Kubilay Kaptan
Metal Kullanan İnsanlar - Kurdeşen Döken Zaman
Yeni sulama teknolojileri ve tarla tarımına dayalı kentsel uygarlıkların dünya genelinde ortaya çıkışı, teknoloji tarihinde ve insanların yaptıkları işlerde temel ve geriye dönülemez bir noktayı belirlemektedir. Uygarlığın gelişmesine, en azından Eski Dünya’da tunç metalürjisini de içeren bir dizi yardımcı teknoloji eşlik etmiştir. Bakır ve kalayın bir alaşımı olan tunç kullanımında ustalaşma, adını “Tunç Çağı” olarak bu yeni uygarlığa vermiştir. Böylece madensel kaynaklar üzerindeki denetim ilk uygarlıklarda önemli bir konuma gelmiştir.
• • •
Sina Yarımadası’ndaki bakır ocakları Mısır Firavunları için çok önem kazanmış, tunç yapımında kullanılan kalayın Yakın Doğu’ya çok uzaklardan taşınması gerekli olmuş ve Orta Amerika’da büyük bir cam ticareti gelişmiştir.
• • •
İnsanlar, uygarlıkların devlet düzeyinde gelişmesinin bir özelliği olarak, iş yapmak için yeni enerji ve güç kaynaklarından yararlanmaya başlamıştır. Öküzün kas gücü, pulluk çekmekte kullanılmış ve at evcilleştirilerek insanın hizmetine girmiştir.
• • •
MÖ 2.000’de Anadolu’da Hititler, at ve eşeği ilk kez tekerlekli arabalara koşmuş ve böylece savaş arabasını yaratarak Yakın Doğu’daki savaşların çehresini değiştirmiştir. MÖ 1.000’de taşıma hizmetinde deve kullanılmaya başlanmıştır. Güney Amerika’da Lama ile Hindistan ve Güney Asya’da fil, aynı şekilde taşımada kullanılmıştır.
• • •
Uygarlığın ilerlemesiyle birlikte rüzgâr gücü ilk kez kullanılan yeni bir enerji kaynağı olmuştur. Özellikle Nil Nehri, kuzey yönündeki su akıntısına karşılık, genellikle güney yönünde esen rüzgârlarıyla yelkenliler için bir su yolu olmuş ve eski Mısır’ın birliğine katkıda bulunan bir etken durumuna gelmiştir. Tekneler, Mezopotamya’daki sularda ve İndus Nehri Vadisi’nde de kullanılmıştır.
• • •
Kölelik, uygarlıkla birlikte ortaya çıkmış ve vergi affı karşılığında sağlanan ücretsiz işçilik insanın insanlar tarafından kullanılması kategorisine uymuştur.
• • •
Yerel halkların varlıklarını yağmalayan, yozlaşmış hükümetleri iktidarda tutan, katliam silahlarını üretip satan, çocuk kanı içen dev makinelerin çalıştığı fabrikalarının daha fazla para basması için yerel hükümetleri kışkırtıp iç savaşa dönüştüren, astıklarımıza taptığımız, taptıklarımızı astığımız kişileri piyasaya süren, rakamların insanlardan daha iyi yaşadığı topluluklar kuran, zararlı atıklarıyla evreni kanayan bir yaraya dönüştürenlerin, bugün adalet, insan hakları, işçi hakları, etik ve demokrasi üstüne parlak söylevler verenlerle aynı kişiler olması tiksinti vericidir.
• • •
Güçlülerin ikiyüzlülüğü, şımarıklığı ve bencilliği tarihin hiçbir döneminde bu kadar ileri gitmemişti. Bu ikiyüzlü güçler, bu ölü vantrologları, insanı sınıf mücadelesinden soğutmak için sürekli olarak insanı yozlaştırmaya, yanıltıcı bilgi vermeye ve onları ideallerinden uzaklaştırmaya çalışırlar.
• • •
Bu çabanın gerçekleştiği kapitalist ortam çok kötü bir şeyse, güçlüler lehine davranan yoz bir devlet ondan da kötüdür. Böyle bir durumda sistem çürümüştür ve ıslah edilemez.
• • •
İşini düzgün yapan herkesin 1 Mayıs İşçi ve Emekçi Günü’nü kutluyorum.