Esnafı kim batırdı?

Ticaret bakanı Mehmet Muş, Mart 2020 ile Haziran 2021 tarihleri arasında 112 bin esnafın işyerini kapattığını, 71 bin şirketin kapandığını söylemiş. Aynı dönemde esnafa verilen yardımların toplam 9 milyar lirayı geçtiğini de açıklamış. Siyasi iktidar temsilcilerinin son yıllarda gelenek haline getirdiği bir hali sayın bakan da tekrarlamış. Durum tespiti yapıp, eksiği söylemek ama çare üretmemek, çareyi bir başkası üretecekmiş gibi sorumluluğu üzerine almama hali iktidarın bilinen söylemi oldu.

Ticaret Bakanı esnafa yapılan yardımın rakamını vererek ne kadar çok yardım yaptıklarını söylemeye çalışmış ise de aslında esnafın dertlerine çare olacak bir şey yapmadıklarını itiraf etmiş. Zira verdiği 9 milyar rakamı büyük gibi görünse de esnaf başına düşen paranın salgın nedeniyle kepenklerin kapatıldığı dönemde esnafın ödediği kirayı bile karşılamadığı açık. Verilen paranın esnafın derdine çare olmadığını kapanan işyeri ve şirket rakamlarından anlaşılmaktadır. Yapılan yardımlar o kadar yetersiz kalmış ki 15 aylık dönemde 112 bin işyeri ve 71 bin şirket kapanmış.

İşin tuhaf yanı iktidarın uyguladığı yanlış politikalar nedeniyle esnafın battığını, kepenk kapattığını Ticaret Bakanı söyleyince sorun olmasa da sıradan yurttaş aynı şeyi söylediğinde mahkeme kapılarında süründürülüyor. Örnek mi? İzmir’de bir yurttaş, CHP tarafından hazırlanan ve kapalı bir kepengin üzerinde “Esnafı Batıran Adam Recep Tayyip Erdoğan” yazılı bir görseli paylaştığı için Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla yargılanıyor.

Görüldüğü gibi esnafın battığını, esnafın batmaması için çare bulmak zorunda olan Ticaret Bakanı söyleyince kimse bir şey demezken esnafın battığını esnaf ve vatandaşlar söyleyince mahkeme önüne çıkarılabiliyor.

Ticaret Bakanına katkı olması için esnafın durumu hakkında birkaç rakam da biz verelim. 2017 yılında 450 bin esnafın Halkbank’a kredi borcu varken bu sayı 2021 yılının Haziran ayında 1 milyon 168 bin oldu. REM Esnaf Barometresine göre sayıları 300 bini bulan küçük mahalle esnafının borçluluk oranı yüzde 65’i geçti. Financial Times Gazetesinin 2021 yılının Mart ayındaki haberinde göre KOBİ’lerin toplam borcu 107 milyar doları geçti. Haberin yayınlandığı Mart ayında 8.32 TL olan doların bugün 9.30 olduğu düşünülürse borç miktarının daha da arttığı kolayca anlaşılır. Yıllık cirosu 240 bin liranın altında olanlara getirilen vergi muafiyeti esnafa bir parça nefes olsa da sorunu çözmekten çok uzak bir düzenleme.

Esnafın, çiftçinin, üreticinin sorunlarına çare bulmaktan uzak iktidar temsilcileri, sorunların nedeni kendileri değilmiş gibi davranmaya devam ediyor. Kendilerinin yarattığı ve çözmediği sorunları dile getiren yurttaşları mahkemeler eliyle cezalandırmaya, toplumu baskıyla susturmaya çalışsalar da artık gerçekler apaçık ortada.

Ortaya çıkan bu karamsar tabloya bakıp kimse umutsuzluğa düşmemelidir. Uygulanan yanlış ekonomi politikalarının yükü altında ezilen esnafın, çiftçinin, işçinin, memurun ve üreticinin sorunları çözümsüz değildir. Doğru yönetimle bu sorunların tümünü çözmek mümkündür. 102 yıl önce Amasya’da söylendiği gibi milletin özgürlüğünü ve geleceğini yine milletin azim ve kararlılığı kurtaracaktır. Yeter ki bu azim ve kararlılığı gösterelim.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Murat Aydın Arşivi