Marmara Gölü, Manisa’nın ilçesi Gölmarmara’nın güneyindeki bir alüvyal set gölüdür. Ege Bölgesi’nde yer alır. Gölün bulunduğu saha çukur olup batı ve kuzeyi tepelerle çevrilidir. Doğu kısmı Gediz Ovası’na, kuzeybatı kısmı Akhisar Ovası’na açık olup buralardan alüvyon setleriyle ayrılır. Bu durum, Marmara Gölü’ne set gölü karakterini verir.
Göl kapalı bir çukurda olup suları tuzludur. 12 Haziran 2017’de “Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan” ilan edildi. Göl 1940’larda rezervuara dönüştürülmeden önce kapalı havza konumundaydı, dışa akışı yoktu. Çünkü göl alanı çevresinden, özellikle Gediz Nehri’nden daha alçaktadır. Göl, yağış suları, Akpınar kaynakları, Şeyh Abbas Deresi ile beslenmekteydi.
Gölde Gediz ve Batı Anadolu’ya ait endemik türler; Capoeta bergamae, Chondrostoma holmwoodii, Cobitis fahirae, Knipowitschia mermere, göle ait endemik tür Ladigesocypris mermere yaşamaktaydı. Göl barındırdığı 144 tür su kuşu ile uluslararası önemli su alanı listesinde yer alıyordu. Küçük karabatak, tepeli pelikan, küçük balaban, angut, büyük akbalıkçıl, fiyu, pasbaş pakta, elmabaş pakta, bıyıklı sumru ve mahmuzlu kızkuşu alanda üreyen önemli türlerdir. Özellikle; kılıçgaga, dikkuyruk küçük karabatak, tepeli pelikan, angıt, fiyu, büyük akbalıkçıl, pasbaş pakta, elmabaş pakta kış mevsimini gölde geçirir. Bahri, küçük ak balıkçıl, gri balıkçıl, kara boyunlu batağan, gece balıkçılı, kaşıkçı, erguvani balıkçıl, boz kaz, kuğu, yeşilbaş, boz ördek, elmabaş patka, çıkrıkçın, uzunbacak ve sakarmeke yörede üreyen diğer türlerdi.
Marmara Gölü, Manisa’nın Gölmarmara ilçesinde bulunan ortalama 6 bin hektar büyüklüğünde bir alüvyal set gölüydü. Yer altı su kaynakları, Gördes çayı ve besleme kanalları ile dolması gereken Göl, geçen yıl ağustos ayı içinde tamamen kurudu. Kurumasının başlıca nedeni göle akması gereken Gördes Çayı suyunun barajda tutulmasıydı. İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer, barajdan göle can suyu verilmesi için DSİ’ye yazılı başvuruda bulundu. Bir gelişme olmadı. Marmara Gölü’nü kurutan ne iklim krizi ne de kuraklık ne de açılan kuyulardı. Neden, Devlet Su İşleri’nin gölün suyunu güvence altına almadan Gördes Barajı’nı projelendirmiş ve inşa etmiş olmasıydı. Neden buyken DSİ’nin bir şey yapmayacağı açıktı.
İki ay önce, nihayet Marmara Gölü’nün kurtarılması için hayata geçirilecek proje kapsamında ilk ihale gerçekleştirildi. Salihli ve Ahmetli ilçe sınırlarını kapsayan proje kapsamında Marmara Gölüne Su Aktarımı Planlama Mühendislik Hizmetleri işi kapsamında Su Kalitesi İzleme Raporu, Regülatörler ve İletim Hatları Planlama Raporu, Regülatörler ve İletim Hatları Proje Raporu ile bu raporların ara rapor ve bölüm raporları hazırlanacaktı. İhalede işin bitiş süresi 720 iş günü olarak belirlendi. Sadece ufak bir sorun vardı, göl zaten kurumuştu.
Marmara Gölü, göz göre göre kurutulmadan evvel 65.000 su kuşuna ev sahipliği yapan, sadece burada üreyen endemik balık türlerinin yaşam alanı olan bir göldü. Nesli tehlike altına girmeye yakın olan tepeli pelikanın tüm dünya nüfusunun yüzde 9’u kışı Marmara Gölü’nde geçirmekteydi. Yine Marmara Gölü civarındaki köylerde, geçimlerini göl sayesinde balıkçılıktan kazanan aileler de yaşamaktaydı. Marmara Gölü aynı zamanda “Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan” olarak tescilli bir göldü. Bu sebeple, BM Ramsar Sözleşmesi ve Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği kapsamında mutlak koruma altında olması gereken bir yerdi.
Ancak korunamadı, koruyamadık. Kuruyan değil kurutulan göller listesine bir tanesini daha eklemiş olduk.
