
Emre Özpeynirci
Kazanan yine kasa!
Hükümet, 2024 yılında otomotiv sektöründen %21,84 artışla 537 milyar TL’yi aşan ÖTV tahsil ederken, KDV ve MTV’yi eklediğimizde toplam tutar 860 milyar TL’yi buldu. Bir başka deyişle 2024’te Türkiye’de her 100 TL’lik verginin 12 TL’si otomotivden tahsil edilirken, hükümetin satılan araç başına vergi (ÖTV, KDV, MTV) tahsilatı 670 bin TL’yi buldu.
ÖTV: 537 milyar TL
KDV: 250 milyar TL
MTV: 72 milyar TL
2024 yılında otomotiv pazarı ağır vasıtalar dahil %0,12 artarak 1.285.632 adetle rekor satışa ulaşırken, hükümetin otomotiv satışlarından tahsil ettiği ÖTV geliri ise %21,84 artarak 537 milyar TL ile yeni rekor kırdı. Motorlu taşıtlar ÖTV tahsilatında, 2023 yılında 346 milyar olan hedef 441 milyar TL tahsilat ile %127, 2024 yılında ise 497 milyar TL olan hedef 537 milyar TL tahsilat ile %108 oranında tutturulmuş oldu. Şimdi gözler 2025 yılında %64 artışla 818 milyar TL’ye yükseltilen yeni tahsilat hedefinin tutup, tutmayacağına çevrilmiş durumda.
8 YENİ YATIRIMA EŞ DEĞER
EBS Danışmanlık’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerinden yararlanarak hazırladığı tabloya göre 2024 yılında tüm vergi gelirlerinin yüzde 19,87’si ÖTV’den oluştu. Ülke genelinde doğrudan vergiler sağlıklı bir şekilde tahsil edilemediği için ÖTV gibi dolaylı vergilerin üzerindeki yükü her geçen gün artıyor. Toplam ÖTV gelirleri içinde otomotivin payı yüzde 37’i aşarken, akaryakıtla birlikte pay bir anda %64,47’e yükseliyor. Toplam vergi gelirleri içinde otomotivden tahsil edilen ÖTV’nin oranı yüzde 7,36 olurken, buna MTV ve KDV’yi eklediğimizde oran yüzde 12’yi buluyor. 2024 yılında hükümet otomotiv satışlarından 537 milyar TL ÖTV, 250 milyar TL KDV ve 72 milyar TL MTV tahsil etti. Yani bugün Türkiye’de toplanan her 100 TL’lik verginin 12 TL’si otomotivden geldi. Buna kuşkusuz akaryakıttan tahsil edilen ÖTV gelirini, gümrük vergilerini, ek vergileri eklediğimizde oran %20’lere kadar çıkıyor. Sadece ÖTV geliri olarak baktığımızda 17 milyar dolar ediyor ki, en son BYD’nin 2 milyar dolar yatırım yapacağından yola çıkarsak 8 yeni yatırım anlamına geliyon.
İNDİRİM DEĞİL ARTIŞ GELİR
2025 yılında hükümetin sadece otomotiv sektöründen elde edeceği kaynak ekonomik politikalar böyle devam ederse 1,2 trilyon TL’yi bulacak. Bütçede ÖTV tahsilat hedefi 818 milyar TL, MTV hedefi ise 106 milyar TL olarak yer aldı. Buna KDV eklediğimizde bu rakama ulaşılması bütçe dengeleri açısından önemli. Ama sadece bir sektörden bu kadar net kaynak elde edilmesi, ne yazık ki uzun bir süre ÖTV ile ilgili herhangi bir değişiklik beklentisini de ortadan kaldırıyor. Zaten ÖTV tarihi boyunca oranlar bugüne kadar hiçbir zaman kalıcı inmediği gibi en ufak kaynak ihtiyacında hep yükseldi. Bundan sonra da ekonomide en büyük ihtiyacın kaynak olduğu düşünülürse, indirimden ziyade artış beklemek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Araç başına ÖTV tahsilatı 418 bin TL
Kuşkusuz sadece otomotivden bu kadar vergi alınması, Türkiye’deki vergi adaletsizliğini gözler önüne seriyor. Araç başına ÖTV tahsilatına baktığımızda 2023’te 343.628 TL olan rakam, 2024’te 418.150 bin TL’ye yükselmiş. Buna hükümetin KDV ve MTV gelirlerini de eklediğimizde araç başına vergi tahsilatı 670 bin TL’yi buluyor. EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin’in bu duruma ilişkin şu saptaması önemli; “Göründüğü gibi kazanan yine kasa oldu.”
1,8 milyon TL’ye yeni elektrikli
Opel, 2024’te Türkiye’de otomobil satışlarının %20’sini aşan C-SUV sınıfındaki başarılı modeli Grandland’in tamamen yenilenen 2.neslini satışa sundu. Stellantis’in elektrikli araçlar için geliştirdiği STLA Medium platformunda üretilen ilk Opel modeli olan yeni Grandland’in yüzde 100 elektrikli versiyonunun fiyatı 1 milyon 804 bin TL olarak açıklandı. 400 voltluk bir çekiş bataryası kullanan yeni Grandland Elektrik, 73 kWsa (net kapasite) batarya ile birlikte yaklaşık 504 kilometre, şehir içinde ise 623 km menzil (WLTP’ye göre) sunuyor. Modelin elektrikli motoru ise 210 HP (157 kW) güç ve 345 Nm anlık tork üretiyor. Model 157 kW gücünde elektrikli motora sahip olduğu için %10’luk ÖTV diliminde yer alıyor. Yeni Grandland’ın elektrikli versiyonu dışında Türkiye’de ayrıca hibrit versiyonu da 2 milyon 50 bin TL’den başlayan fiyatlarla satışa sunuldu. Hibrit versiyon, 1,2 litre 136 HP’lik turbo benzinli motor, 21 HP (15,6 kW) ve 6 ileri çift kavramalı elektrikli şanzımanla kombine ediliyor.
PAZAR 1 MİLYON 150 BİNİ BULUR
Opel Türkiye Genel Müdürü Yiğit Yantaç, 2025 yılında yeni Grandland modelinden 10 bin adet satmayı hedeflediklerini belirterek, “Bunun 2.500 adedin elektrikli, 7.500 adedinin ise hibrit versiyondan oluşmasını bekliyoruz. Sattığımız her 7 araçtan biri yeni Grandland olacak” dedi. 2025 yılında da pazarın 1 milyon adet üstünde rahatlıkla kapanacağını hatta 1 milyon 150 bin adetleri göreceğini söyleyen Yantaç şöyle konuştu: “Pazar beklentimizin böyle olduğu bir dönemde ise biz Opel Türkiye olarak iddiamızı yine koruyoruz. Yani 1 milyon civarı üstü bir pazarda yine yaklaşık 70 bin adet satış yapmayı ve yaklaşık %5,5 ve üzeri pazar payı elde etmeyi hedefliyoruz. Bunun da yaklaşık 20 bin adet ve biraz üstü ticari araç, kalanı da binek otomobil satışı oluşturacaktır.”