Denizin dibinde yatmakta olan batıklar da hangi ülkenin karasularındaysa o ülkenin kültürel varlığıdır, tarihi değeri vardır.
Bizim karasularımızda da yüzlerce antik veya modern zaman batığı var. Mesela Karadeniz’de sahilden pek de uzakta olmayan bir mesafede, İkinci Dünya Savaşı’ndan kalma iki denizaltı batığı bulunuyor. İki Alman denizaltısı; U-20 VE U-23…
İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği ile savaşa giren Almanya diktatörü Hitler, en etkili silahlarından olan U-Botları yani denizaltıları, Karadeniz’e yollamak istedi. Türkiye elbette Montrö Sözleşmesi’ne dayanarak boğazlardan geçiş izni vermedi. Bunun üzerine Naziler, karayoluyla Tuna Nehrini tercih etti. Tuna Nehri’nden de Karadeniz’e altı denizaltı yolladı.
Bu denizaltılar, Karadeniz’deki Sovyet donanmasının başına bela oldular.
Savaşın sonuna doğru Romanya müttefiklerden yana savaşa girince limansız kaldılar. 1944’te içlerinden üçü aktifti. Berlin’den gelen emirle mürettebatları denizaltılarını batırdılar. Denizaltılar Kocaeli’nin Bağırganlı ve Sakarya’nın Karasu mevkiinde, kıyıya yakın sayılabilecek bir yerde dibi boyladı…
İki geminin mürettebatı Türkiye’ye teslim oldu. Daha sonra sağ salim ülkelerinin yolunu tuttular. Denizaltıların yerleri 2008 yılında tespit edildi. 14 yıl sonra da dalgıçlar Sedat Türkmen, Tahsin Ceylan ve -Volkan Demircioğlu tarafından görüntülendi.
KARADENİZ’DE HAYALETLERİN SAVAŞI
Şimdi bu denizaltılar haritaya kulak asmayan, radar ve sonar sistemi olmayan kaçak avcıları avlıyor. Nasıl mı? Karadeniz’de üç mil açıkta dip trolüyle balık avına izin veriliyor. Orta su trol ağı ise serbest… Dibi adeta kazıyan trol ağları Alman denizaltıların enkazlarına takılıyor. Sadece trol değil, kulaç uzunluğu fazla olan gırgır tekne ağları da denizaltının avı oluyor.
Buraya kadar U botlar faydalı bir iş yapıyor. Denizin dibinde en azından bulundukları mevkileri koruyorlar. Ama bir noktadan sonra hala ölümcüller. Çünkü ağlarla sarılan enkaza pek çok deniz canlısı takılıyor.
Nitekim, görüntülendikleri dalış sırasında dalgıçlar kurtardıkları bir balıkla bunu kanıtladılar.
Türkiye’de sekiz yıldır hayalet ağları temizlemek için uğraş veriliyor. Daha çok Marmara ve Ege’de bazı koylarda temizlik yapıldı. Öyle kolay bir şey değil; temizleme işi dalgıçlarla yapılıyor.
Şimdiye kadar yaklaşık 10 bin futbol sahası büyüklüğünde dip alanı tarandı, 63 futbol sahası büyüklüğünde terkedilmiş ağ ve dört binden fazla av sepeti çıkarıldı.
100 metrelik hayalet ağın 300 deniz canlısının ölümüne yol açtığı düşünürse, Nazi denizaltıların da ağlardan temizlenmesi gerekiyor.
Dalgıçlar denizaltıların bulunduğu mevkilerin uluslararası dalış merkezlerinden olabileceğini belirtiyorlar.
