Bülent Vardar
Agatha Christie'den son uyarlama: Venedik'te Cinayet
“Venedik’te Cinayet” korku ve gerilim sineması ögeleriyle donanmış ve bu unsurları da amacı doğrultusunda başarıyla kullanan bir polisiye kurmaca. Şüphesiz tipik Agatha Christie dünyasının ögeleri filme egemen ve bu bağlamda öne çıkan başlıca sinematografik unsurlar mekan kullanımı ve görüntü yönetmenliği sanatının ortaya çıkardığı atmosfer becerisi...
Agatha Christie okumayı sever misiniz? Edebiyat sanatına polisiye türünde baş yapıtlar kazandırmış dünya çapında ünlü İngiliz yazarın, bu türün küresel düzeyde
meraklılardan oluşan da bir takipçi kitlesi var. Yönetmen ve oyuncu Kenneth Branagh da anlaşılan onlardan birisi...
Christie'nin en ünlü karakteri
Christie’nin yarattığı en ünlü karakter Hercule Poirot, yeni bir serüvenle beyazperdeye geri döndü. Amerikan sinemasının alameti farikalarından 20th Century Studios yapımı ‘Venedik’te Cinayet’ (A Haunting in Venice), oyuncu ve yönetmen Kenneth Branagh’ın, yakın zaman içinde bu ünlü dedektifi oynadığı yeni bir halka. Diğeri ise 2017 yapımı “Orient Ekspresi’nde Cinayet” isimli filmdi.
“Venedik’te Cinayet” polisiye edebiyatın efsane ismi Agatha Christie’nin, “Elmayı Yılan Isırdı” adlı romanından uyarlanmış. Filmin ana karakteri Hercule Poirot, Agatha Christie’nin yarattığı ünlü kurgusal, Belçikalı bir karakter. Christie’nin diğer hit karakteri Miss Marple ile birlikte, Christie'nin en ünlü ve uzun süreli karakteri Hercule Poirot, 33 roman ile 54 kısa öyküde kurgusal becerilerini sergilemiş (1).
Emekli dedektif Poirot
Gelelim Christie’den son uyarlanan “Venedik’te Cinayet” filmine... Hercule Poirot emekli olmuştur ve dünyanın en ilgi çekici şehirlerinden birisi olan Venedik’e gider. Poirot’yu roman yazarı ve “malumatfuruş dedektif” Ariadne Oliver (Tina Fey) ünlü bir vokal Rowena Drake’in (Kelly Reilly), evi olan Venedik şatosunda düzenlenen bir spiritüel etkinliğe katılması için ikna eder.
Poirot, gönülsüz geldiği çürümüş ve hayaletlerle dolu bu şatoda düzenlenen bir spiritüel seansı izlerken, sürpriz şekilde seansı düzenleyen medyum Mrs. Reynolds (Michelle Yeoh) ve Rowena’nın kızı Alicia Drake’in (Rowan Robinson) doktoru Leslie Ferrier (Jamie Dornan) öldürülür. Poirot istemeden girdiği bu gölgeler ve sırlarla dolu karanlık dünyada gerçekleşen cinayetleri aydınlatmak için emekliliğini yakar!
Korku ve gerilim sineması öğeleri
“Venedik’te Cinayet” korku ve gerilim sineması ögeleriyle donanmış ve bu unsurları da amacı doğrultusunda başarıyla kullanan polisiye bir kurmaca. Şüphesiz tipik Agatha Christie dünyasının ögeleri filme egemen ve bu bağlamda öne çıkan başlıca sinematografik unsurlar, mekan kullanımı ve görüntü yönetmenliği sanatının ortaya çıkardığı atmosfer yaratma becerisi...
Görüntü Yönetmeni Haris Zambarloukos’un gölgeleri başarıyla kullandığı ve Chiaroscuro Aydınlatması’nın (*) egemenliğindeki resim lezzetindeki görüntüleri, Branagh’ın öyküsünün spirütüel atmosferine hizmet ettiği kadar, kriminal bir suç mekanı yaratılması açısından salt estetik değil aynı zamanda işlevsel sonuçlar da üretmiş. Diğer yandan aşıkların şehri olan Venedik’in öykünün ruhuna uygun olarak kasvetli bir atmosferle sunulması ve gece çekimlerinin filme egemen olması, bu rüya şehri sinema aracılığıyla da olsa hissetmek isteyen seyirci açısından hayal kırıklığı yaratabilir.
Oyunculuk performansları
Filmler hakkında yazarken genelde oyunculuk performanslarını vurgulamaya önem veririm. Bu bağlamda “Venedik’te Cinayet”te cool tavırları, aristokrat görünümüyle Hercule Poirot karakterinde Kenneth Branagh’ın, bu karaktere hayat veren diğer oyuncular Albert Finney, Peter Ustinov, Ian Holm, Tony Randall, Alfred Molina ve en ünlüsü, David Suchet (1) göz önünde bulundurulduğunda; öne çıkan bir performans sergilediği kadar, aynı zamanda bütün zamanların en akılda kalıcı Hercule Poirot karakterlerinden biri olduğunu iddia etmek abartı sayılmamalı.
Oyunculuk performansları bağlamında öne çıkan bir başka isim, medyum karakteri Mrs. Reynolds’a hayat veren Michelle Yeoh. Malezya doğumlu oyuncu dört yaşındayken bale eğitimi almaya, ergenlik döneminde ise Londra’da Royal Academy’de eğitim almaya başlamış. Kamerayla ilk kez 1984 yılında bir reklam filminde dövüş sanatları ustası bir star, Jackie Chan ile oynayarak tanışmış olsa da, hiç dövüş sanatları eğitimi almadan dans disiplinine sadık kalmış. Sinemada akıllarda yer eden ve rol aldığı filmler arasında 007 James Bond serisinden “Yarın Asla Ölmez” (Tomorrow Never Dies-1997) ve “Matrix” (1999) sayılabilir. Michelle Yeoh, “Venedik’te Cinayet” filminde ağırlıklı bir yer kaplamasa da, Mrs. Reynolds karakterine çok boyutlu sanatçı kimliğiyle derinlik katabilmiş.
“Venedik’te Cinayet”, daha önce vurguladığımız gibi “Doğu Ekspresinde Cinayet” ve 2022 yapımı “Nil’de Ölüm” filmlerinin yapımcılarını tekrar bir araya getirmiş. Son halka “Venedik’te Cinayet”in Kenneth Branagh, Judy Hofflund, Ridley Scott ve Simon Kinberg yapımcılığını üstlenmişler. Özellikle bu türün meraklısı sinemaseverleri esrarengiz bir yolculuğun girdabına sürükleyecek olan “Venedik’te Cinayet” cuma günü vizyona girdi. İyi seyirler.
Kaynaklar
(*) Cihiaroscuro Aydınlatması: Resim sanatında ustaları Rembrandt van Rijn ve Michelangelo Merisi da Caravaggio olan, resimden fotoğraf ve sinemaya da geçen yoğun parlak bölgelerle karanlığın içine gömülmüş alanların birlikteliğini kullanan ve sinema sanatında dramatik aydınlatmanın temeli olan aydınlatma türü.