Atıf Ünaldı
Online eğitimin Netiketi
Netiket yani internet etiği, Netizen yani internet vatandaşı olan, interneti kullanan herkesin dikkat etmesi gereken ahlak kuralları. Bu eposta etiği ile başlayıp, mailling list, sosyal medya derken online eğitim alanına kadar uzayan kurallar silsilesi internette ayıplanmamak için mutlaka dikkat edilmesi gereken yaşam standartlarını tanımlıyor.
Tıpkı yüz yüze bir eğitim planlayacakmış gibi, internetteki eğitimlerinize mutlaka zamanında hazır olun. Online eğitim görgü kurallarının ilk kuralı, üretken olduğunuzdan emin olmaktır. Bunu garanti etmenin en iyi yolu, önceden bol miktarda hazırlık yapmaktır. Tabii bu hem organizatörler hem de katılımcılar için geçerlidir.
Organizatörler, mutlaka bir gündem hazırlayın. Hatta eğitim sırasında, bir gündem oluşturduğunuzdan ve davetlilere önceden dağıttığınızdan emin olun. Çoğu gündem aşağıdaki altı bileşene sahiptir:
Eğitim başlığı ki; eğitimin tarihi, saati, yeri ve amacını da belirler.
Neden buluştuğumuzu ve neyi başarmak istediğimizi cevaplayan temel amaç.
Eğitim ortamının sorumluluklarının atanması.
Eğitim iş planı veya ele alınması gereken şeyleri sıraya koyan gündemin gövdesi.
Her nokta için zaman tahsisi.
Eğitim notları ve eğitim sonrası sorular için eğitimcinin soruları alacağı mecrayı belirtmesi.
Katılımcılar için de online eğitimde dikkat edilmesi gereken konular var. Gündemi ve diğer ilgili belgeleri önceden gözden geçirmek bunun başında geliyor. Bu, zamanında ve hazır olduğunuzdan emin olmanın en iyi yoludur. Katılımcılar bu sayede eğitimin de şekillenmesini sağlayacaklardır. Tabii ki eğitim notlarına önceden sahip olmak ve ne zaman hangi konuya değinileceğini bilmek çok önemlidir. Eğitimci hakkında genel bilgi edinmek ve eğitimcinin sosyal ağlarını takip etmek, eğitime verdiğiniz değeri gösterir. Hatta eğitimle içeriği ile ilgili bir soruyu eğitimden önce eğitimcinin sosyal medya hesaplarından sormak onun da sizi tanımasını sağlayacak, eğitim zamanında ondan daha fazla verim almanıza imkan verecektir.
Eğitim alan ve verenler için fiziksel ortamın da hazırlanması önemlidir. Öncelikle eğitim sırasında ilginizi dağıtacak hiçbir şeyin ortama girmesine engel olun. Bunlar çocuklar, evcil hayvanlar ve o an bulunduğunuz ortamın önemini anlamakta zorlanan anneniz bile olabilir. Bunu yapmanın en kolay yolu, yaptığınız işin önemini anlayacak herkese bilgi vermek eğitime giriş çıkış saatlerinizi söylemektir. Eğer bulunduğunuz ortamdaki herkese bilgi veremiyorsanız, odanın içeriye girmeye uygun olmadığını gösteren bir ışıklama yapmak (“on air” gibi..), o da mümkün değilse kapıya odanın meşgul olacağını bildiren birşey asmak doğru olacaktır. Eğitim video şeklinde gerçekleşiyorsa, mutlaka siz de kameranızı en başta açın. Gerekirse sonra kapatabilirsiniz ancak başta görünmek nezaket sebebidir. Eğer konuşacaksanız, bulunduğunuz odada halı ve perde bulunmasına özen gösterin. Bu sayede yankı olmayacaktır.
Gri renkli bir duvar gibi nötr bir arka plan kullanın. Zoom gibi bazı araçlar, bu mümkün değilse kullanabileceğiniz sanal bir arka plana sahiptir. Arkanıza kitap okuduğunuzu belirtmek için bir kütüphane almayın. Bu görmemişliktir.
Bulunduğunuz odanın aydınlık olduğundan emin olun.
Dizüstü bilgisayarınızı kullanın, telefonunuzu değil, çünkü daha sabittir ve not almak için ellerinizi serbest tutar. Sadece sesli toplantılar için, yerleşik bir mikrofona sahip iyi bir çift kulaklık kullanın. Web kameranızı göz seviyesine yükseltin. Tabii en önemlisi bulunduğunuz alanda internet sinyalinin yüksek olduğundan emin olun. Kesilen internet bağlantısı herkes için zorluk olacaktır. Unutmayın eğitime sadece siz zaman ayırmıyorsunuz.
Her zaman eğitimden önce teknolojinizi test edin. Telefonlar için bu, güçlü bir sinyale ve parazite sahip olmadığı anlamına gelir. Bir bilgisayarda, bağlantınızın çalıştığından emin olun, kameranızı açın ve mikrofonunuzu ve hoparlörlerinizi iki kez kontrol edin.
Kullandığınız video konferans yazılımına mutlaka hakim olun. Katılımcıysanız mikrofonunu açıp kapamayı, eğitimciyseniz söz alıp vermeyi öğrenin. Bunlara önceden çalışın. Online bir eğitim için en iyi davetiye, takvim randevu davetidir. Burada başlık, tarih ve saat açık şekilde belirtilmeli ve eğitimin linki URL kısmına varsa şifre notlar kısmına eklenmelidir. Siz de gelen daveti mutlaka uygun zamanlarda uyarılar ekleyerek geç kalmayacak şekilde kaydetmelisiniz. Zamanı geldiğinde uyarmak için mutlaka ayarları yapmalısınız. Ben eğitimlerime geç kalmamak, son dakikaya bütün bu ayarları bırakmamak için Jumpin isimli bir program kullanıyorum. Program zamanı geldiğinde eğitimi otomatik açıyor.
Görüntülü eğitimlerde evin rahat giyimine şıklığınızı da katmanız gerekir. Bu arada nasılsa ayağa kalkmıyorum diye altınızda göründüğünde rahatsız olacağınız birşey bırakmayın. Hiç beklemediğiniz şekilde ayağa kalkmanız gerekebilir. Bu tip özel durumlar için ayrıca kameranızın üzerine mutlaka bir kapatıcı takın.
Eğitmeninize saygılı olun. Her ne kadar online eğitimlerde arkadaşını ile arkadan konuşmalarınız herkes tarafından duyulmasa da bunu eğitime lginizi kaçıracak şekilde yapmamaya özen gösterin.
Online eğitmenler de, eğitmendir. Tavır ve hareketlerinizden ne ile uğraştığınızı çok rahat anlarlar. Onun ve sınıfın ayırdığı zamanı heba etmek hiç doğru bir davranış olmaz.