Murat Aksoy

Tüm dünya gibi Türkiye de, korona virüsüyle mücadele etmek için tedbirler alıyor. Şu ana kadar resmi makamların açıklamasına göre sadece altı vaka olduğu açıklandı. Buna rağmen toplumda tedirginlik had safhada. 

Alınan pek çok tedbire rağmen, toplumsal tedirginlik azalmış değil. Bunu azaltmanın yolu, yetkililerin düzenli bir biçimde halkı bilgilendirmeleri olacaktır. Elbette bu konuda bir sorumluluk da medyada düşmektedir. Özellikle TV programlarına davet edilen uzmanların seçimi rating kaygısından çok bilgilendirme kriterine göre seçilmesi önemli olacaktır. 

Şu bir gerçek ki, virüsten korunmanın en etkili yolu kamusal alanda devletin alacağı tedbirlerden çok kişilerin kendi alacakları tedbirler olacaktır. 

• • •

Potansiyel olarak hepimizin virüs kapma riskine sahibiz. Ama bu konuda şansız olan grup, bizatihi sağlık sisteminin içinde olanlar yani başta doktorlar olmak üzere, tüm sağlık çalışanlarıdır. 

Peki onlar için alınan tedbirler neler?

Onlar neler öneriyor virüsten korunmak için?

Birkaç gündür konuştuğum doktorlardan edindiğim notları, onların yaptığı uyarıları paylaşmak istiyorum.

• • •

1

 Yabancı ülkeden gelen öğrenci veya çalışanlar, aile hekimlerine veya sağlık kuruluşlarına müracaat etmeleri halinde süreci 14 güne tamamlamak üzere izinli-raporlu  sayılma kararı konusunda karışıklıklar var. Televizyon kanallarında bu kişilerin Aile hekimine gitmesi yönünde telkinler var.

Bu kişilerin doğrudan izinli sayılmaları en iyi çözüm. Çünkü bu insanları sağlık birimlerine yönlendirmek, olası riski daha fazla yaymak demek. 

Yurt dışından yurda girenler direk 14 gün boyunca izole edilmeli, bu kişilerin AVM, sinema ve benzeri yerlerde dolaşmamaları konusunda tedbirler alınmalı.

Ki bu konuda dünden bu yana Umre’den dönecek 21 bin kişi bu açıdan potansiyel risk taşımaktadır. Bunların evlerinde ya da giriş yaptıkları havalimanlarının yakınına kurulacak prefabrik evlerde izole edilmeleri iyi bir çözüm olabilir. 

2

Tüm sağlık kuruluşlarına müracaatlar randevu ile olmalı (acil durumlar dışında) sadece randevulu hasta kabul edilerek hastane ve sağlık kuruluşlarında bekleme süreleri kısaltılmalı ve kalabalıklar önlenmeli.

3

Yüksek ateş, kuru öksürük, yurt dışı teması olan hastalar evinden 112’yi, aile hekimini telefonla arayarak durumu izah etmeli, kendileri hastane hastane dolaşmamalı.

4

Okul sağlığı taramaları, sürücü olur raporları  ve benzeri ertelenebilir rapor müracaatları virüsle mücadelede tam kontrol sağlanana kadar ertelenmelidir.

5

Bu dönemde başta sağlık kuruluşları olmak üzere tüm kamu ve özel kuruluşlarda kalabalıklar oluşmasını önleyecek tedbirler alınmalı

6

Bir başka önemli konu da, bizatihi sağlık çalışanlarının bu virüsten korunması için maske başta olmak koruyucu tedbirlerin ivedilikle alınması. Bu konuda ne yazık ki şimdiye kadar adım atılabilmiş değil. Bu da virüsün yayılma riskini arttırma potansiyeli taşıyor. 

Özellikle üniversite, eğitim araştırma hastanelerinde çok yoğun nöbet tutulan branşlarda genç asistan doktorlar 36 saat aralıksız çalışıyorlar. Bu doktorlarımızın bağışıklık sisteminin zayıflamasına, moral motivasyonlarının düşmesine ve  daha bir çok olumsuzluğa sebep olacaktır. Çalışma sürelerinin azaltılmak ve nöbet ertesi istirahatlerine izin verilmelidir.

Bu süreçte sağlık personelinin ayakta kalması çok önemli.

7

Kamu kurumları, toplu taşıma araçları ve benzeri yerlerde yapılan dezenfeksiyon çalışmalarına Aile Sağlığı Merkezleri ve diğer sağlık kuruluşları da dahil edilmeli

• • •

Doktorlardan gelen ve her biri önemli olan öneriler böyle. Bu önerileri arttırmak mümkün.