Kavurucu sıcaklar geldi çattı; ormanlarımız, meralarımız aslında büyük bölümü insandan kaynaklanan yangın tehlikesiyle karşı karşıya.
Diyarbakır-Mardin hattında meydana gelen mera ve tarla yangını faciaya dönüştü, medyamızın bu yangın üzerinde fazla durduğu söylenemez. Eğer yangın Akdeniz ve Ege’de bir yerlerde çıksaydı, canlı yayın ekiplerini falan görürdük. Bu yangın sadece ormanlarımızın değil, mera ve ekili alanların da nasıl büyük bir tehdit altında olduğunu gösteriyor.
Diyarbakır’ın Çınar ilçesine bağlı Köksalan köyünde haziran sıcağında başlayan yangın, rüzgârın etkisiyle üç köye daha sıçradı. Yangın, Mardin’in Mazıdağı ilçesinin bazı köylerine kadar ilerledi.
Üç gün süren yangında 15 kişi hayatını kaybetti, 78 kişi yaralandı. 15 bin dönüm mera ve ekili alan harap oldu. Yangında binden fazla büyük ve küçükbaş hayvan telef oldu.
Zaten ekonomik krizden etkilenen, mutfağı cayır cayır yanan köylünün zararı çok büyük.
YANGINA ZAMANINDA MÜDAHALE EDİLEMEDİ
Öncelikle şunu belirtmek lazım. Yangına havadan müdahale yeterince yapılamadı, çünkü hava araçlarının neredeyse tamamı Batı’da konuşlanmıştı. Bölgedeki devletin orman ve tarım teşkilatlarının da böylesine bir yangına hazırlıklı oldukları söylenemez. Yangınla mücadelede ormanlarımızı konuşuyoruz ama mera ve ekili alanlarda daha çabuk yayılan alev fırtınasını unutuyoruz.
Mera yangınları eğer bir de rüzgar etkiliyse o kadar çabuk yayılıyor ki, önüne çıkan ne varsa kavuruyor.
Yangının önce anız tutuşturulmasından çıktığı duyuruldu ama uzmanların yaptığı araştırmada yangının suçlusu çabuk bulundu… Enerji nakil hatları…
Bilirkişi raporunda yangının da yine elektrik direklerindeki tellerin aşırı sıcak havada genleşme ve sürtünmeye bağlı kontak yaptığı, birbirine sürtünerek çıkan kıvılcım ateşlerin ekili arazilere düşmesiyle yangının bir anda bütün bölgeyi kaplayarak kontrolden çıktığı belirtiliyor.
Bölgedeki elektrik direklerinin neredeyse 40 yıllık olduğu, üstelik kavak ağacından imal edildiği ortaya çıktı. Nakil hatlarında uzun yıllarıdır bakım yapılmadığı iddia ediliyor.
Bölgede elektrik dağıtımından sorumlu şirket ise kaçak elektrik kullanımını sorumlu tutuyor.
Bölgede kaçak elektrik kullanımın yaygın olduğu biliniyor. Bakalım soruşturmadan ne çıkacak? Ancak bir gerçek var; Türkiye’deki kamu ve özel kuruluşlar bu tür kırsal kesim yangınlarına hazırlıklı değil…
İşin uzmanına göre, çayır yangınlarında asıl tehlike duman… Mesela; ABD’nin büyük bölümü çorak arazi olan Arizona eyaletinde, 2013 yılında çıkan bu tür yangında 19 itfaiyeci öldü. (Adamlar filmini bile yaptılar.)
Hava sıcaklığının rekor üstüne rekor kırdığı yılların içindeyiz, yangına müdahale büyük bir örgütlenme ve profesyonel ekipleşme sorunu. Küresel ısınmanın merkez ülkelerinden Türkiye’nin orman ve çayır yangınlarını ıskalama lüksü yok.
