Atıf Ünaldı

Geçen hafta bir basın toplantısına katıldım. Bilimsel bir toplantı olduğu için pek de müşterisi yoktu. Ancak bu müşterisi olmayan toplantılar hepimizin hayatını kurtaracak yol haritalarını içeriyor.

Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin (İPM) hazırladığı ‘Türkiye’nin Karbonsuzlaşma Yol Haritası: 2050’de Net Sıfır’ raporu, açıklandı.
Raporda, 6 Ekim’de TBMM’de kabul edilen Paris Anlaşması uyarınca, 2050 yılına kadar iklim değişikliğiyle mücadelede net sıfır emisyon hedefine ulaşmak için atılması gereken adımlara yer veriliyor. Çalışma, Türkiye’nin karbon emisyonlarının 2050’ye dek nasıl bir seyir izleyeceğini ve Net Sıfır hedefine uygun olarak 2050’ye kadar emisyonları sıfırlamak için izlenmesi gereken olası yolu, bilimsel verilerle ortaya koyan ilk araştırma olması sebebiyle çok önem taşıyor. Türkiye’nin Ulusal Katkı Beyanı’nın (NDC) hangi doğrultuda revize edilmesi gerektiğine de ışık tutuyor.
Rapor 2050’de sıfır emisyon için umut veriyor.

Benim en önemsediğim konu ise “Sinop nükleer santral projesi”nin iptali ile birlikte, Türkiye’nin sıfır emisyon için nükleere ihtiyacı kalıp kalmadığı. Aldığım cevap ise Akkuyu’nun da iptal edilmesinin Türkiye’nin 2030 ve 2050 programını ihmal edilebilir bir oranda etki edeceği yolunda oldu.
Tabii ihtiyaç olan elektrik üretimi ise tamamen güneş ve rüzgardan rahatlıkla karşılanabiliyor.
Türkiye ekonomisinin 30 yılda karbonsuzlaşabileceğini ve 2050’lerin başında Net Sıfır hedefine ulaşabileceğini söyleyen İPM İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Dr. Ümit Şahin, raporda yer verilen karbon emisyon değerlerine ulaşabilmek için orta ve uzun vadede bütün sektörleri kapsayan, net ve ölçülebilir hedefler konulmasını gerektiğinin altını çizdi.

Şahin yol haritasını şöyle açıkladı:
2018 emisyonların tepe noktasına çıktığı yıl olarak kabul edilebilir ve 2021’den itibaren emisyonların azaltılacağı öngörülebilir.
Tüm sektörlerde enerjiden kaynaklanan karbondioksit emisyonları, 2030’da 2018 seviyesine göre yüzde 37, bütün karbondioksit emisyonları ise 2030’da 2018 seviyesine göre yüzde 32 azaltılabilir.
Elektrik üretiminin en hızlı azaltım sağlanacak sektör olmasından hareketle, elektrik sektöründen kaynaklanan emisyonlar 2030’da yarıya indirilebilir.
Enerji üretiminde kömürün 2035’te tamamen terk edilmesi hedeflenebilir.
Elektrik üretiminde doğal gaz, şebeke esnekliğiyle ilgili daha iddialı çözümler üretmek yoluyla 2050’de tamamen terk edilebilir.

Modern yenilenebilir enerji (rüzgar, güneş, jeotermal ve biyokütle) kurulu gücünün elektrik kurulu gücündeki payı 2030’da yüzde 50’ye çıkarılabilir.
2030’a kadar her yıl ortalama 3 GW güneş ve 2,5 GW rüzgar enerjisi santrali yapılarak 2030’da her iki yenilenebilir enerjinin kurulu gücü yaklaşık 35 GW’a ulaştırılabilir.
Elektrikli araçların toplam binek araçları arasındaki oran 2030’da en az yüzde 20’ye, toplu taşımada ve yük taşımada kullanılan araçlar arasındaki oranı en az yüzde 10’a çıkarılabilir.
Binalarda kömür kullanımının en kısa zamanda sonlandırılması, doğal gazdan elektriğe geçilmesi ve ısı pompalarının kullanımının hızlandırılması yoluyla 2030’da 2018 seviyesine göre yüzde 50 emisyon azaltımı hedeflenebilir.
Sanayide emisyonları azaltacak yeni teknolojilerin geliştirilmesi, daha fazla yenilenebilir kaynak kullanımı ve elektrifikasyon, döngüsel ekonomi yaklaşımlarının, hammadde tüketiminde verimliliğin, geri dönüşüm ve sıfır atık yöntemlerinin kullanılması konusunda araştırma ve geliştirme çalışmaları hızlandırılabilir.
Üstelik bu yol haritası için ciddi bir politika değişikliği de gerekmiyor. İçim gelecek nesiller için umutla doldu.

Haftanın en önemli 10 haberi

n Elon Musk’ın serveti bir günde 36 milyar dolar arttı. Musk bu servetten hallice vergi alacak meclise ben hepinizi Mars’a götüreceğim siz benden vergi alıyorsunuz diye çıkıştı.
n Amazon zenginler için tek kişilik yada müstakil uzay istasyonları oluşturacağını duyurdu.
n PayPal hafta başında Pinterest’i alma isteğini duyurdu. Hafta sonunda vazgeçti.
n Mastercard kripto parayı ödeme sisteminin içine alacağını duyurdu. Artık kripto paralar ilk defa amacına uygun olarak kullanılabilecek.
n Facebook VR (sanal gerçeklik) platformu metaverse için bu yıl 10 milyar dolar harcayacağını duyurdu.
n Adobe, Photoshop’un tarayıcı üzerinden kullanılmasını sağlayan yeni web uygulamasını hayata geçirdi. Ayrıca şirket Photoshop uygulamasında “NFT olarak hazırla” özelliğinin olacağını duyurdu.
n Amazon Clubhouse’a rakip bir servis başlatıyor.
n WhatsApp sohbet geçmişi artık telefon değiştirdiğinizde silinmeyecek bir özellik getiriyor.
n Tesla Cybertruck ile ilgili yeni bir tanıtım videosu yayınlandı. Videoya

YouTube Shorts fonu şimdi Türkiye’de!

YouTube, Ekim ayından itibaren kısa video içerik üretimini teşvik etmek amacıyla YouTube Shorts Fonu’nu Türkiye’de de kullanacağını açıkladı. Shorts formatında yaratıcı ve benzersiz videolar üreten içerik üreticilerine ve sanatçılara, yaptıkları katkılar karşılığında ödeme yapılacak.
Uygunluk kıstaslarıyla ilgili detaylı bilgiye