Cengiz Erdil

Palamut neden bu kadar bol? Bu sorunun yanıtı biraz zor. Ne değişti de üç yıl boyunca yoklara karışan palamut bu yıl bolca avlandı? İstanbul’un boğaz kapısı sayılan Rumeli Feneri köyünde balıkçılarla iç içe yaşayan, sülalesinde çok sayıda balıkçı olan Korkmaz Çakar ağabeyimden dinledim.

Korkmaz Çakar, “ Ben uzun zamandan beri böyle palamut bolluğu görmedim” diyor ve ekliyor; “ Artık 70 yaşını devirdik, daha önce böyle bolluğu çocukluğumda görmüştüm, balıkçılar da şaşırmış durumda. Bol palamut oldu, artık torik kıvamına geldi. Şimdi lakerda zamanı, bu yıl lakerda da bol olacak.” Korkmaz abi, lakerdanın kilo fiyatının bin 200 lira olduğunu hatırlatıyor ve gülerek, “ Acaba fiyatı düşer mi? diye de soruyor.

TANESİ 100 LİRADAN SATILDI

Elbette düşmez, palamudun tanesi bile bu bollukta en az 100 liradan satıldı. Balıkçının belini büken teknede artan maliyetler… Yakıt parası, artık kolay bulunamayan mevsimlik tayfaların maliyetleri gırgır ağlarıyla donatılan büyük teknelerin en önemli sorunu.

Palamut o kadar boldu ki, mesela Karadeniz’de İğneada açıklarında iki tekne fazla palamut avlamaktan batma tehlikesi geçirdi.

Bu duruma aşırı avcılık deniyor.

Cem Yılmaz’ın açık büfe olayını anlatması gibi bir şey… Bitecek, bitecek! diye açık denize saldırmanın dayanılmaz hafifliği!

Palamut sürüleri genellikle kasım - aralık aylarında Karadeniz’den Marmara’ya göç ediyor, ancak bu yıl boğazın önü kesildi diyebiliriz. Eskinin balıkçıları geçmiş yıllarda olduğu gibi İstanbul Boğazı’nda palamut bolluğunun yaşanmadığı belirtiyorlar.

Palamuttan sonra büyük balıkçı teknelerinin ağlarında çinekop balığı bollaştı. Ancak aşırı çinekop boğazın en lezzetli balığı sayılan lüferin azalması demek.

Yine eskinin balıkçıları “ Bu çinekoplar, büyüyecek lüfer olacak bu kadar avlamayın” dediler ama dinletemediler.

Hatırlıyorum, yıllar önce Balık hali Kumkapı’da iken balıkçılar Birliği, aşırı çinekop avının önüne geçilmesi için kampanya başlatmış satışına kota koymuştu.

Şimdi çinekopun kilosu 200- 400 lira arasında, ancak böyle giderse lüfer sadece lüks lokantalara kalır.

Hamsi severlere de üzücü bir haberim var. Balıkçılara göre, palamut bolluğu bir anlamda da hamsi azlığı demekmiş. Bilginiz olsun…