Çiftçinin borcu 800 milyarı aştı, destek 480 milyar eksik kaldı!

Gazete Pencere - CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, 2025 tarım bütçesini değerlendirerek çiftçilere sağlanan desteklerin yetersizliğine dikkat çekti. Gürer, çiftçilerin borç yükünün 800 milyar lirayı aştığını belirterek, Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre çiftçilere ayrılması gereken 615 milyar liralık desteğin 135 milyar lirada kaldığını vurguladı.

“Çiftçinin borcu 800 milyarı aştı”

CHP’li Gürer, çiftçilerin her yıl daha fazla borçlandığını ve bu durumun üretimi tehdit ettiğini söyledi. 2025 yılı itibarıyla çiftçilerin bankalara olan borcunun 784 milyar liraya ulaştığını belirten Gürer, piyasaya olan borçlarla birlikte toplam yükün 800 milyarı geçtiğini ifade etti.

"İki milyon üç yüz bin civarında ÇKS’ye kayıtlı çiftçimiz var. Borçsuz çiftçi kalmadı. Buna rağmen hükümet tarım sektörüne yeterli desteği vermiyor. Tarım Kanunu’na göre milli gelirin yüzde 1’inin çiftçiye ayrılması gerekiyor. Bu yıl çiftçiye verilmesi gereken destek 615 milyar lira olmalıydı. Ancak çiftçiye ayrılan destek sadece 135 milyar lira. Yani çiftçinin hakkı olan 480 milyar liralık destek kesilmiş oldu." dedi.

“Mazotta vergi yüksek, destek düşük”

Çiftçilere yönelik akaryakıt desteğinin de yetersiz olduğunu vurgulayan Gürer, çiftçilerin mazot alırken ödediği verginin sağlanan desteğin çok üzerinde olduğunu söyledi.

"2025 yılında bütçeden çiftçiye yalnızca 20 milyar lira mazot desteği ayrıldı. Ancak çiftçiler mazot alırken ÖTV ve KDV dahil toplam 50 milyar lira vergi ödüyor. Çiftçiye destek verilmesi için mazotta ÖTV ve KDV kaldırılmalı. Çiftçiler destek yerine vergi yüküyle karşı karşıya bırakılıyor." ifadelerini kullandı.

“Alım fiyatları enflasyonun altında kalmamalı”

Gürer, sıkı para politikaları nedeniyle Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) uyguladığı düşük alım fiyatlarının çiftçiyi zor durumda bıraktığını belirtti. 2024 yılında yalnızca hububatta öngörülenden 3 milyon 400 bin ton daha az üretim yapıldığını hatırlatan Gürer, bu durumun devam etmesi halinde tarımsal üretimde ciddi sıkıntılar yaşanacağını söyledi.

"Çiftçinin ürettiği ürünlerin fiyatı maliyetin altında kalıyor. Alım fiyatları mutlaka enflasyonun üzerinde olmalı. Aksi takdirde çiftçi zarar eder, üretimden çekilir ve tarım sektörü daha büyük bir krize girer." dedi.

“Yem ve gübre sübvanse edilmeli”

Girdi maliyetlerindeki artışın çiftçileri her geçen gün daha fazla zorladığını belirten Gürer, yem ve gübre fiyatlarının sübvanse edilmesi gerektiğini söyledi.

"Gübre fiyatları son dört yılda katlandı. 2020 yılında tonu 2.140 TL olan DAP gübre, 2024 sonunda 24 bin 700 TL'ye ulaştı. Üre gübre ise 2020’de 1.860 TL iken 2024’te 17 bin 250 TL oldu. Mazot, gübre, ilaç, tohum, tarla kirası gibi girdiler sürekli artarken, çiftçinin üretim yapması nasıl beklenebilir?" diye sordu.

“Hayvancılık ithalata mahkum edildi”

CHP’li Gürer, AKP iktidarının yıllardır et ve hayvan ithalatını bitireceğini söylemesine rağmen ithalatın 2025 yılında da süreceğini belirtti.

"Hayvancılık yapanlar yem fiyatlarının sürekli artmasından şikayetçi. Yerli üretici desteklenmediği sürece ithalata bağımlılık devam edecek. Bu da et fiyatlarının ucuzlamasını engelleyecek. Eğer yem ve gübre fiyatları sübvanse edilmezse, süt ve et fiyatları daha da artacak." dedi.

“Gıda fiyatları bu anlayışla düşmez”

Gürer, hükümetin tarım politikalarının gıda fiyatlarını düşürmeye yetmeyeceğini belirterek, çiftçiye sağlanan desteklerin artırılması gerektiğini söyledi.

"Destekler zamanında ve yeterli miktarda verilmediği sürece tarımsal üretim gerilemeye devam edecek. Gıda fiyatlarını düşürmenin yolu çiftçiyi desteklemekten geçiyor. Ancak bu zihniyetle et, süt, sebze fiyatları düşmez. Tarımda sorunları görmeden çözüm üretmek mümkün değil." diyerek iktidara tarım politikalarını gözden geçirme çağrısı yaptı.