Kubilay Kaptan
Medya ve Gerçekler
Kapitalist bir toplum için imgelere dayanan bir kültür gerekir.
Satın almayı hızlandırmak, sınıfsal, ırksal ve cinsel zedelenmeleri uyuşturmak için sonsuz miktarda eğlence sunmalıdır.
Doğal kaynaklardan daha iyi yararlanmak, üretkenliği arttırmak, düzeni korumak, savaşlar açmak, bürokratlara iş yaratmak için sonsuz miktarda bilgi toplamak gereklidir.
Mesela Ev Dergileri
Ev dergileri, standart pornografiden daha da büyük bir ahlaki bozulmaya işaret etmektedir.
Ev dergilerinin temel dürtüsü, “Eviniz sizsiniz, keyfini sürün” şeklinde özetlenebilir.
Neredeyse sadece kadınlar tarafından yayına hazırlanan ve sizi gerçek benliğinizi ifade etmeye çağıran yüzeysel, tekrara dayalı ve aptallaştırıcı bir retorikle dolup taşan bu dergiler plastik bardakta narsisizm sunar. Ev dergileri, pornonun uyarıcılığı ile narsisizmin kederli ve mağrur mahrumiyetini birleştirir.
Mesela Reklamlar
Reklam satılan mal ile ilgili bilgi vermez ya da çok nadir yapar bunu.
Reklamın başlıca işlevi yoksunlukları telafi etmek, fantezileri beslemektir.
Reklamlar, her türlü arzumuzu tatmin etmenin sadece bir hak değil, aynı zamanda bir tür ödev olduğunu bıkıp usanmadan tekrarlar.
Satın alın diye bastırır reklamlar, satın alın çünkü hak ediyorsunuz, çünkü siz buna değersiniz, ama en önemlisi, çünkü istiyorsunuz.
Film arası Cola reklamı: “Mola bitti, keyif sürüyor.”
Devam eden film: 12 Eylül’ün acılarını işkence sahneleriyle anlatan “Eve Dönüş.”
Sırada Haberler
İnsanlık tarihinin büyük kısmında haber diye bir şey olmadığından, haberlerden sıkılmak da söz konusu değildi.
Var olan tüm bilgiler, küçük ve ağzı sıkı bir topluluk olan aristokrat yönetici sınıfın himayesindeydi.
Haberler yalnızca belirli kişilere, krala, şansölyeye, ordu komutanına ve ticaret loncalarının kıdemli üyelerine ulaşıyordu.
Şimdi ise haberler herkese ulaşıyor.
Haberler hakkındaki idealist yaklaşıma göre, kötülük, edilgenlik ve ırkçılığın başlıca müsebbibi cehalettir.
Dünyanın diğer yerlerinde gerçekten neler olup bittiğinin öğrenilmesine yardımcı olmak, önyargı, korku, düzenbazlık ve saldırganlık ihtimalinin azalmasını sağlar.
Haberler dünyayı daha güzel bir yere dönüştürebilir.
Yine de bu mantıkta tam oturmayan bir şeyler vardır.
BBC haber internet sitesinin günlük trafiği ve okuma sayıları incelendiğinde bu hemen ortaya çıkar:
Cambridge Düşesi; temmuz ayında doğum yapacak (5,82 milyon)
Bowie’nin dönüş parçası en çok dinlenen ilk ona girdi (2,52 milyon)
Nijerya’nın Kogi eyaletinde kiliseye saldırı: 19 ölü (9.920)
Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusu insanlık felaketiyle karşı karşıya (4.450)
Güney Afrika, Kwazulu-Natal’da “kabileler çatışması” beş ölü (2.450)
Aydınlanmanın en büyük hedefi bir bakıma gerçekleşmiş sayılır: Artık sıradan vatandaş da dünyanın herhangi bir ülkesinde ne olup bittiğini biliyor.
Ne var ki, gerçekten ne olup bittiği kimsenin pek de umurunda değildir.
• • •
Yukarıda yazılanları ve fazlasını çok iyi kavrayan Goebbels halkı senelerce kandırmayı başarmıştır. Goebbels’in zamanında yarışma, evlilik, yemek programları akıl edilmiş olsaydı “senelerce” kavramının daha da uzamış olacağından eminim.
Tele1 TV’ye geçmiş olsun dileklerimi sunarak, gerçeklerin er ya da geç ortaya çıkacağına olan inancımı tekrarlamak isterim.