Birinci ayın sonunda “Yeni Normal”

“İyileşen hasta sayımız 130 bine yaklaştı. Yeni vaka sayımız (827) öngörülen seviyede. Solunum desteğine ihtiyaç azalıyor. Gelecek günler, el hijyenine özene; maske + sosyal mesafe kuralının her ikisine uymamıza bağlı. Daha sıkı tedbir, daha iyi sonuçtur.” (1 Haziran)
“1 ay önce bugün 1424 olan yoğun bakım hasta sayımız %57 oranında, 766 olan entübe hasta sayımız %66, günlük vaka sayımızsa %48 oranında azaldı. 52 bini aşkın testin sonucuna göre, bugün yeni vaka sayımız 867. Tedbirlerle bu düşüşü daha da hızlandıralım.” (3 Haziran)
“İyileşen hasta sayısında artış var. Artış hızlanacak. Toplam hasta sayısında yer alan vakaların önemli kısmı izleme sürecindeki belirtisiz vakalardır. Gelecek günler, el hijyenine özene; maske + mesafe kuralına bağlı. Daha iyi tedbir, daha iyi sonuçtur.” (5 Haziran)
“Toplam vakaların %80’i iyileşti. Yeni iyileşen hasta sayımız 2000’e yakın. Pozitif tanı konan hastaların büyük kısmı hastalığı belirtisiz ve evde geçiriyor. Daha iyi tedbir, daha iyi sonuçtur.” (6 Haziran)
“Filyasyon çalışmalarında, “Geçmiş olsun” ziyareti sebebiyle bir ilimizde 190 kişiye virüs bulaştığı tespit edildi. Bir diğer ilimizde, asker uğurlamasında, 58 kişi virüsle enfekte oldu. Yeni iyileşen hasta sayımız, 2.647. Tedbir azaldıkça tehdit artıyor.” (7 Haziran)
“Son 24 saatte iyileşen hasta sayımızın üçte biri kadar yeni hastamız var. Tanı konup, yatırılan hastalarımız sebebiyle yoğun bakım ve solunum desteğine ihtiyaç arttı. Virüsün etkisinin zayıfladığını gösteren bilimsel bir veri yok. “Normal” olan, tedbirdir.” (9 Haziran)
“Virüs gücünü hatalı iyimserlikten alıyor. “Virüsün etkisi azaldı” yanılgısı ile tedbirleri terk etmeyin.” (11 Haziran)
“Bugünkü vaka sayısı 1195. Henüz iyileşmemiş hastalarımızın sayısı yaklaşık 25 bin. Yoğun bakım ve entübe hasta sayısındaki artış, beklenen artışın sınırında. Virüsün yayılımı hatalı iyimserlikten kaynaklanıyor.” (12 Haziran)
“Vaka sayısındaki artış (1459) , tedbirlere uymayanları uyarıyor.” (13 Haziran)
“İyileşen hasta sayımız yeni vaka sayısının altına düştü. Yoğun bakıma ve solunum cihazına ihtiyaç artıyor: Hedeften uzaklaşıyoruz. En zayıf noktamız, tedbirsiz iyimserlik. Tedbirli iyimser olalım.” (14 Haziran)
“Pozitif tanı sayısının 1.000’in üstünde seyrettiği son tablolarda bazı bölgeler ve grup davranışları etkin.” (16 Haziran)
“Ülke genelinde yeni vaka sayısı (1214) azalmaya devam ediyor. İyileşen vaka sayımız dün olduğu gibi bugün de yeni vaka sayısının üstünde. Tedbir, karşılıklı olursa sonuç veriyor.” (19 Haziran)
“Test sayımız 3 milyonu geçti. Vaka artışı görülen kentlerden Adana’da 14, Ankara'da 21, Kocaeli'de 16 hastamız yoğun bakımda. İyileşen hasta sayımız yeni vaka sayısından fazla. Daha normal bir hayat için tedbirlere uyarak yeni vaka sayılarını azaltmalıyız.” (23 Haziran)
