Alaaddin Dinçer

Belirsizlikler toplumun bütün kesimlerini olumsuz yönde etkilemeye devam etmekte. Bu etkileşimden en çok adeta bir enkaza dönüşmüş olan eğitim sisteminin bileşenleri (Eğitim emekçileri, öğrenciler ve ebeveynler) etkilenmekte. Geleceği belirsizliklerle dolu bu yolculukta pek çok risk ve engelle karşılaşan çocuk ve gençler, bir yandan yaşama tutunabilmek için her türlü zorlukla mücadele ederken, diğer yandan en yakınında duran sıra arkadaşı ile büyük bir rekabet ve yarış içinde yelkenlisini yüzdürmeye çalışmakta. Ancak farkında olmadıkları gerçek, çıktıkları bu uzun yolculuğun belirsizliklere yol açıyor olması.

Her yıl yüz binlerce öğrencinin mezun olduğu ortaöğretimde 2016 -2017 yılına gelindiğinde sayı 1 milyonun üzerine çıkmış bulunmakta. 2020 – 2021 eğitim yılında sayının 437 bin 640 artışla 1 milyon 593 bin 824’e ulaştığı görülmekte. Bu artışın tamamından fazlası (446 bin 356) genel öğretim okul türü mezunlarından oluşmakta. Bir önceki yıla göre artışın hangi kaynaktan geldiği ise bilinmemekte.

Peki, ne oldu nasıl oldu? Ve mezun öğrenci sayısı bir yılda % 37.85 arttı. Nereden geldi bu artış? Yaptığımız bütün geçmiş veri istatistik incelemelerine rağmen, artış farkının nereden geldiğini bulamadık. Bakanlığın bu duruma mutlaka bir açıklama yapması gerek.

Öğretim yılına göre mesleki ve teknik ortaöğretim mezunlarının toplam ortaöğretim mezunları içindeki oranı

MEB istatistiklerinin 5 yıllık ortaöğretim mezun tablosu. Kaynak 2021 -2022 MEB İstatistikleri

Mezun Sayısı 2 Yılda 838 Bin 976 Kişi Nasıl Arttı?
Son 5 yılda ortaöğretim 12. sınıfta okuyan öğrenci sayısının yıllara göre dağılımına bakıldığında;

12. sınıfta okuyan öğrenci sayısı ile mezunlar karşılaştırıldığında;

12. sınıfta okuyanlar ile mezunlar arasındaki fark son iki yıla kadar 50 ila 100 bin arasında olurken, son iki yılda farkın 2019- 2020’de 224 bin 376, 2020-2021 yılında 594 bin 500 olduğu görülmekte. Ayrıca 12. sınıfta okuyan öğrenci sayısı içerisinde kadın öğrenciler 2016 -2017 yılında 705 öğrenci daha fazla iken, 2020- 2021 yılında 35 bin 282 öğrenci azalma göstermekte. Mezun sayısında görülen bu büyük artışın üç nedeni olabilir.
Birinci neden, sayılarda hesap hatası yapılmış olması, ikinci neden T.C. vatandaşlığına geçirilmiş olana diploma verilmiş olması, üçüncü neden pandeminin yoğun yaşandığı bu iki yılda uzaktan öğretim yoluyla yapılan sınavlarda açık öğretimde okuyanların mezun sayılması.
Sonuç olarak, eğer bir hesap hatası yoksa son iki yılda ortaya çıkan bu mezun farkının nereden geldiği, nasıl oluştuğu ve bu mezunların kimler olduğu açıklanmalıdır. Bu yıl YKS’de barajların kalkması, başvuran sayının 3,2 milyona ulaşmasının bu mezunlarla ilişkisinin de açıklığa kavuşturulması gerekmekte. Asıl aydınlatılması gereken bir diğer hususta, bu “torpilli mezuniyet” uygulamasının akademik olmaktan çok seçimlere yönelik siyasi mühendislik çalışması olup olmadığının açığa çıkarılmasıdır.