Bülent Vardar

“Olga”, jimnastik sporunda iddialı bir genç kızın hedefine ulaşma mücadelesine yoğunlaşıp, araştırmacı muhalif bir gazeteci olan annesi aracılığıyla talihsiz ülkesi Ukrayna’da yaşanan kaotik ve trajik olayların üzerinde yarattığı travmayı ve ülkesi için iyi bir şeyler yapma çabasını anlatıyor.

Başka sinemanın dağıtımcılığını yaptığı ve 41. İstanbul Film Festivali’nin “Genç Ustalar” bölümünde yer alan  “Olga”, festival sonrasında vizyona girdi. Yönetmen Elie Grappe’nin ilk uzun metrajlı filmi olan “Olga”, aynı zamanda 74. Cannes Film Festivali’nin Uluslararası Eleştirmenler Haftası’na da katılma hakkı elde etmişti. Elie Grappe, daha önce kısa filmleriyle ödüller almış da bir yönetmen.

ORTAK YAPIM

Elie Grappe, Fransa, İsviçre ve Ukrayna ortak yapımı olan ilk uzun metrajlı filminde, kendisi de jimnastikçi olan oyuncu Anastasiia Budiashkina’nın canlandırdığı 15 yaşındaki Ukrayna’lı Jimnastikçi Olga’nın yaşamını ve iç dünyasında oluşan  travmayı anlatıyor.

Ukrayna’da 4. Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’in iktidarda olduğu dönemde, Olga muhalif bir gazeteci olan annesiyle yaşamaktadır. Olga’nın annesi sıklıkla saldırıya uğramakta ve ölüm riski altında yaşamaktadır. Yetenekli bir jimnastikçi olan ve hayali Olimpiyatlar’da altın madalya kazanmak olan kızı Olga’yı, ölüm riskinden korumak için babasının memleketi olan İsviçre’ye gönderir. Genç kızın İsviçre vatandaşlığına geçerek olimpiyatlara hazırlanma ve İsviçre adına yarışma sürecinde, Kiev’de başlayan Turuncu Devrim onun psikolojisini alt üst eder.

OYUNCULAR GERÇEK SPORCULAR

“Olga”, jimnastik sporunda iddialı genç bir kızın hedefine ulaşma mücadelesine yoğunlaşıp, muhalif bir gazeteci olan annesi aracılığıyla talihsiz ülkesi Ukrayna’da yaşanan kaotik ve trajik

olayların üzerinde yarattığı travmayı ve ülkesi için iyi bir şeyler yapma çabasını anlatıyor..

Daha önce de vurguladığımız gibi ismi de “Olga” olan filmde, Olga karakterini 2016 Gençler Avrupa Şampiyonası’nda Ukrayna’yı temsil eden eski Ukrayna milli takım sporcusu Anastasia Budiashkina canlandırıyor. Filmin önemli yanlarından birisi ise, diğer jimnastikçileri canlandıran oyuncuların da gerçek sporcular olması... Özellikle Olga’nın, Ukrayna Jimnastik Milli Takımı kaptanı ve yakın arkadaşı Sasha’nın (Sabrina Rubtsova), olimpiyat oyunları esnasında kendi hareketlerini yapmak yerine “Free Ukraine” diye slogan atarak oyunlardan atılması filmdeki etkili sahnelerden birini oluşturuyor. Filmin aynı zamanda İsviçre’nin 2022 Oscar adayı da olduğunu ekleyelim. “Olga”, çok ödüllü kısa film yönetmeni Elie Grappe’nin ilk uzun metrajlı filmi olsa da yalın anlatımı ve oyunculuklarıyla öne çıkan bir film.

UKRAYNA SAVAŞININ TURNOSOL KAĞIDI

Filmin anlattığı dünyayı kavramak açısından filmin yansıttığı dönemin atmosferini de kısaca  hatırlatalım: Ukrayna’ya 'nın 4. Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç, halkın talebi olan Avrupa Birliği ile Ukrayna arasında yapılması planlanan ortaklık anlaşmasını 21 Kasım 2013 tarihinde reddetti. Yanukoviç'in bu kararı bazı kesimlerce "Rusya ile ticareti baltalamayı göze alamamak" olarak gözükse bile Ukrayna'nın belirli kesimlerince çok büyük tepkiyle karşılandı. Kiev'de ve Lviv'de binlerce insan Yanukoviç'in kararını protesto etmek için sokağa çıktı.... Ayaklanmanın bastırılamaması ve tamamen kontrolden çıkması sonrası 20 Şubat 2014'te ateşkes ilan edildi. 23 Şubat 2014'te Yanukoviç başkanlıktan azledildi, hükümet parlamento tarafından düşürüldü ve Yanukoviç Rusya'ya kaçtı. Hükümetin düşmesinden sonra olaylar Kiev ve çevresinde yatışırken, bu sefer Rus etnik kökenli Ukraynalılar Rusya'ya yakınlığıyla bilinen Yanukoviç'in düşmesi sonrası Kiev'de kurulan yeni hükümete karşı ayaklandılar. Rusya, Kırım'ı ilhak etti...

Ukrayna’nın seçilmiş son Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin ülkesinin Nato üyeliğine yeşil ışık yakmasından sonra, Rusya güvenliğinin tehdit altında olduğunu gerekçe göstererek Ukrayna’yı işgal etti ve 21. Yüzyılda yeniden kirli  bir savaş sahneye konuldu.

YÖNETMEN GRAPPE’NİN YALIN SİNEMA DİLİ

Yönetmen Grappe, bir süredir dünya gündeminde başköşeye oturan Ukrayna’daki kaosu ve

Rusya’nın  işgaliyle yaşanan savaşı hazırlayan koşulları, ilk uzun metrajlı filminde olgun bir sinema diliyle, didaktizm ve sloganlara sığınmadan, tıpkı ülkesi gibi acı çeken genç bir jimnastikçinin bu süreçte yaşadığı travmayı, belgesel lezzetinde bir sinema diliyle seyircisine anlatıyor.

Yönetmen Grappe, filmi aracılığıyla aynı zamanda Avrupa’daki ayrımcılığa, yaşlı kıtanın gelişmişlik seviyesi farklı ülkelerindeki eşitsizliklere, önyargılara; zenginlikle yoksulluğun diyalektik çelişkisine de objektifini çevirmeyi ihmal etmemiş. Diğer yandan gerçek sporcu olan oyuncuların performanslarının göz doldurduğunun da altını çizelim.

KAYNAKLAR: