Emre Alkin
Tekrar uyarıyorum: Faiz indiriminin sırası değil!
Yüksek faizi kimse sevmez. Ancak geç kalan ve yavaş yavaş yükseltilen faizin bir faturası var. Bu faturayı yanlış kararların sahipleri değil biz ödüyoruz. Ayrıca, faizi düşürüp kredi olanaklarını kısıtlamaya devam etmek sadece “şov yapmak” olur.
Merkez Bankası sürekli kendine çok güvendiğini göstermeye çalışıyor. Bu ruh hali bir süredir görevine alışmış görünen Başkan Karahan’ın stili değil. Büyük ihtimalle bu kararlara başkalarının ruh hali yansıyor. İddialı hedefler tutmayınca ısrarcı, inatçı bir ruh hali bu. “Olmuyorsa oldururuz” derken yan etkileri oldukça zararlı işlere imza atılıyor. Sanırım bu sefer de Fed’den cesaret alacak bu arkadaşlar.
Geçen hafta, Fed politika faizini 25 baz puan daha indirdi ama bundan sonra oldukça ihtiyatlı davranacağının altını çizdi. Bir üyenin de karara muhalefet ettiği dikkat çekti. Demek ki temkinli olma vakti geldi.
Karardan önce bir canlı yayında "Fed faiz indirimlerini bugün ya da gelecekte askıya alabilir" şeklinde bir ifade kullanmıştım. Powell da bunu doğrular nitelikte 2025'te 3 değil 2 faiz indirimi olabileceğini ama riskler tekrar güçlenirse başka bir anlayışa geçebileceklerini ifade etti. Powell'ın Kasım ayında bir toplantıda şöyle bir cümle sarf etmesi de dikkat çekiciydi:
”Ekonomi, indirim için acele edilmesini gerektiren sinyaller vermiyor. Ekonomide şu anda gördüğümüz güçlü seyir, bize kararlarımızı dikkatli biçimde almamız konusunda alan sağlıyor”
Bundan başka Fed'in nötr faiz oranına çok yakın olduğunu da söylüyor. Şu an itibarıyla ABD'de TÜFE %2,7 civarında politika faizi karardan sonra %4,25 ile 4,50 aralığına inmiş durumda. Eğer enflasyon hedefi olan %2'ye gelecek yıl ulaşılsa bile politika faizlerinin %4 civarında olacağını söyleyebiliriz. Aradaki makas oldukça ciddi.
Ancak Trump'ın koltuğa oturmasıyla birlikte enflasyonist etkilerin geri gelmesi de bekleniyor. Dolayısıyla Fed "Yapacaksam bari şimdi yapayım" demiş olabilir. Powell'ın görev süresi Mayıs 2026'da sona eriyor ve Trump'ın onu görevden alma yetkisi bazı şartlara bağlı. Ancak ABD’nin yeni Başkanının kurmayları "faizler inerken görevden alınmasına gerek yok" şeklinde konuşuyorlar.
Başta da söylediğim gibi, Fed'den cesaret alarak TCMB'nin de faiz indireceğini düşünüyorum. Tekrar ediyorum: Bankalardaki kredi sınırlamaları gevşetilmeden yapılacak bir faiz indiriminin hiçbir anlamı olmayacak. Çünkü Fed faizleri düşürürken eskisinden daha az sıkı para politikası uyguladığını söylüyor. TCMB yöneticileri ise "faizleri düşüreceğiz ama parasal sıkılaştırma devam edecek" diyor. İşlerin yolunda gitmediğine dair bir işaret diyebilirim.
Bu şartlar altında Merkez Bankası'nın bu ay faiz indirmesinin erken olacağını düşünüyorum. Herkes zamların ocak ayına ertelendiğini zaten biliyor. Dolayısıyla enflasyon tehlikesi geçmeden faiz indirimleri konusunda acele edilmemesi gerektiğini düşünüyorum.