine inşa edilmiş toplumcu halkçı belediyeciliğin öncü isimlerinden 14 Ekim 1979’da belediye başkanı seçilen Fikri Sönmez 5 Mayıs Pazar günü geniş katılımlı iki etkinlikle Fatsa’da anıldı.
Birinci etkinlik köyünde bulunan mezarı başında gerçekleştirildi. Fikri Sönmez Yerel Yönetimler ve Demokrasi Derneği tarafından organize edilen anma programının ikinci etkinliği öğleden sonra çok sayıda katılımcının bulunduğu salon toplantısıyla devam etti.
12 Eylül faşist askeri darbesinden bir süre önce 14 Ekim 1979 tarihinde Fatsa’da yapılan seçimlerde bağımsız Belediye Başkanı seçilen Fikri Sönmez, hayata geçirdiği toplumcu-halkçı belediyecilik çalışmaları ile dönemin iktidarının hedefi haline gelmişti.
İlçeyi belediye önderliğinde kurulan mahalle komiteleri ile yöneten Terzi Fikri, tarihe geçen bu belediyecilik örneğini ancak 9 ay sürdürebilmişti. 11 Temmuz 1980’de sabaha karşı Fatsa’ya gerçekleştirilen “nokta operasyonu” sonucu devrimci Başkan Fikri Sönmez ve arkadaşları gözaltına alındı ve tutuklandılar. Ardından gelen 1980 Darbesi sonrasında Erzincan Sıkıyönetim Mahkemesi’nde yargılanan Fikri Sönmez tutuklu olduğu Amasya Cezaevinde 4 Mayıs 1985 günü hayatını kaybetti.
Fikri Sönmez için Fatsa’da yapılan anma etkinliklerine çok sayıda belediye başkanı, milletvekili, belediye başkan adayları ve halk katıldı. Toplantıda konuşmacılar sık sık Sönmez’in “Ben ne yaptıysam halkım için, halkımla birlikte yaptım” sözünü hatırlattı.
Toplantıda, Fikri Sönmez Yerel Yönetimler ve Demokrasi Derneği Başkanı olarak benimle birlikte, CHP Milletvekili Seyit Torun, DEM Parti Grup Başkanı Sezai Temelli, DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın birer konuşma yaparak demokratik yerel yönetim örneği bakımından Fatsa deneyimine ilişkin düşüncelerini aktardılar.
Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Ahmet Asena da yaptığı konuşmada “Fikri Sönmez’in koltuğunu, ona yakışan bir şekilde doldurmak hepimizin temel sorumluluğudur” dedi.
Anma programında Giresun Çanakçı Belediye Başkanı Tuncay Asım, Fındıklı Belediye Başkanı Ercüment Cervatoğlu, Toroslar Belediye Başkanı Abdurrahman Yıldız da birer konuşma yaparak Fikri Sönmez önderliğinde hayat bulan Fatsa deneyimini örnek aldıklarını belirttiler.
Anma programında Altınordu Belediye Başkanı Ulaş Tepe, Çamaş Belediye Başkanı Leyla Çıtır da yer aldı.
Terzi Fikri’nin ailesi adına konuşan oğlu Naci Sönmez de Fikri Sönmez Yerel Yönetimler ve Demokrasi Derneği’nin kuruluşu ve çalışmaları hakkında bilgi verdi. Sönmez “Önümüzdeki yıllarda Fikri Sönmez Yerel Yönetimler ve Demokrasi Derneğini bir vakıf şekline dönüştürmeyi hedeflediklerini” söyledi.
Fatsa yerel yönetim deneyimi, yaşandığı döneme içkin ve özgün bir deneyim olarak Türkiye Devrimci Mücadele tarihinde önemli bir yere sahiptir. Fatsa yerel yönetim deneyimini salt Fikri Sönmez ile sınırlı tutmak eksik bir değerlendirme olur. Bu deneyim onu var eden devrimci siyaset dinamiği ile birlikte değerlendirildiğinde tam olarak değerini ve anlamını bulmuş ve yerine oturmuş olacaktır. O nedenle Fatsa’nın yolu; halkların söz, yetki ve karar sahibi olduğu, üretenlerin yönettiği, ezilenden, sömürülenden yana, eşitlikçi ve özgürlükçü toplum iddiasına giden devrimci bir yoldur. Hizmet ve sosyal yardım yerel yönetim anlayışının ön plana çıktığı günümüzde, şimdi bu belediyecilik anlayışının yanında ekolojik, demokratik yönetme anlayışını tahkim edecek bir yerel yönetim anlayışının zamanıdır.
