MEB Orta Öğretim Genel Müdürlüğü, “okullara bağlı pansiyonlarda kalan öğrencilere yönelik memnuniyet” anketi düzenledi. Ankette, 2023-24 Eğitim öğretim yılının birinci döneminde bütün sınıflardan öğrencilere sorular yöneltildi. Ankete göre, pansiyonlarda 257.064 öğrenci kalmaktadır. Bu öğrencilerden 57.334’ü (yüzde 22,3) çalışmaya örneklem olarak dahil edilmiştir. Ankete katılım sağlayan öğrencilerin yüzde 85,2’si parasız yatılı, yüzde 14,8’i paralı yatılı olarak okumaktadır. Çocukların annelerinin eğitim durumunda ilkokul, babaların eğitim durumunda ortaokul ve lise eğitimi daha ağırlıklıdır. Çalışma grubunda yer alan çocukların pansiyonu tercih etme nedenleri arasında yüzde 20,3 ile ailenin ekonomik durumunun etkisi yanıtı dikkat çekmektedir. Öğrencilerin yüzde 53,9’u pansiyonda bir problemle karşılaştığını söylüyor. Problemlerin nedenleri sorulduğunda, yüzde 42,5’i pansiyondaki yaşam koşulları ve ekonomik nedenler diye yanıt vermektedir. Bu başlıkta pansiyon yönetimi ile kişisel nedenleri diyenlerin oranı, yüzde 49,8’dir. Karşılaşılan problemde en çok okul müdür ve pansiyondan sorumlu müdür yardımcısına başvuru yapılmaktadır.
Tüm öğrencilerin okul pansiyonlarına ilişkin görüşlerine yönelik sorulan 26 soruya verdikleri yanıt oran ortalaması yüzde 83,40 memnuniyet olarak ifade edilmiş. Bu 26 soru içerisinde memnuniyetin en az olduğu soru ölçeği yüzde 60,40 ile “yemek menüsünün hazırlanmasında isteklerimiz dikkate alınır” ölçeği ile oranı yüzde 64,00 olan “pansiyonun fiziki yapısı, sosyal faaliyetler (spor, müzik, tiyatro vb gibi) gerçekleştirmemiz için uygundur” ölçeği olmuştur. Her dört öğrenciden üçü, pansiyonların ilgi ve yeteneklerinin gelişmesini desteklediğini belirtmektedir. Pansiyonların lavabo ve tuvaletlerin bakımından ve temizliğinden memnuniyet yüzde 77,60 oranında olup, banyoların temizlik ve bakımının oranının yüzde 78,80 olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca çocuklar, yemekhanenin temizlik ve bakımı ile yemekhanede verilen porsiyondan da şikâyetçidir. Pansiyonların ısıtma ve aydınlatma sistemlerinde de sorunlar bulunmaktadır. Öğrencilerin okudukları okul türlerine göre en eleştirel bakan okul öğrencileri fen ve sosyal bilimler liselerinde okuyanlardır.
Sonuç olarak, 2022-23 MEB İstatistiklerinde ortaöğretimde 3.043 okulda pansiyon bulunmakta. Pansiyonların toplam kapasitesi 524.537 olup, pansiyonlarda paralı ve parasız kalan öğrenci sayısı 284.034’tür. Herhangi bir nedenle ebeveynlerinin yaşam alanından ayrılarak devlet koruması altında olan pansiyonlarda okumak zorunda kalan çocuklara verilen pansiyon hizmetlerinin dört dörtlük, hizmeti alan çocukların memnuniyetlerinin tam olması beklenir. Oysa MEB Orta Öğretim Genel Müdürlüğünün okulların pansiyon hizmetlerinden öğrencilerin memnuniyeti üzerine yaptığı bu ankette sorulan sorulara verilen yanıtlarda, hizmetten yüzde yüz memnun olma yanıtı bulunmazken pek çok sorunun değişik oranlarda yaşanmakta olduğu görülmekte. Ayrıca sadece sorulan sorulara verilen yanıtların ortalamalarında değil, ankete katılım sağlayan bütün okul türlerinin hiçbirinde yüzde yüz memnuniyet oranı yok. Bir anlamda çocukların eleştirileri ve tepkileri anlamına gelen yaşanmakta olan sorunların ivedilikle ele alınarak çözüme kavuşturulması gerekir. Anketin yapılış amacının salt sorun saptamaktan öte sorunların çözümüne odaklanma amacı taşıdığını düşünmekteyim. Evet, pansiyonlarda kalmayan ve kalan bütün çocuklarımıza hizmetlerin en iyisini, güzelini ve nitelikli olanını sunmalıyız. Çünkü çocukların üstün yararı her şeyin üstündedir.
