Memetcan Demiray
İstif(r)a
Deprem, Kızılay A.Ş., tribün protestoları, EkşiSözlük yasağı, Phaselis ve nihayet Meral Akşener'in "good party"si... Türkiye gündemi artık lunaparkların çıldırmış gondollarını, 360 derece dönebilen "kamikaze"leri andırıyor. Akıl almaz bir hız, her an yere çakılma hissi... Sahi, beyin bulantısına ne iyi geliyor?
Hafta içi sessiz, sakin bir gece... O esnada bir haber, dünya basınına bomba gibi düşüyor! Bilim insanları "erken Avrupa"da yaşayan avcı-toplayıcıların DNA'larını incelemiş. Sonuç: Daha önce hiç bilinmeyen en az 8 topluluğa ulaşılıyor!
Nature'da da yayımlanan makale film tadında... Malum, "modern insan" 60 bin yıl önce Afrika'da oluşmuş ve oradan yeryüzüne yayılmaya başlamış. Eh, Avrupa'ya ilk varanlar da muhtemelen Neandertalleri ortadan kaldırıp onların yerini alıyor.
Yeni araştırma tam da bu ezberi bozuyor! Zira 45 bin yıl öncesine ait DNA'lar, kıtaya ilk ayak basanlarınkiyle hiçbir benzerlik göstermiyor! Peki kim bu "yeni" insanlar? İşte şimdi bu tarihi bilmeceyi çözme zamanı geliyor.
BUZUL ÇAĞI: İSTİKAMET GÜNEYE!..
Tübingen Üniversitesi'nden paleogenetikçi Cosimo Posth'a göre "ilk Avrupalılar", muhtemelen Neandertallerle birlikte yok olup gitmişlerdi. Daha sonra onların yerini Gravettiyenler almıştı. Onlar da iki kola ayrılıyordu: Fransa'da yaşayan Fournol'ler ile Çekya'da yaşayan Věstonice'ler... Ve işin tuhafı... Binlerce yıldır aynı kültürü paylaştıkları halde DNA'ları farklıydı! Yani? Belli ki onlar da kıtaya başka başka göç dalgalarıyla varmışlardı.
Derken Buzul Çağı şiddetlenecek, Fournol'ler İber Yarımadası'na sığınacaklardı. Ama İtalya'ya inebilen Věstonice'ler soğukla baş edemeyecek, tarihten silinecekti. Ve onlar hayata veda ederken yerlerine Balkanlar'dan göç eden Villabruna'lar geliyordu.
Zaten o arada buzullar erimeye başlamış, Avrupa'da ormanlar yeniden ortaya çıkmıştı. Artık avcı-toplayıcılar daha çok gıdanın olduğu bölgeye, "kadim topraklara" dönebilirlerdi.
TARIM DEVRİMİ AVRUPA'DA
Mamutların peşinden kuzeye yönelen Villabruna'lar ile az sayıdaki Fournol'ler birleşecek, M.Ö. 12 binde Oberkasselleri oluşturacaklardı. Bu yeni avcı-toplayıcı topluluk, bir süre sonra doğuyu keşfedecek, Rusya'dan Ukrayna'ya göç eden Sidelkinolarla karşılacaktı.
Ama göç de bir yere kadar. O esnada Tarım Devrimi patlıyor, Mezopotamya'da "yerleşik hayat"a geçiliyordu. İnsanlığın bu yeni düzeni M.Ö. 6 binde Avrupa'ya da sıçrayacak, Anadolu'dan giden ilk çiftçiler, karşılarında İberyalılar, Oberkasseller ve Sidelkinoları bulacaklardı. Yaklaşık 6 bin yıl birbirlerinden izole yaşayan bu üç avcı-toplayıcı grup, şimdi tarım arazileri tarafından sıkıştırılıyor, yavaş yavaş birleşmeye zorlanıyordu. Giderek kıtanın boş kesimlerine çekilseler de sonunda Tarım Devrimi o "özgür ruh"ları yutacak, yeni kurulan düzene katacaktı.
45 BİN YILDA TÜRKİYE'YE DOĞMAK...
Büyük iklim değişiklikleri, kanlı kavgalar ve göçlerle dolu 45 bin yıl... Hele Holosen'in başlangıcından bugüne yaşananları düşününce insan kendini ufacık, miniminnacık hissediyor. Ve "cim karnında bir nokta" hayatlarımızın koskoca tarihte günümüz Türkiye'sine denk gelmesi, kaderin pek hoş olmayan bir cilvesi gibi duruyor!
Baksanıza, Buzul Çağı çok gerilerde kalmış; 2023'te depremzedelerin temiz su bulamadığı söyleniyor. "Yerleşik hayat"ın üzerinden 140 asır geçmiş, Hatay'da çadır aranıyor. Kızılay "A.Ş." olmuş (!), diğer hayır kurumlarına çadır satıyor! Eh, "medeniyetler beşiği" olmak kolay değil. Aynı günlerde Phaselis Antik Kenti'nin paldır küldür yapılaşmaya açıldığı, betona boğulacağı söyleniyor. Sahi; Oligosen, Miyosen ve Zankliyen neydi? Ekşisözlük yasak, bilinmeyen bir nedenle siteye "erişim sağlanamıyor".
'GOOD PARTY' Mİ, KURU SOĞAN MI?
Haliyle bu duruma isyan edenler de var. Maçlarda on binlerce kişi hükûmeti istifaya çağırıyor. İktidar yanlısı kulüpler ve mafya babaları öfkeli, onlar da muhalif taraftarlara hakaret ediyor.
Aynı hafta İspanya'da devlet tarafından satın alınan hızlı trenler, mevcut tünellere büyük (!) gelmesin mi?! Sorumlular derhal istifa ediyor. Ve komşu Yunanistan... Tebi'deki tren kazası 57 cana mal oluyor. Ülkenin Ulaştırma Bakanı Kostas Karamanlis, "Kazanın kurbanlarına saygımın en naçiz ifadesi bu" diyor ve görevi bırakıyor. Kahramanmaraş depreminde can kaybı 50 bini aşmış, bizde tek bir istifa yok. Herkes koltuğunu koruyor.
Ve nihayet Meral Akşener'in "altılı masa"dan çekilmesi... Türkiye üç gündür "good party" konuşuyor! Bu sırada kuru soğanın kilosu 20 liraya ulaşmış. Yoksa "oy avcı-toplayıcılığı"nı bırakıp yerleşik hayata ve tarıma mı geçmemiz gerekiyor?
Türkiye gündemi artık lunaparkların çıldırmış gondolları, 360 derece dönebilen "kamikaze"ler misali... Akıl almaz bir hız, her an yere çakılma hissi... İnsanın midesini allak bullak ediyor.
Neyse ki antropoloji ve arkeoloji var. İstifraya iyi geliyor.
