Yaz mevsimiyle birlikte kültür sanat dünyası da tatile girdiği için iki hafta önce, ekim ortasına kadar yazılara ara verdiğimi, ancak arada önemli bir gelişme olursa bunu yazacağımı duyurmuştum.
Türkiye’de galerici, koleksiyoner ve sanatçıları ilgilendiren önemli gelişme, bizim ülkemizde değil, AKP iktidarının “Bizi çok kıskanıyorlar” dediği Almanya’da yaşandı. Hem de öyle bir gelişme ki, Türkiye ekonomisini rayına oturtması için göreve getirilen, sürekli enflasyon düştü düşüyor söylemleriyle gerçek hayatın uzağında kalan, ülkede ekonomik krizin asıl nedeninin kim olduğunu söyleme cesaretini gösteremediği için, faturayı getireceği yeni vergi paketiyle halka kesmeyi sürdüren Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i mahçup edecek düzeyde.
Türkiye’nin özellikle ekonomik alandaki başarılarından (!) dolayı hasedinden çatlayan Almanya ne yapmış biliyor musunuz? Sanat eseri satışlarında yüzde 19 olan KDV oranını önümüzdeki yılbaşından itibaren yüzde 7’ye düşürme kararı almış.
Geçenlerde internette, gençlerin tabiriyle “surf” yaparken gördüm ben de bu haberi. Acaba doğru mu, değil mi diye Federal Hükümet’in “Kültür ve Medya Komiserliği” resmi sitesine baktım. Haber doğru. Vergi kanunu değişiklik paketi kapsamına alınan KDV’deki indirim kararını, Federal Hükümetin Kültür ve Medyadan Sorumlu Komiseri, Türklerin yakından tanıdığı Birlik 90/Yeşiller Partisi mensubu Claudia Roth açıklamış. Roth, "Oranın düşürülmesi, özellikle zor zamanlarda sanat piyasası ve galerilerin kültürel katkısı açısından önemli bir işarettir. Yeni düzenlemeyle vergilendirmedeki dengesizlikler ortadan kaldırıldı ve uluslararası düzey de dahil olmak üzere Almanya'nın sanat piyasası güçlendirildi’ demiş.
Alman Hükümeti’nin neden bu kararı aldığına gelince. Aslında Almanya’da 10 yıl öncesine kadar sanat eseri satışlarında KDV oranı yüzde 7 idi. Ancak sanat eserleri, Avrupa Birliği'nde indirimli oranlara uygun mal ve hizmetler listesinden çıkarıldığı için, Alman Hükümeti galerilere yüzde 19'luk genel KDV oranı uygulamak zorunda kalmıştı. Sadece aracısız doğrudan satışlarda sanatçılar yüzde 7'lik indirimli oran uygulayabiliyordu. KDV oranının yüksek olması nedeniyle zor zamanlar geçiren Alman galericiler, çatı kuruluşları Galericiler ve Sanatçılar Birliği üzerinden Federal Hükümet’e “Galerilerin satışlarında da yeniden yüzde 7 KDV oranı gelsin” diye baskı yapıyordu. Birlik buna gerekçe olarak, yüzde 19’luk KDV oranı nedeniyle birçok galerinin kapanmak zorunda kalmasını, Alman koleksiyonerlerin eser satın almak için başka ülkelere yönelmesini gösteriyordu.
Türkiye’deki duruma gelince: Bir galeriye gidip, beğenip satın aldığınız bir eser için fatura talip ettiğiniz de ödeyeceğiniz KDV oranı yüzde 20. Bir müzayededen sanat eseri aldığınızda ise, KDV, komisyon, komisyonun KDV’si dahil bu oran neredeyse yüzde 30’a çıkıyor. Bu şartlar altında kim fatura talep eder Allah aşkına? Peki, halkın üzerine yeni vergi bombardımanı salmaya hazırlanan Şimşek, Almanya’yı örnek alır mı? Bu soru üzerine,“Çok beklersin” dediğinizi duyar gibiyim.