“Vaka sayımızda bir dalgalanma var. Önceki günlere kıyasla test sayımız 10.000 fazla olsa da, sonuç hepimizi riskin büyümesine karşı uyarıyor. Artışın sebebi, yazla birlikte, tedbirlerin esnetilmesi. Bu yaz tedbir dışında ikinci bir seçeneğimiz yok.” (24 Haziran)
“Yoğun bakım hasta sayımızda bir artış oldu. Ancak hastalarımızın yoğun bakımda kalma ve toplam tedavi süreleri kısalmış durumda. Yeni vaka sayılarımızsa tedbirlerin azaldığını gösteriyor. Dünyada vaka sayıları tırmanışta. Türkiye’den iyi haberler verelim” (25 Haziran)
“İyileşenler, tanı konanlardan 612 fazla. Dünkü sayı 96’ydı. Son 14 günde tanı konanların %5,68’i 17 yaş ve altından. %63’ü 25-45 yaş grubundan. Bugünkü tanı sayımız dünkünden 24 az. Azalma sürekli olursa bu hızda bile 2 haftada 1.000’in altına inebiliriz.” (27 Haziran)
“Vaka sayılarını azaltmada yeterince hızlı, mücadelede tam tedbirli değiliz. Yaz, rehavete neden olmamalı.” (28 Haziran)
“Yoğun bakımdaki artış olağan düzeyde. Vaka sayılarını azaltmada yeterince kararlı, tedbirlerde dikkatli değiliz.” (29 Haziran)
•••
Bu mesajlar, Sağlık Bakanı Fahreddin Koca’nın her akşam Coronavirüs’la mücadele rakamlarını açıkladığı sosyal paylaşımlarından. Bakan Koca, verdiği mesajlarla “Kontrollü Yeni Normal” olarak adlandırılan Covid-19’la mücadelede Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu gayet net biçimde özetliyor.
Hükümetin aldığı kararlarla esnetilen virüsle mücadele önlemlerinin yaşama geçmesiyle birlikte aradan geçen bir aylık zaman dilimi içinde bilim insanlarının beklediği sonuçlara ulaşılamadığı görülüyor.
Kısıtlamalar ve önlemlerin yoğun olduğu dönemlerde artan teste sayılarıyla bağlantılı olacak biçimde vaka sayılarında nisbi azalışlar görülmesi ülke genelinde olumlu sinyallerin alınmasını sağlamıştı.
Ancak, son bir aydaki yeni yaşam biçimiyle ortaya çıkan rakamlar, sinyallerin alarma dönüşmesine neden oldu.
Henüz ikinci dalganın başlamadığı varsayıldığında 500-700 bandında olması beklenen yeni vaka sayısı halen binin üzerinde seyrediyor. Vaka sayısında en düşük sayı 1100, en yüksek rakam ise, 1500 sınırında.
Bilim insanlarının beklentilerinin oldukça altında kalan vaka sayılarını destekleyen başka sayısal veri, yoğun bakımda yatan hasta sayış. 1 Haziran günü 651 olan yoğun bakımdaki hasta sayısı, 29 Haziran’da 1018’e yükseldi. İyileşen hasta sayısı kimi, zaman yeni vaka sayılarının altında kaldı.
•••
Dünya Sağlık Örgütü ile Türkiye’deki Bilim Kurulu üyelerinin açıklamaları önümüzdeki dönemin nasıl geçeceğinin ipuçlarını veriyor.
Vaka sayısındaki artışta her gün yeni rekorun kırıldığı dünya genelinde beklendiği üzere vaka sayısında 10 milyon ve ölümlerde 500 bin sınırını aşan virüs, son hızla yayılıma devam ediyor maalesef.
Gerek Bakan Koca’nın uyarıları, gerekse ortaya çıkan sayısal verilere bakıldığında; Türkiye’nin bir aylık “kontrollü yeni normal” sürecinde pek başarılı sınav verilmediği anlaşılıyor.
Tedbirlerin azaldıkça virüs tehdidinin artışı, gelecek günleri için bize rehber olacak.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Tolga Sardan Arşivi