Ne zaman müfredat sadeleştirmesi gündeme gelse, akıllara hep “Acaba şimdi hangi kültürel norm ve kodlarla (değerler) çocuklarımız yeniden formatlanacak” sorusu gelmekte. Bundan önce Sayın Tekin’in müsteşarlığı döneminde yapılan müfredat değişiklikleri de “müfredat sadeleştirmesi” söylemi ile gündeme getirilmiş ve gerçekleştirilmişti. Aradan geçen yıllarda yapılan uygulama ve düzenlemeler ile görüp ve yaşadıklarımız asıl amacın bir sadeleştirme değil, dini normların ve kodların (değerler) çocuklarımıza daha çok aktarılmasıydı. Şimdi yine yeniden müfredat sadeleştirmesi ile gündeme getirilen değişiklikleri Bakanlığın Talim ve Terbiye Kurulu’na gönderdiği ve onay beklendiği ileri sürüldü. Hatta okul öncesi eğitim müfredatının tamamlandığı ve okullara gönderildiği açıklandı. Ancak daha sonra hazırlanan bu müfredatta değerler eğitimine yeterince yer verilmediği gerekçesiyle durdurulması gündeme getirildi. Bütün bu tartışmalar sürerken okulöncesi eğitimde yaşanan sayısal gelişmelere bir bakalım istedim.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİME İLİŞKİN BAZI SAYISAL VERİLER
MEB’in 2022-23 İstatistiklerinde 3-5 yaş grubunda bulunan çağ nüfusunun yüzde 54’ünün (2.055.350) okullaşmış olduğu bilgisi yer almakta. Okullaşma oranı 5 yaş grubunda en yüksek oranda. Okul öncesi eğitimde okuyan çocukların yüzde 26.12’si MEB’e bağlı olmayan diğer resmi ve özel kurumlar bünyesinde eğitim görmekte. Okul öncesi eğitimde çocukların 1.518.567’si MEB’e bağlı resmi kurumlarda, 287.803’ü MEB’e bağlı özel öğretim kurumlarında, 163.138’i MEB dışı resmi kurumlarda (DİB, Yerel Yönetimler, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı) 85.842’si MEB’e bağlı olmayan özel kurumlarda. Bu son veri 10 yıl önce istatistiklerde yer almazken son yıllarda MEB bu veriye de yer vermekte. Ancak MEB’e bağlı olmayan bu özel kurumların bağlı olduğu kuruluşlar ile ilgili herhangi bir açıklama tablolarda bulunmamaktadır. Kim ya da kimlere ait olduğu bilinmeyen söz konusu kurumlara ilişkin MEB’in şu soruları yanıtlaması gerekmektedir:
MEB İstatistiklerine girmiş ve okullaşma oranları içinde görünen ve sayıları 2900’e ulaşan bu “özel” kurumlar nerelerdedir?
Nasıl bir müfredat uygulanmakta, hangi tür derslere göre eğitim yapılmaktadır?
Ders verenler kim veya kimlerdir?
Pedagojik formasyonları var mıdır?
Bağlı olduğu kuruluşlar ve topluluklar kimlerdir?
Eğer bu kurumlar merdiven altı diye tabir edilen ve kayıt dışı iseler nasıl faaliyet yürütmektedirler?
Oysa biz biliyoruz ki, ülkede açılacak her bir eğitim kurumu yasa gereği MEB’den onay almak zorunda. Bir önceki yıl 89.819 olan veri 2022-23’te 85.842 olmuş. Burada asıl sorun 10 yıl önce resmi istatistiklerde görünmeyen bu sayıların sonraki yıllarda resmi istatistiklerde kendisine yer bulması ve ayrı bir “özel” statüde değerlendirilmesidir. Bakanlığın bu duruma da bir açıklık getirmesi gerekmektedir.
Bu arada ilginç olan başka verilerde DİB 2023 Yılı Kurum İdari Faaliyet Raporunda karşımıza çıkmakta. Raporda yer alan bilgilere göre, Kur’an Kursları 4-6 yaş grubu öğrenci sayısında ilk başlangıç sayısı 2013’te 131.026 olmuş. 2023’te hedef 1.170.000 yılsonu gerçekleşme ise 1.531.920 olurken, ilk başlangıç sayısına göre neredeyse 12 kat artış olmuş. Bu bir rekor ve nasıl olup gerçekleştiği de içinde pek çok soru işaretlerini barındırmakta.
Sonuç olarak, ”müfredatı sadeleştirme” söylemi ile gündeme getirilen değişiklikler, ÇEDES ve benzeri projeler, DİB Kur’an Kurslarında görülen rekor artış ve diğer uygulamalar ile düzenlemelerin tamamı kültürel hegemonyayı pekiştirmeyi, bilimsel laik eğitimin öğrenme alanlarını daraltmayı amaçlamaktadır. O nedenle masum ve ihtiyaç gibi gösterilen ve büyük bir gizlilik içinde yürütülen “müfredatı sadeleştirme” çalışmaları kamuoyuna açıklanmalı, en geniş anlamda eğitim bileşenlerinin tartışmasına açılması sağlanmalıdır. Bu aynı zamanda çoğulcu demokrasinin gereğidir. Her açıklamasında demokrat ve özgürlükçü olduğunu söyleyen Sayın Bakanın bu saydamlığı sağlayacak cesareti göstermesi gerekmektedir.
