Atıf Ünaldı

Hatırlayan var mıdır bilmiyorum? “Yıldız Savaşları” 1980’li yıllarda, Amerika Birleşik Devletleri’inde o zamanki başkanı Ronald Reagan tarafından tasarlanan bir askeri projedir. Amacı, Amerika’nın Soğuk Savaş dönemindeki rakibi SSCB’nin kıtalar arası balistik füzelerini uzaydan kontrol edilen lazer ışınları ile henüz Amerikan topraklarına ulaşmadan yok etmesidir.

O dönemlerde uzay projeleri içinde en önemlilerinden biriydi. Aradan yıllar geçti. Şimdi uzay deyince aklımıza koloni kurup dünyadan kaçmak geliyor. Yani uzaydan ölüm yerine, hayat geliyor. Turizm de konuşulan önemli konular arasında.
1980’lerde uzaya devlet kurumlarından başkası çıkamazdı. Şimdi sadece devlet kurumları değil özel şirketler de çıkıyor. Virgin grubunun sahibi Sir Richard Branson, Amazon’un sahibi Jeff Bezos ve tabii ki en uç projelerin vazgeçilmez aktörü Elon Musk.
Bundan 10 yıl önce Kayseri’de iş adamlarına anlattığım ekibin neredeyse aynısı. Ancak o zaman bunları tahmin edebilsem de bu uzay ticaret savaşları daha başlamadan bu yıldızların birbirlerine düşecekleri aklıma gelmezdi.
NASA son 30 yılda belki de rekabette yalnız kalmasından dolayı, uzay araştırmaları konusunda çok da ileri gidemedi. Vaziyetin vehametini öğrenmek isterseniz Netflix’de Steve Carell’ın Space Force dizisini izlemenizi tavsiye ederim. Amerika kamuoyunun NASA ve uzay konusunda ne düşündüğünü görmek için muazzam bir yapıt.
NASA’nın durumu vahim olunca, Trump döneminde, (gerçi bu tip
durumların başkanla pek de ilgisi yoktur. Ancak gelişmemiş toplumlarda lider devletin stratejisini kafasına göre değiştirir!) devletin uzay faaliyetlerinin de bir kısmının outsource edilmesine karar verildi. Tabii ilk ihaleyi de, bu konuda hızlı yol kateden Elon Musk, SpaceX ile aldı. Bundan sonra NASA’nın uzaya çıkması gereken araçlarını SpaceX taşıyacaktı. En azından ilk anda öyle olacağı zannedildi. Ancak Jeff Bezos duruma itiraz etti.
Jeff ne alaka diyenler mutlaka olacaktır. Ancak 2010 yılında Kayserili iş adamları için konuşmamda belirtmiştim, Amazon uluslararası sulardaki uzay mekiği parçalarını çıkarıp reverse engineering (tersine mühendislik) ile çalışma prensiplerini anlamaya çalışıyordu. Artık bu bilgilerle Elon Musk’a SpaceX üzerinden kafa tutmaya hazırlandığını rahatça görüyoruz.
Artık uzay, ticari şirketlerin yeni savaş alanı. Bu savaşın aktörleri ise ticari şirketlerin yıldızları. Elon Musk, Jeff Bezos, Sir Richard Branson v.s.

IN/OUT

Artık normal bu demek IN / Yeni normal demek OUT
Müstakil evler IN / Büyük siteler OUT
Jeneratör IN / Elektrik kesilmesin demek OUT
Home Office IN / 3 saatte işe geldim demek OUT
Modern köy hayatı IN / İstanbul OUT
E-ticaret sitesi açmak IN / Esnaflık OUT
Fikir önderliği için:
Instagram IN /Siyaset OUT

Ben asistana asistan demem

Dijital asistanlar, saatlerimizde, cep telefonlarımızda hatta hoparlörlerimizde…
Ancak benim bu konuda kıstaslarım var. Onlar tamamlanmadan ben bunlara dijital asistan demem diyemem.
• Duştayken telefonum çaldığında… “Eğer arayan VIP rehberimdeyse aç ve speaker’a bağla değilse telesekretere yönlendir” diyebiliyorsam
• Bu yazıyı beğendim. Sadece metinleri al ve notebook’uma kaydet.
• Bu yazıyı, köşe yazımı yazarken bana hatırlat.
• Bu yazıyı al Türkçe’ye çevir, bana oku.
• Bu yazıyı İngilizce’ye çevir, medium hesabıma ekle.
• Bu yazıda ismi geçen kişilerin kontak bilgilerini bul ve adres defterime bu yazının URL’i notuyla ekle diyebiliyorsam işte o zaman ben buna dijital asistan derim.

Ben navigasyona navigasyon demem

Geçen hafta hep beraber bir “kavimler göçü!” yaşadık. Kapanma ile birlikte, İstanbul’dan binler hatta yüzbinler sabah saat 06:00’da yola düzülüp hep beraber Bodrum’a gittiler. Allah’tan benim rotam_ Mersin- Fethiye_ sakindi de Konya üzerinden keyifle geldik.
Ancak yol boyunca düşündüm bu navigasyon yazılımları her ne kadar iyi gibi görünse de tam bir seyahat planlayıcı değiller.
Peki neler eksik:
• Alternatif yol seçerken daha hızlı ve yavaş dışında, daha fazla otoban olanı, virajı dada az olanı, görülecek yerden en çok geçileni, yol bakımı en fazla olanı vs. vs.
• Gideceğiniz rota üzerinde insanların yoğunlaştıkları yerleri göstermiyor. (mola vermek için değil, vermemek için)
• Tam yol üzerinde olan lezzet duraklarını haber vermiyor
• Bütün rota üzerinde bir zaman ayarlaması sunmuyor. Mesela Konya’dan akşam saatlerinden önce geçmek için saat kaçta yola çıkmalıyım. İftar saatinde Konya’da olmak için hangi hızda gitmeliyim? veya günün belli saati yağacak bir yağmura yakalanmak üzereysem bu olmadan önce nerede durabilirim ne kadar durmalıyım gibi…
• Korona ve çocuklar olunca, hem mola yerlerini ayarlamanız, hem en az kişiyle karşılaşmanız hem de hızlı olmanız gerekiyor. İşte bu konularda yardımcı olacak navigasyon veya seyahat planlayıcılarına hem şu pandemi sürecinde hem de devamında otonom araçlarda ihtiyaç olacaktır. Yeni girişim projesi arayanlara duyurulur.