Nuray Babacan
SIRA İTTİFAK PROTOKOLLERİNDE
“Türkiye’yi koalisyonlardan kurtaracağız” diye lanse edilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin, en başta yapılan “büyük koalisyonlar” anlamına geldiğini anlamamız uzun sürmedi. Öyle bir koalisyon ki, hangi ilde, hangi partinin kazanacağına bağlı olarak ortak milletvekili listeleri yapılmasına kadar uzanabiliyor. Zorunlu olarak yeniden döndüğümüz siyaset gündeminde, kapalı kapılar ardından ittifak protokolleri hazırlanmaya başladı bile.
Cumhur İttifakı da, tüm sorunlarını aşmasını beklediğimiz Millet İttifakı da ittifak protokolü yapmak zorunda. İttifak protokolleri, partilerin ortak liste yapmasına da olanak sağlayacak. Hatta kulislerde, ‘ortak liste’ yerine ‘tek liste’ olasılıkları da konuşuluyor. İttifakları daha avantajlı kılacak tek liste formülüne, her parti ‘evet’ demeyecektir. Bazı parti liderleri, diğer partinin listesinde sıradan bir vekil görünmeyi tercih etmeyecek.
Öğrendiğimize göre, AKP ve MHP heyetleri ittifak protokolü hazırlıklarına başladı. Millet İtitfakı’nda ise fikir alışverişi sürüyor. Protokoller liderler tarafından kamuoyuna açıklanacak. Kulislere göre, AK Parti ve MHP’nin ortak liste yapacağı il sayısı 15, Millet İttifakı’nın ortak liste yapacağı il sayısı 40’ı buluyor. Hangi ilde kimin şansının fazla olduğuna bağlı olarak ortak liste yapılabilecek.
Milletvekili Seçimi Yasası çok açık. Buna göre, ittifak yaparak seçime katılma kararı alan siyasi partiler, seçimin başlangıç tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde, genel başkanların imzalarını içeren ittifak protokolünü Yüksek Seçim Kurulu’na verecekler. Aday listelerinin teslim edilmesi için belirlenen tarihten iki gün öncesine kadar, ittifak protokolünde değişiklik yapılabiliyor.
Hatta siyasi partiler, aday listelerinin teslim edilmesi için belirlenen tarihten üç gün öncesine kadar, Yüksek Seçim Kurulu’na bildirimde bulunarak ittifaktan vazgeçebilir. Bu durum, YSK tarafından aynı ittifak içerisindeki diğer siyasi partilere bildiriliyor. Bir tarafın ittifaktan vazgeçmiş olması, diğer ittifakın durumunu etkilemeyecek.
2018 seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın protokolü Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli’nin imzasıyla YSK’ya verilmişti. Şimdi, Osmaniye, Gümüşhane, Elazığ, Erzurum, Kahramanmaraş gibi illerde ortak listelerden söz ediliyor. AKP’nin Güneydoğu illerinde HÜDAPAR ile yapacağı işbirliği şimdiden Kürt kökenli milletvekillerini rahatsız etmeye başladı. Millet İttifakı’nda ise Orta Anadolu ve Güneydoğu listelerinin buna göre belirleneceği anlatılıyor. Vekil listelerinin seçim sonuçlarını 3 puan etkilediği dikkate alınırsa, doğru plan yapan kazanacak.
HABER BEKLEYEN ADAYLAR
Seçimin ilk işaret fişeği, milletvekili adayı olacak kamu görevlileri, belediye başkanları, il başkanlarının istifaları olacak. Çünkü takvimin önemli işlerinden biri bu. Seçim kararının yayınlanmasının hemen ardından 11-17 Mart tarihleri arasında kamu görevlilerinin istifa etmesi gerekecek.
Şimdi kulislerde, başta saraydakiler olmak üzere, belediye başkanı ve kamu çalışanlarından aday olmak isteyenlerin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan gelecek işareti beklediği konuşuluyor. Ayrıca, Millet İttifakı’nda siyaset yapmak isteyen çok sayıda bürokrat ve yargı mensubunun da dirsek temasında olduğu anlatılıyor. Bu sürecin de yapılması gereken yasal zorunlulukları var.
İstifa edenler, görevlerinden ayrı kaldıkları sürece memuriyete ilişkin özlük haklarından yararlanamayacak. Bu süreler emeklilik bakımından değerlendirilmeyecek. Aday olamayıp döndüklerinde, bu süreyle ilgili hiçbir ödeme yapılmayacak. Aday olamayanlar veya seçilemeyenler, YSK kesin sonuçları açıklamadan, listeler kesinleşir kesinleşmez kurumlarına müracaat ederek atanmalarını isteyebilecek. Hatırlamakta fayda var. Bu kamu görevlilerinden yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler ve savcılar, subay ve astsubayların görevlerine geri dönüş hakkı bulunmuyor.
Yakında, seçim için yapılan ittifak listelerini ve protokollerini, bundan hoşlanmayan küskün milletvekillerini, adaylık başvurusunda bulunan popüler bürokratları ve aday olmak isteyip de izin çıkmayanları konuşmaya başlayacağız. Film yeni başlıyor…