Boğaz'ın deniz çayırlarına Güney Kore'den ziyaret: Denizleri korumak için işbirliği adımları

Deniz çayırları, denizlerin hayat kaynağı gibi... Oksijen üretme kapasitesi pek çok bitkiden fazla. Ve bizim denizlerimizdeki deniz çayırı türleri diğer bölgelere göre çok daha güçlü türler ama denizlerimize o kadar kötü davranıyoruz ki hem bu türler yok olma tehlikesiyle karşı karşıya hem de bunlarla birlikte denizlerdeki yaşam tehdit altında.

Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), denizleri, denizlerdeki canlı yaşamını kurtarabilmek için uzun yıllardır mücadele veriyor. Bir süredir de Türkiye İş Bankası bu mücadelede TÜDAV'a önemli destekler veriyor. TÜDAV ile birlikte “Denizlerin Geleceği: Deniz Çayırları” Projesi 'nde çeşitli bölgelerde deniz çayırları koruma altına alındı.

Bu çalışmalar uzak doğu ülkesi Güney Kore'nin de ilgisini çekti. Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Türkiye’yi ziyaret eden Güney Koreli heyeti İstanbul’da vakfın araştırma gemisi MARU’da ağırladı.

Deniz çayırları ziyareti

Heyet, TÜDAV ve Türkiye İş Bankası iş birliğiyle 2023 yılında hayata geçirilen “Denizlerin Geleceği: Deniz Çayırları” projesiyle temmuz ayında İstanbul Boğazı’nda Beykoz açıklarına atılan şamandıranın yer aldığı bölgede deniz çayırlarına yönelik incelemelerde bulundu.

Marmara’daki deniz çayırlarını şamandıralarla korumayı ve deniz çayırları ile ilgili toplumsal bilinci artırmayı hedefleyen proje hakkında genel bulguların paylaşıldığı buluşmada, deniz ekosisteminin korunmasına yönelik bölgesel ve küresel çözüm önerileri ele alındı.

Prof. Dr. Bayram Öztürk “Deniz çayırlarının korunması, sadece yerel değil uluslararası bir mesele”

Güney Koreli heyetin ziyaretine ilişkin açıklamada bulunan TÜDAV Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk, misafir heyete İstanbul Boğazı'na yerleştirilen araştırma şamandıraları hakkında detaylı bilgi aktardıklarını söyledi.

Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla Türkiye’ye gelen ve vakfı ziyaret eden Güney Kore heyetine yaptıkları çalışmalara dair bilgiler verdiklerini ifade eden Prof. Dr. Öztürk, ziyarette deniz çayırlarının korunmasının, sadece yerel değil uluslararası bir mesele olduğunun ve küresel düzeyde iş birliğinin öneminin vurgulandığını belirtti.

Prof. Öztürk, “Ayrıca 2026 yılının eylül ayında Güney Kore’nin Yeosu şehrinde, ‘Geleceği Birbirine Bağlayan Adalar’ ana teması ile düzenlenecek olan ‘Dünya Adalar Fuarı’ için bilgi alışverişinde bulunduk. 30 ülkeden 3 milyon insanın ziyaret etmesi beklenen fuarın hazırlık süreçleri ile ilgili de olası iş birliklerini değerlendirdik” dedi.

Güney Koreli heyetin de özellikle bir STK’nın politika oluşturma sürecindeki etkileyici katkılarına dikkat çektiği ziyaret, hem Türkiye ile Güney Kore arasında deniz koruma alanlarında iş birliğini güçlendirmesi hem de sivil toplum kuruluşlarının deniz ekosistemlerinin korunmasında ne kadar önemli bir rol oynadığını ortaya koyması açısından önem taşıyor.

“Denizlerin Geleceği: Deniz Çayırları” Projesi

‘Denizlerin Geleceği: Deniz Çayırları’ projesi; denizleri ve deniz kaynaklarını koruma, ekolojik dengeye ve sürdürülebilirliğe destek olma hedefiyle 'Dünya bizim gelecek bizim' yaklaşımını benimseyen İş Bankası ve TÜDAV iş birliğiyle Eylül 2023’te hayata geçirildi. Projeyle, Marmara Denizi’nin sağlığı için kritik öneme sahip son Posidonia oceanica deniz çayırlarının haritalanması, üzerindeki atıklardan temizlenmesi ve korunması amaçlanıyor.

Projenin yeni etabında İstanbul Boğazı’nda ilk kez araştırma şamandıralaması yapılıyor. İlk 2 şamandıra, ince deniz otu ya da Zostera marina olarak bilinen deniz çayırlarına ev sahipliği yapan Büyük Liman ve Beykoz – Sultaniye açıklarına yerleştirildi. Temmuz ayında 8 araştırma şamandırası daha Marmara Adaları bölgesinde Narlı Köyü ve Paşalimanı Adası olmak üzere deniz çayırlarının bulunduğu alanlara atıldı.

Birçok deniz canlısı için yaşamsal öneme sahip habitatlar olan deniz çayırları, balıklar ve omurgasız canlılar gibi çeşitli türlere üreme, beslenme ve barınma alanı sağlıyor. Örneğin, Marmara Adaları’nda deniz çayırları karagöz, izmarit, papaz balıkları, denizatı, deniziğnesi, yengeç ve karidesler, pinalar ile kalamar ve sübyeleri de barındırıyor. Deniz çayırlarının korunması, bu türlerin yaşam döngülerinin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi için büyük bir öneme sahip. Proje, deniz ekosistemlerinin sağlıklı ve dengeli bir şekilde devam edebilmesi için bu önemli alanların korumasını ve toplumsal bilincin artırılmasını hedefliyor.